Team SkyWanneer u dacht dat men bij Team Sky na een fabuleus 2012 verzadigd zou zijn, heeft u het mis. Chris Froome won al de Ronde van Oman en in Parijs-Nice neemt luxehelper, nummer vijf in de pikorde, Richie Porte de honneurs waar als kopman. Hij won met machtsvertoon de koninginnenrit. Meer hebben we niet nodig om nu al nattigheid te voelen. Ook dit jaar zal Sky weer geen limieten kennen.

Team Sky heeft het helemaal in zich om het nieuwe US Postal te worden, als het dat dan al niet is. De gelijkenissen tussen beide succesformaties zijn treffend en gaan verder dan dat ze beide een verengelsing van de wielersport symboliseren. Waardeoordelen vellen doen we hier niet, wel kunnen enkele gelijkenissen niet genegeerd worden. Het kan evengoed zijn dat deze overeenkomsten niets te betekenen hebben en we de bal volledig misslaan en dat u door het lezen van dit artikel 5 à 10 minuten van uw leven verprutst. Maar als wielerliefhebber bent u het inmiddels gewend om in juli drie weken achter elkaar uren aan een stuk naar onwaarheden te kijken en dan kan een stuk enkel gebaseerd op intuïtie er nog wel bij.

Als jonge wielerkijker is de Armstrong-periode de eerste periode geweest die we bewust hebben meegemaakt. Schrijnender worden de jeugdtrauma’s niet. Elke julidag hetzelfde procedé. Een Amerikaanse ploeg die het hele peloton in de knoet houdt en aan het eind wint een Texaan. Georkestreerde machinerie. Wielrenners bleken geen mensen van vlees en bloed, maar gemotoriseerde machines met een onkreukbare carrosserie. Wel, tussen 2005 en 2012 hebben we dat op dergelijke schaal niet meer gezien. Tot Team Sky vorig jaar met een ongeziene, nu ja van de eerste helft van de 21ste eeuw geleden, machtsontplooiing Parijs-Nice, De Ronde van Romandië, de Dauphiné Libéré en de Tour de France naar zijn hand zette. Geheelde traumatische ervaringen werden weer opengereten.

De successen van Sky worden geweten aan het hyperprofessionalisme. Ziehier US Postal. Ook hun hegemonie werd verkocht onder het mom van een doorgedreven professionalisering. Die professionalisering moest achteraf anders worden geïnterpreteerd dan aanvankelijk werd gedaan. En het is blijkbaar in deze tijden dat iedere WorldTour een professionele begeleiding kent dus nog mogelijk om op dit vlak een voorsprong te nemen op de tegenstand. En zelfs zo’n voorsprong dat knecht nummer 3 en 4 sterker zijn dan de kopmannen in andere ploegen. Is die professionalisering er in andere ploegen dan niet?

Over knechten gesproken. Ze stijgen bij Sky boven zichzelf uit. Michael Rogers heeft het hele seizoen in dienst moeten rijden, maar verzamelde toch 194 WorldTourpunten, goed voor een zeventiende plaats in dat klassement. Benieuwd hoe hij het dit jaar zal doen bij Saxo Bank. Van een Chris Froome zou je niet zeggen dat hij op het vlakke zo sterk tegen de klok kan rijden. Graatmager en toch weet hij in een slottijdrit van de Tour de France over 53,5 kilometer tweede te worden. In een sport waar het op elk procentje aan de top aankomt, kan Froome het zich toch permitteren om schots en scheef op zijn fiets te zitten. Zelfs Andy Schleck ziet er op een tijdritfiets beter uit. Desondanks moest hij enkel zijn kopman Wiggins voor zich dulden en reden ze de andere specialisten op grote achterstand.

Het machtsvertoon van Sky wanneer het bergop gaat is indrukwekkend. Tot tien kilometer van de top rijdt knecht 4, tot kilometer zeven knecht 3, tot kilometer vier knecht 2 en aan het eind wordt de luxeknecht de grootste concurrent van de kopman. Terwijl andere toppers lossen of in het beste geval met moeite hun karretje kunnen aanhaken, rijdt Sky een berg op als een trein die een sprint op het vlakke moet aantrekken. Froome was op bepaalde momenten zelfs nog beter dan zijn kopman. Denken we maar aan de toneelstukjes in sommige bergritten waar Froome weigerde te verstoppen beter te zijn dan Wiggins.

