Aan de MeetZijn er eigenlijk ook Nederlanders die geen mening hebben over Mart Smeets? De markante schrijver, presentator en televisiemaker wordt geliefd en gehaat. En vaak gaan die emoties hand in hand. Zijn kennis, kunde en ervaring zijn onovertroffen, tegelijkertijd heeft hij een persoonlijkheid die nogal aanwezig is. Smeets is niet iemand die zich wegcijfert op de achtergrond.

Jaarlijks schrijft hij een wielerboek. In 2016 is dat een bundel van 27 portretten. Van Anquetil tot Zoetemelk. Mannen die hij in zijn carrière veel heeft gezien en gesproken. Enkele van hen sprak hij speciaal voor dit boek nog eens.

De keuze is arbitrair, legt Smeets in het voorwoord uit. Het zijn renners die hem raakten. Zeventien van hen zijn Nederlander, vier Amerikaan. Over een persoonlijke selectie moet je niet klagen, toch mist er echt eentje, al is het maar omdat hij veel in andermans verhalen terugkomt. Jan Raas! Zeker omdat Smeets hem in het verleden veel gesproken moet hebben.

Het best in Aan De Meet zijn de portretten van renners waar Smeets een geschiedenis mee heeft en die hij ´snapt´. Lemond bijvoorbeeld, Zoetemelk, Harmeling en Rooks. Waar hij niet goed uit de verf komt, is in de verhalen van de ongrijpbare renners. Zij die vol tegenstrijdigheden en mysterie zitten, zoals Vinokoerov, Virenque en Ullrich. Dat zijn dan weer van die types waar een schrijver als Wilfried de Jong veel beter mee uit de voeten kan.

Ook opvallend is dat in bijna ieder portret doping aan de orde wordt gebracht, vaak als verplicht nummer achterin het stuk. Alsof Smeets meent te moeten compenseren voor de kritiek dat hij te weinig kritisch zou zijn geweest in zijn tijd als televisiejournalist. Maar die verdediging heeft hij al publiekelijk gevoerd, daar is dit boek niet voor, juist omdat de kwestie in sommige verhalen zo ondergeschikt is dat het passages oplevert die makkelijk hadden kunnen worden geschrapt.

Smeets toont zich in de verhalen een verdediger van de wielerromantiek. En ook een schrijver die zichzelf gretig opvoert in zijn eigen verhalen. Soms terecht, soms overbodig. Op de schrijfstijl is genoeg aan te merken, zeker wanneer hij in plaats van een sausje pathos een hele emmer over het verhaal heen giet. Maar de stijl is ook effectief, geschikt voor een groot publiek en doeltreffend.

Niemand anders dan Smeets had deze verhalen kunnen maken. Niemand anders heeft die ervaring en die contacten. Aan De Meet is ideale vakantielectuur voor de wielerliefhebber.

Alex van der Hulst