Tijdens de Tour de France besteedt het Nederlandse programma Andere Tijden Sport aandacht aan interessante verhalen uit de historie van de Tour de France. In een drieluik dat wordt uitgezonden op zondag 10, 17 en 24 juli kunt u afleveringen zien over de ruzie tussen Peter Post en Jan Raas, de winst van Peter Winnen op Alpe d’Huez in 1981 en de Tourzege van Joop Zoetemelk.

10 juli – Ruzie in het Peloton
De TI Raleighploeg van Peter Post geldt als de succesvolste uit het wielerpeloton in de jaren 70 en 80. Als eind 1983 de geroemde ploeg uit elkaar valt, en Jan Raas met veel van de Post-renners een eigen ploeg vormt, ontstaat er een langslepende ruzie.

Het is 22 juli 1992, het toppunt van de rivaliteit tussen twee Nederlandse wielerploegen. Twee renners van de ploegen Post (Panasonic) en Raas (Buckler) zijn ontsnapt. Marc Sergeant en Frans Maassen hebben de onbekende Fransman Colotti mee. De winst ligt voor het grijpen voor Post of Raas.

Maar ze houden de benen stil en laten de Fransman de etappe winnen. De hele wereld kijkt live mee. Een schande voor het Nederlandse wielrennen. Andere Tijden Sport kijkt met de direct betrokkenen terug op de gebeurtenissen rond deze merkwaardige dag in de Tour en komt daarbij te weten wat er tijdens de etappe echt gebeurde.

17 juli – Winnen op Alpe d’ Huez
Het is de zomer van 1981, om precies te zijn 14 juli van dat jaar. Peter Winnen rijdt voor de eerste keer mee in de Tour de France. Tot zijn eigen verbazing fietst de 24-jarige Winnen in die zeventiende etappe naar Alpe d’Huez mee in de kopgroep, met onder meer de gedoodverfde favoriet Bernard Hinault. Hinault zou deze Quatorze Juillet, dé nationale feestdag in Frankrijk, wel eens even van een extra rood-wit-blauw tintje voorzien.

Ook Lucien van Impe, misschien wel de beste klimmer van zijn generatie, zit erbij. Deze 35-jarige Belgische bergkoning had zijn zinnen gezet op winst; dit was de enige berg waar hij nog nooit had gewonnen.

Tussen al deze grote mannen rijdt Winnen, een rookie uit Ysselsteyn. Hij kende de Alpe d’Huez eigenlijk alleen van televisiebeelden en had nooit eerder in de Alpen gefietst. Hij vindt het prachtig, hij geniet en heeft goede benen. Eigenlijk veel te ver voor de top gaat Winnen ervandoor en geeft de anderen het nakijken. Een combinatie van pure onbezonnenheid en jeugdige overmoed, ondenkbaar in het huidige wielrennen. Als Winnen zich realiseert dat de camera constant op hem gericht is, beseft hij pas dat hij in zijn eentje op kop rijdt. Er zat totaal geen beleid achter zijn ontsnapping, geen tactiek en eigenlijk ook zonder enige voorbereiding.

Een zege van overmoed en verwondering, noemt Winnen het achteraf. Nu, in 2011, beklimt Winnen voor Andere Tijden Sport opnieuw de Alpe d’Huez met zijn dertig jaar oude Koga uit 1981. En kijken de ‘grote sterren’ van toen – Hinault en Van Impe – terug op de fysiek onmogelijke geachte prestatie van Winnen.

24 juli – De Dag dat Joop de Tour won
Op 20 juli 1980 wint Joop Zoetemelk de 67e editie van de Tour de France. Het inmiddels wielergekke Nederland is uitzinnig. Duizenden Nederlanders reizen dat weekend af naar Parijs om Joop te zien finishen in de gele trui.

De Franse politie schat dat er tussen de zeventig- en honderdduizend Nederlanders in de Franse hoofdstad zijn. Het regent dat het giet, maar dat deert de horde landgenoten niet. Joop wint die dag als tweede Nederlander in de historie de Tour.

Onder de duizenden Nederlanders is een bus vol mensen uit het dorp waar Zoetemelk opgroeide, Rijpwetering. Zij zien hoe de wielrenner de laatste gele trui uitgereikt krijgt en premier Dries van Agt Joop als één van de eersten feliciteert.

Ondanks het slechte weer staan er nog honderden Nederlanders urenlang onder het raam van het Raleigh-hotel aan de Champs-Élysées te feesten. Terug in het polderdorpje vlakbij Leiden zijn de voorbereidingen voor de huldiging van Joop in volle gang, maar er is onduidelijkheid wanneer hun dorpsgenoot komt. De geplande criteriums gooien roet in het eten. Uiteindelijk wordt Joop op zaterdag 26 juli 1980 gehuldigd. Zoetemelk vaart op een boot door het dorp waar tienduizend mensen hem toejuichen. Nadat hij van de gemeente een schaap cadeau krijgt, vertrekt hij weer naar een volgend criterium. Langzamerhand keert de rust in Rijpwetering terug.

Andere Tijden Sport blikt terug op de Tourwinst van Joop met inwoners van Rijpwetering, oud-premier Dries van Agt, Joop Zoetemelk zelf en Nederlandse fans die op Champs-Élysées stonden op die regenachtige julidag in 1980.

Leon Geuyen