Deze opvoeringen deden ons denken aan de Tour van 2002. In de rit naar La Mongie legde Roberto Heras zo’n verschroeiend tempo op dat enkel kopman Armstrong en Joseba Beloki konden volgen. Heras was hier de sterkste in race. Ook de dag nadien moest Heras niet onderdoen voor zijn kopman. Toen Armstrong ging werd Heras gedwongen bij Beloki te blijven. Op een gegeven moment demarreerde Heras toch, leek zelfs even naar Armstrong te rijden maar werd dan teruggefloten en won makkelijk het sprintje voor de tweede plaats van Beloki. Heras in de rol van Froome, Wiggins in die van Armstrong. Enkel bleek Heras zijn kopman iets trouwer te zijn. Of toch beter te luisteren naar de ploegorders.

Voor de Tour van vorig jaar was er al de Dauphiné Libéré waar de vergelijking tussen US Postal en Sky voor het eerst werd gemaakt. Sky reed het hele deelnemersveld op een hoopje en eindigde er met drie renners bij de eerste vier. Een groot verschil met US Postal anderzijds is dat Sky een heel jaar presteert en de klassementsrenners van US Postal dat begonnen te doen vanaf de Tour de Suisse of de Dauphiné Libéré. Dat bewijze ook het WorldTourklassement van 2012. Maar liefst zes Sky-renners stonden er aan het eind van het jaar in de top 20. En om aan die zes renners te geraken, hadden ze Mark Cavendish niet eens nodig. Vrij vertaald: Sky bezette 30% van de plaatsen in de top 20 van de World Tour, de 17 andere WorldTourteams 70%. Of nog in andere woorden: van de hele Sky-ploeg wist vorig seizoen ongeveer 20% (6/28 renners) zich in de top 20 van de WorldTour te plaatsen, andere WorldTourteams moesten het met iets minder stellen. De overige 17 teams van ongeveer een dertigtal renners moesten de overige 14 plaatsen in die top 20 verdelen. Ongeveer 0,8 renner per team dus. Dit alles om de hegemonie van Sky uit te drukken.

De transformatie van renners is in het geval van Wiggins en Froome bijzonder te noemen. Ze konden beide weinig adelbrieven voorleggen als het over klimmen gaat. Armstrong schoolde zich na zijn overwonnen kanker om van eendagscoureur tot klimmer, Wiggins was een pistier en een matig wegrenner die plots op zijn 29ste bleek te kunnen klimmen en derde werd in de Tour na het schrappen van Armstrong. Bij Froome een gelijkaardig verhaal. Gelukkig voor de perceptie zijn het brave Britten van Sky en geen Italianen of Spanjaarden. Niemand had ooit van Froome gehoord tot hij vanuit het niets in 2011 tweede werd in de Vuelta. Hij had daar moeten winnen, maar door te lang voor Wiggins te arbeiden bleef Cobo hem voor in de eindnotering.

Onder het mom van doorgedreven professionalisering werd het hele US Postalverhaal verkocht. Ook bij Sky wordt het hele concept wielrennen gerationaliseerd en verwetenschappelijkt. Alle focus op één wedstrijd met name de Tour. En alles op één kopman met een eenduidig plan. Een Tourrit werd Heras niet gegund door Armstrong, dan komt Froome er met zijn ritzege vorige Tour op La Planche des Belles Filles nog goed vanaf. Sinds de Armstrongsaga heeft trainen op Tenerife niet meteen de beste connotatie meer. Maar goed, op Teide is het weer alvast pakken beter dan in Tirreno-Adriatico. En de trainingen vallen daar makkelijker wetenschappelijk te onderbouwen.

