Met dank aan een onbekende rijkswachter, gewiekste ijsverkoper en voormalige wielerverslaggever vertoef ik deze herfstdagen meer op Marktplaats, het Waterlooplein en kringloopwinkels dan op de racefiets. Na het lezen van IJsboerke, roomijs & renners van Marc Vanlombeek aas ik op een vintage koersshirt van deze legendarische wielerploeg. Dus bedankt rijkswachter die in 1957 bij een lokale Vlaamse koers in de buurt van Tienen de jeugdige ijsverkoper Staf Janssen waarschuwde: “Hela manneke, gaat ‘ns opzij. De koers komt eraan.”

En ook u bedankt, meneer Janssen dat u daardoor later op het idee kwam uw roomijsimperium ‘wereldberoemd in België te maken’ door in de wonderlijke wielerwereld te stappen. En daarmee wielrenners kansen gaf, eerst in de koers en na hun rennersloopbaan als ijsverkoper. Zoals de Engelsman Michael Wright, voormalig knecht van Tom Simpson, die als ijsverkoper in Luik “beduidend meer” verdiende dan als renner. En ook dus welgemeende dank aan Marc Vanlombeek die ter gelegenheid van het 80-jarige jubileum van IJsboerke op het idee kwam, of opdracht kreeg van de jubilaris, voor het schrijven van dit boek over roomijs, ondernemerschap, de onstuitbare opkomst van de diepvriezer en een fietsend vriendenploegje of een combinatie daarvan.

Vanlombeek IjsboerkeEn dan een korte smaakrecensie. Het boek oogt heerlijk door het groot aantal foto’s van nostalgische ijscokarren en coureurs. Alle ingrediënten zijn aanwezig: roomijs, zwart geld, familievetes en grote wielernamen als Walter Godefroot, Daniël Willems en Didi Thurau. Met een lichte ondertoon van de prille dagen van sportmarketing. Tijdens de sponsorjaren vertienvoudigt de omzet, ook door de vraag van de ijsafnemers naar trainingspakken ‘van topkwaliteit’ en koersbroeken ‘met het allerbeste zeemvel’. (Dat geeft hoop: er moet regelmatig ergens in Vlaanderen bij huisopruimingen wel een koersshirt opduiken.)

Wat rest is een knap, vlot geschreven verhaal over een jubilerend ijsbedrijf met een legendarische wielerploeg. Alles klopt, maar de combinatie wringt. Net als in een Italiaanse ijssalon waar soms bij twee overheerlijke smaken de verwachte, ultieme smaaksensatie uitblijft. De goed doorwrochte bedrijfsgeschiedenis overheerst. Als koersvolger verlang je naar de verhalen achter het succes van die vriendenploeg, goed voor 729 overwinningen. Als sportliefhebber wil je meer weten over de sponsoring van clubs uit het basketbal, tennis, motorcross, autosport en maar liefst acht voetbalverenigingen.

Er is wel iets goed misgegaan met de topping: in het overzicht van alle IJsboerke-renners ontbreekt bij veel namen het bijbehorende wielerplaatje. Terwijl men in de opmaak wel rekening heeft gehouden met foto’s van Bernard Bourguignon, Herman Flabat, Jacky de Laat, Noël Vanclooster en Tuur van de Vijver. Het oogt als een incompleet Panini-verzamelboek. Gevalletje haastwerk? Een uitglijder die wordt goedgemaakt door het tragische relaas van Hubert Hutsebaut. De klasbak die na twee overwinningen – tot woede van de grote, ongenaakbare Merckx behaald met ongeschoren benen – het pesten beu voortijdig uit de koers stapt om vinken te kweken en naam te maken als acrobaat Umberto Utsobolli. Een verpletterende smaak die andere smaken neutraliseert. Hoezo vriendenploeg?

Ik heb al een grote Hutsebaut-bril, nu nog het bijhorende koersshirt… en die ontbrekende Paniniplaatjes uiteraard!

IJsboerke, roomijs & renners
Marc Vanlombeek
Uitgeverij Van Halewyck, 2015
€ 18,90
Het boek is o.a. te koop via Sportmediashop

Peter de Brock