“Heey, grote smurf, ge zijt toch niet naar mij op zoek?” roept een grijnzende jongeman die in een smoezelige, zwarte werkjas gestoken is. Ik schuif achter de brede rug van de politieagent aan, die onverstoorbaar door blijft lopen, de Kosterstraat in. Ook de rode obstakellichten in de toren van de Sint-Catharina en Sint-Corneliuskerk verzaken niet. Zij blijven branden om de vele vliegtuigen die van of naar Zaventem vliegen op voldoende hoogte te houden. Diegem krijgt jaarlijks de meest vliegtuigen vanuit Brussels Airport over zich heen. Maar de inwoners van dit West-Brabantse dorp klagen ‘een pak minder’ over het luidruchtige luchtverkeer dan de inwoners van hun buurgemeenten. In Diegem komt men pas los als er in de laatste week van december het circus van de cyclocross midden in hun dorp neerstrijkt, tientallen campers het Alfons de Cockplein bezet houden en op elk hoek van de straat Jupiler bier, Vlaamse friet en artisanale hamburgers te koop zijn.

Fastfood is vanavond overal. zelfs Mathieu van der Poel plaatste 3 uur voor zijn race een foto van een hotdog op instagram met daarbij als ja/nee-vraag voor zijn volgers: “Should I eat this before the race?”. Maar niet iedereen heeft zin om vandaag een vette bek te halen. Een kwartier voordat de mannen-editie van de avondcross losbarst, ploetert een fietskoerier met een grote zwarte kubus van Uber EATS op zijn rug over de klinkers van de steile Kosterstraat, op weg naar een hongerige klant. Hij wordt luid aangemoedigd door het publiek dat al over de dranghekken hangt. Voor de fietsende thuisbezorger was het mogelijk een nog zwaardere opgave om überhaupt het parcours op te komen. Want ook de vrijwilligers met gele Telenet-mutsen zijn vandaag zeer plichtsgetrouw. Zonder geel polsbandje om, kom je er bij hun echt niet door.

Foto: Henri Santing

Je zou zo maar het gevoel kunnen krijgen dat je de avondvierdaagse loopt, of een lichtjestocht, wanneer je vanaf de parkeerplaatsen aan de Kennedylaan het parcours rond gaat, al schuifelend in een lang lint van meer dan 18.000 toeschouwers. Het parcours van de Superprestige cyclocross Diegem verbindt de twee voetbalvelden van de plaatselijke voetbalclub met elkaar. Het stadionnetje van de Koninklijke Diegem Sport ligt beneden, in het centrum van het dorp, schuin achter de vijftiende-eeuwse, uit zandsteen opgetrokken Margapoort. Achter het spoor, zo’n anderhalve kilometer verderop, ligt het hoger gelegen jeugdcomplex. Naast dit kunstgrasveld is een vracht vers zand neergegooid dat een lastige uitdaging vormt voor de coureurs. Aan de lange kant van het veld staat een grote witte feesttent. Daar staat Jettie Pallettie in haar glitterpakkie al paraat. “Lekker dansen en ambiancen. Want een feestje bouwen, dat kan geen kwaad”.

Tegenover Kosterstraat 11 vind ik mijn plekje aan het parcours. Naast me ronkt een generator die een van de vele mobiele lichtmasten van energie voorziet. Tegenover mij trekt een blonde vrouw haar skinny jeans recht. Vervolgens laat ze zich door haar man overhalen om een selfie te maken. Minzaam draait ze zich weer om en doet nogmaals een poging om haar strakke zwarte broek recht te trekken, wanneer de stem van de speaker overslaat. “Valpartij. Valpartij van Mathieu van der Poel. Hij staat weer op en kijkt naar zijn fiets. Kan hij wel verder rijden? Dat is zo te zien nog maar de vraag. En zijn concurrenten? Die zijn gevlogen…”. Even moet ik aan mijn vervlaamste broer uit Mechelen denken, die tijdens het kerstdiner mij er lachend van beschuldigde dat wanneer ik helemaal naar het zuiden afzakte om eens een mooie veldrit te bezoeken, Van der Poel juist verloor. Tijdens de wereldbekerwedstrijd in Namen was dat inderdaad het geval, om van het wereldkampioenschap in Bieles nog maar te zwijgen.

Foto: Henri Santing

Achter het venster van Kosterstraat 11 wordt voorzichtig een punt van de vitrage opgetild. Het gezicht van een oud vrouwtje komt te voorschijn. Ze duwt haar neus tegen het venster en kijkt de straat in, richting De Schieve. Precies op dat moment schieten de eerste coureurs langs het café dat gevestigd is in het oude kapelaanshuis. ’t Café staat te huur. “Instapbaar. Kuisen en opendoen. 1 dag werken tijdens de cyclocross in december en je hebt je geld terug”. David van der Poel rijdt aan de kop van de wedstrijd en probeert te temporiseren, zodat zijn broer terug kan komen. Laurens Sweeck schuift op de klinkers van de Kosterstraat langszij met Wout van Aert in zijn wiel. Ze zijn al lang en breed de bocht om gereden, richting de Regimentsberg, als Mathieu van der Poel eindelijk voorbij stuift. Met een achterstand van meer dan een minuut.

Kort nadat de plooien van de vitrage van nummer 11 weer opzij geschoven worden, schiet Wout van Aert als eerste renner de Kosterstraat door. “Kom aan, Wout!” roept de man tegenover mij waarna hij zijn blonde vrouw een enthousiaste por geeft. “Wout gaat winnen, vandaag!” Ze blijft stoïcijns naar haar handschoenen staren die ze langzaam opwrijft. Hij houdt van de koers en van zijn vrouw. Zij van haar nieuwe, kalfsleren handschoenen. De straat blijft een tijdje leeg. Achter me hoor ik het geluid van stof die kapot gescheurd wordt. Er klinkt luid gelach. Als ik me omdraai zie ik een groep jonge knapen lopen. De langste van het stel zwaait met een zwart stuk parachutestof boven zijn hoofd: “ik heb de schoen van Sinterklaas!” Uit het raam van nummer 22 hangt een kerstman van dezelfde parachutestof, maar zonder voeten. Ondertussen passeert een achtervolgend groepje met een sleurende Mathieu aan kop. Van Aert krijgt het niet cadeau vanavond.

Foto: Henri Santing

Weer schuift een bejaarde hand het plooigordijn open. Als een aankondiging van het derde bedrijf van een toneelstuk, het drama in de bagger van Diegem. Want al komt Van Aert ook nu weer als eerste de bocht door, Mathieu zit bijna op zijn wiel en maakt aanstalten om het gat definitief te dichten. “Die heeft goed gegeten, vandaag”, zegt de gedrongen man in een dikke, donkerblauwe winterjas naast me.
Bij de volgende passage blijft het gordijn dicht. Van der Poel blijkt al een straatlengte voorsprong op Van Aert te hebben. Het gordijn gaat ook de volgende ronden niet meer open. Zou de bejaarde vrouw de T.V. al uitgezet hebben? De fan van Wout van Aert is ook al verdwenen. Samen met zijn blonde vrouw. Zouden ze naar de finishzone zijn gelopen om te zien hoe Mathieu zijn fiets hoog boven zichzelf uittilt terwijl hij als winnaar over de finish stapt? Of heeft zij toch haar zin gekregen en zijn ze al op weg naar huis?

Foto: Henri Santing

Bort Hartog