De concurrentie die denkt dat men bij Sky een rustjaar neemt na het boerenseizoen 2012 komt meer dan bedrogen uit. Ook in 2013 lijkt Sky de standaard te worden in rittenwedstrijden. Waar Froome vorig jaar pas in de Dauphiné Libéré boven water kwam, won hij nu al de Ronde van Oman tegen kleppers als Contador, Rodriguez en Nibali. In Parijs-Nice staat Sky allesbehalve met haar sterkste team aan de start. In de rit naar met aankomst op Montagne de Lure stoomde Richie Porte op anderhalve kilometer weg van de concurrentie. Nadat Sky met zijn geijkte procedé de tegenstand afmatte, David Lopez Garcia zijn klimmersbenen opnieuw wist te vinden, pakte Porte prompt meer dan een halve minuut op de andere favorieten. Indrukwekkend voor iemand die zich steeds moet wegcijferen voor kopmannen.

Nee, ons roept het Sky-procedé nare jeugdtrauma’s op. Het zou van een ongezonde naïviteit getuigen om hier niet sceptisch van te worden. De kans dat hun hegemonie in 2012 een eenmalig akkefietje was door omstandigheden lijkt alsmaar onwaarschijnlijker te worden. In Parijs-Nice zien we weer de eerste flarden van een nakende Sky-hegemonie en als Wiggins het zou laten afweten, maar dat zal door zijn wetenschappelijk onderbouwde trainingsmethoden wel niet, dan staat Froome klaar om zijn plaats in te nemen. En dan hebben we nog gezwegen over de Colombiaanse klimgeiten Henao en Uran die zich in dienst van Wiggins en Froome van de ene dichte ereplaats naar de andere weten te fietsen.

Als de zaak-Armstrong ons iets geleerd heeft, is dat we signalen niet mogen negeren. Wees dus asjeblieft niet verongelijkt wanneer binnen X aantal jaren blijkt dat men bij Sky niet alleen op wetenschappelijk vlak, maar ook op medisch vlak stappen voorloopt. Nog niet alle wondermiddeltjes vallen te traceren. De wielersport is dermate geprofessionaliseerd dat het niet meteen logisch te noemen valt dat een ploeg dag na dag de concurrentie overklast door het stukje kippenwit bij het ontbijt tot op de nanogram af te wegen. Dat kan niet het verschil maken. Dit zet te denken. Maar ook niet meer dan dat. Processen zonder bewijzen kunnen niet gevoerd worden, kritische bedenkingen mogen altijd gemaakt worden.

Sky probeert zich in ieder geval te profileren als ploeg voor een schone wielersport, maar we mogen ons niet laten verblinden door charters, waar onder andere Steven De Jongh het slachtoffer is van geworden, in het verleden zijn er zo ook al 13 in een dozijn geweest. En hoe moeten wij als wielerliefhebber mee omspringen, hoe ver kunnen we gaan in al onze scepsis? Of gewoon maar accepteren? Zo was het met Armstrong. We stonden erbij, keken ernaar en applaudisseerden. Gewoon omdat we niet anders wisten. Het was een nieuw verhaal. En nadien waren we met zijn allen verontwaardigd voor zoveel bedrog. We voelden ons koud gepakt. Het verleden dient om uit te leren.

Bij wijze van duidelijk voorbeeld haalden we hier Sky aan, maar het zou oneerlijk zijn ons enkel op hen toe te spitsen. We staan nog ver weg van een schonere wielersport. Er zijn nog te veel dokters en ploegmanagers met een onfris verleden in het peloton die de touwtjes in handen hebben. Renners roepen maar al te graag het verleden met rust te laten. En zijn grote rondes wel geschikt voor een menselijk lichaam? Wordt er niet te veel van renners geëist? Dat er geen rennersprotest komt tegen de elf aankomsten bergop in de Vuelta is een uiterst onrustwekkend signaal. Zij die schreeuwen om een schone wielersport – een illusie – en moord en brand schreeuwen bij een dopingplas zouden zich hier ook in hun wiek moeten geschoten voelen. Dit is meer dan te veel van het goede. Sky staat met zijn ‘wetenschappelijke onderbouwing’ in ieder geval symbool voor het nieuwe wielrennen. Benieuwd hoe we dat nieuwe wielrennen over vijf of tien jaar zullen definiëren. Is het logisch dat een ploeg de concurrentie dag na dag zo overklast? Hebben we hier te maken met een superploeg die eindelijk het nieuwe wielrennen inluidt of een zoveelste staaltje van bedrog? U vult zelf maar in.

 

Matthias Vangenechten
Laatste berichten van Matthias Vangenechten (alles zien)