Australië staat momenteel in brand, dat zal niemand ontgaan zijn. Zelfs de buren in Nieuw-Zeeland, tweeduizend kilometer verderop, hebben last van de rook. Ontelbare bomen zijn verast, vele huizen verwoest, honderden miljoenen dieren levend verbrand. Possums, eekhoorns, reptielen, kangaroes en de überfotogenieke koala’s, allemaal het dodelijke slachtoffer van klimaatverandering, waardoor het ‘bosbrandseizoen’ in Australië langer duurt en gevaarlijker is: ook 23 mensen kwamen reeds om. De ogen van de wereld zijn dus op Australië gericht, juist op het moment dat daar de traditionele Summer of Cycling aanbreekt. De Bay Crits criteriumserie is al verreden, het Australisch kampioenschap (woensdag 8 januari tijdrit, zondag 12 de wegrit) komt eraan, en dan begint de World Tour alweer, met de Tour Down Under (TDU) en Cadel Evans Great Ocean Road Race, beide voor zowel de mannen als vrouwen. Tussendoor ook nog de nieuwe sprintkoers Race Torquay, en als afsluiter de Sun Tour, vorig jaar nog gewonnen door Dylan van Baarle. Een hoop koers dus, zeker voor een brandend land. Maar heeft het in deze omstandigheden zin om je druk te maken over of de koning van Willunga – Richie Porte – na zes achtereenvolgende jaren (!) op Willunga Hill gewonnen te hebben, in 2020 eindelijk onttroond zal worden? Verdient sportief geweld nog aandacht in een land dat ontwricht wordt door natuurgeweld? Ik hoop van wel.
Zonnesteken, overstromingen en aardverschuivingen
De grote kracht van sport – als kijker – ligt voor mij in de combinatie van spanning en ontspanning. We maken ons druk om welk team er wint, of een bal wel of niet een krijtlijn op een grasveld passeert, om wie er met zijn racefiets als eerste boven is op een berg. Zelf hoeven we alleen maar toe te kijken. Heerlijk.
Vaak lijken sport en maatschappij ook gescheiden werelden, maar steeds vaker is die scheiding niet meer houdbaar. Ajax en PSV worden bekritiseerd om hun keuze om in Qatar op trainingskamp te gaan, de speaker, trainer en communicatieafdeling van FC Den Bosch maakten zichzelf onsterfelijk belachelijk na de racistische bejegening van Ahmad Mendes Moreira, oud-voetballer Gary Neville sprak zich uit tegen premier Boris Johnson, tennister Kiki Bertens vestigde (ongewild) de aandacht op inkomensongelijkheid. En wielrennen, als sport die overal ter wereld plaatsvindt op gewone wegen en in gebergtes, ondervindt serieuze problemen door klimaatverandering.
Renners met zonnesteken, koersafgelastingen door overstromende wegen, aardbevingen, landverschuivingen en – zeker in landen als Australië en Portugal – bosbranden; wielrennen is kwetsbaar voor natuurgeweld, omdat het nu eenmaal vaak te midden van natuur plaatsvindt. De Alpen en Pyreneeën zijn geen stadion waar het dak dicht kan. De luchtkwaliteit in een land is moeilijker te controleren dan in een gymzaal.
Het wielrennen kan klimaatverandering niet negeren
Juist daarom is het mooi dat er nu gekoerst gaat worden in Australië. In plaats van de gebruikelijke schattige plaatjes van topwielrenners met koala’s en kangaroes zullen wielrenmedia er niet aan kunnen ontkomen aandacht te besteden (zoals CyclingTips al deed) aan een probleem dat door niemand genegeerd zou moeten worden, maar zeker niet door de wielrensport. Ook al weigeren sommigen – zoals de Australische premier – het in te zien: climate change is real.
Ik hoop van harte dat alle koersen in Australië door kunnen gaan de komende weken, want in tegenstelling tot sommige anderen begint voor mij het wielerseizoen steevast al met het Australisch kampioenschap. Wereldkampioen Rohan Dennis zal de tijdrit ongetwijfeld winnen, maar de wegrit is net als ieder jaar een open race op een prachtig parcours, met vaak een verrassende winnaar. Hetzelfde geldt voor de Tour Down Under, waar verschillende types renners kans maken – zoals blijkt uit de erelijst van de laatste vijf jaar: Impey (2x), Porte, Gerrans, Dennis. En in de Sun Tour steekt jaarlijks jong talent de neus aan het venster, zoals afgelopen seizoen Jumbo’s nieuwe recruut Chris Harper, latere Giro-revelaties Pavel Sivakov en Lucas Hamilton, en dus de eerdergenoemde eindwinnaar Dylan van Baarle. Dit jaar beginnen topklimmers Simon Yates en Romain Bardet hun seizoen in Australië. Zal een van hen Richie Porte verslaan en zich kronen tot nieuwe koning van Willunga? Maar misschien nog wel spannender: heeft die koning dan nog een koninkrijk?
