Ja-ha, dat van Joops geheim weten we nu wel. Motel de Jong, Met het oog op morgen, nrc*next, AD Sportwereld; het zijn slechts de plekken waar ik er het een en ander van meekreeg. Daar hoef je het boek dus (bijna) niet meer voor aan te schaffen. Gelukkig biedt Joop Zoetemelk – Een open boek veel meer. Mooie foto’s bijvoorbeeld. En er worden enkele kleine geheimen onthuld. Joop-details die ik niet kende. Hier de vijf mooiste. O ja, als je van plan bent het boek binnenkort te lezen en nog niets wil weten van de inhoud, kun je dit artikel beter overslaan.

Vijf. De arm van de Kneet. 
Dat Gerrie Knetemann in 1980, op de Champs Elysées, Joops arm omhoog hield is meer dan bekend. En dat showman de Kneet dat misschien ook wel een beetje voor zichzelf deed, is goed voor te stellen. Nieuw is dat Zoetemelk er nu ook iets van zegt. ‘Kneet keek rond of er iemand in de buurt was. Niemand? Dan ben ik de enige. Het was vooral voor hemzelf bedoeld.’ Een klein trapje na.

Vier. Onderbroek voor de laatste dag.
Ook het bestaan van de gele onderbroek kan voor Zoetemelk-volgers geen nieuws zijn. Direct na de gewonnen Tour kleedt Joop zich om in een of ander kamertje. Raleigh-verzorger Ruud Bakker is er getuige van dat Zoetemelk een schone onderbroek uit zijn koffer haalt. Een gele!  Bakker dacht aan een grapje van Joops echtgenote Francoise. ‘Nee’, zegt Zoetemelk nu. ‘Ik had zo’n pakket van die slips gekocht, vijf of zes stuks. (…) Allemaal verschillende kleuren. Die gele heb ik onderin gelaten. Ik dacht steeds: die is voor de laatste dag.’

Drie. Fanclub in Genève.
Dwars door Lausanne heet de herfstwedstrijd die Joop meerdere malen won. Daar, aan het Meer van Genève, woont ook een trouwe supporter van Zoetemelk. En er is een ‘Fanclub Joop Zoetemelk’. Schrijft Een open boek, dat de lezer aanbeveelt daar even op te googelen. Zo gezegd zo gedaan met ‘Le Joop Zoetemelk Fan Club’ als resultaat. De ‘club’ in Genève valt op itaste in de categorie ‘café, bistro, brasserie’. De band met de bewuste supporter blijft vooralsnog een raadsel.

Twee. Deal met Panasonic.
Maart 1985, Tirreno Adriatico. Vijf jaar na zijn Tourwinst kan Zoetemelk weer eens een rittenkoers op zijn naam schrijven. Veel  (Kwantum-) ploeggenoten heeft Joop niet meer in koers, dus gaat hij voor de start even buurten bij zijn vroegere ploegbaas Peter Post. ‘Panasonic de rit, Kwantum het klassement’ is kortweg de deal die op initiatief van de zogenaamd zwijgzame en afwachtende Zoetemelk wordt gesloten. En met succes.

Eén. Toneelkousen.
Al in zijn eerste wedstrijden, halverwege de jaren zestig, doet Zoetemelk van zich spreken. Door zijn sterke rijden maar ook door zijn kousen. Witte kousen die hij helemaal optrekt tot net onder zijn knieën. Een foto in Een open boek levert het bewijs. Met die kousen wordt Joop natuurlijk  gepest. ‘Heb je je toneelkousen aan?’, roepen andere renners hem na.  Er blijft een klein geheim achter de kousen want over het waarom wordt niet geschreven.  Dacht Joop dat je je kuiten warm moest houden? Of adviseerde z’n  moeder het vanwege opkomende spataders? En luisterde Joop ‘geen neezegger’ Zoetemelk daar vervolgens gewoon naar? Wordt vervolgd?

Jos van Nierop
Laatste berichten van Jos van Nierop (alles zien)