Site pictogram HET IS KOERS!

Een tegenfeitelijke geschiedenis van het wielerjaar 2015

Een niet bijster rond getal aantal renners staat aan de start van het WK wielrennen in het Amerikaanse Richmond. Onder hen topfavorieten, schaduwfavorieten, tieneridolen in eigen land maar alleen daar en knechten zonder of met connecties bij de bond die de prijzige tickets betaalt, met wat geluk die voor het vliegtuig. Het WK is de apotheose van een ongemeen spannend wielerjaar mocht de Ronde van Lombardije niet bestaan. Vooraf wordt er naar goede gewoonte druk gespeculeerd over het scenario hoe er een Belg wereldkampioen wordt, maar wordt dat ene scenario, hoe een of andere Italiaan die al bejaard was in de jaren negentig de regenboogtrui grijpt steeds bewaarheid. Dat laatste betreft een arbitraire suggestie om een zeker absurd contrast te creëren. Zoals er ook kon staan: een Slowaak met evenveel broers als niet-broers als ploeggenoten. Enfin, het was vroeg in de ochtend ginds, vanwege de soepele wetgeving in Amerika werd het startschot gegeven met een pistool en elke Eritreeër, Chileen of Slowaak dacht wel op een of andere manier aanspraak te kunnen maken op de regenboogtrui. Ze zagen één belangwekkend detail over het hoofd: het WK wielrennen is louter een logisch voortvloeisel van het recente wielerseizoen en iedereen kon eigenlijk al weten dat hijzelf niet de uitverkorene was, op één man na, die nog een hiaat op zijn palmares te vullen had. En in plaats van zoet te dromen over regenbogen en in krakkemikkig Engels doch bevlogen overwinningsspeeches voor de spiegel te oefenen, sliep hij, trainde en bad.    

De Omloop Het Nieuwsblad was een doorsnee koers. Aan het eind kwamen vier renners op kop, drie van Etixx-Quickstep en een Brit van Team Sky, de Brit van Sky won. Niks bijzonders op het eerste zicht, ware het niet dat Stijn Vandenbergh niet op tijd thuis was om nog aardappelen te poten. De Koene Halfgod van Weleer die in voorbeschouwingen op het nieuwe wielerseizoen voor het tiende jaar op rij 25 blijkt te zijn, Tom Boonen, wilde nog een duchtig woordje spreken met hem maar moest achteraf toegeven dat hij zijn aardappelen al een heel leven verkeerd poot. Ondertussen sprak Patrick Lefevere de pers toe en als een grootmoedig man pakte hij het verlies sportief op. Stannard heeft niet geprofiteerd van ons werk, maar gewoon gedaan wat hij hoorde te doen. Hij alleen is de verdiende winnaar. Omstanders vroegen zich meteen af of Lefevere ziek was en dat bleek ook. De griep bleef door de kou ten gevolge van de opwarming van de aarde lang hangen in het land, waar je ook weer een mening over kunt hebben, maar feit is dat de dag nadien in Kuurne-Brussel-Kuurne Tom Boonen tegen een stuk bitumineuze voegvullingsmassa reed, op ongelukkige wijze viel en zijn voorjaar in rook zag opgaan. Een streep door de rekening van de Vlaamse sportmedia die op zoek moesten naar een volwaardig alternatief waarna deze Zijne Halfgod Boonen op vermetele wijze overal volgden tot in zijn badkamer toe. Heeft hij het stuk zeep op de grond gezien? Hij opent de deur, hij stapt erop af, de spanning is tot bloedens toe te snijden en nee, nee… jawel met een manoeuvre dat alleen de grootste klasbakken uit hun benen kunnen toveren weet hij het stuk zeep te omzeilen waardoor hij niet valt maar op miraculeuze wijze rechtop blijft en geen zijner ledematen breekt. Ongelofelijk hoe hij het doet. Zeg gerust buitenaards. Tom, een reactie?

In Gent-Wevelgem laten ze het niet aan hun hart komen. Daar schijnt het zonnetje. Een zachte bries uit noordnoordoostelijke richtingen zorgt ervoor dat de temperaturen niet fel boven de twintig graden Celsius uitschieten. Aangename omstandigheden dus om in te fietsen. Mensen palaveren nu eenmaal graag over het weer. Is het niet bij de bakker om hun sociale incapabiliteit te verbergen, dan wel voor het televisiescherm als de gebruikelijke massasprint zich weer aandient. Kijk je alleen naar zo’n koers, kruipen gedachtegangen waar ze niet gaan kunnen. Wat is dat wit op de baard van de Katusha-renner die op kop rijdt? Zou een beetje wind en regen het koersverloop niet ten goede komen? Ik begon te fantaseren over renners die van hun fiets vliegen, recht de beek in die op het punt staat te overstromen en ter verheviging van de heroïek doorweekt nog enkele kilometers tegen de wind beuken en omdat je met heroïek niet moet overdrijven vervolgens toch maar de warmte van de ploegauto opzoeken. Vanwaar deze sadistische gedachtestromen? Ik probeerde ze uit mijn geest te bannen door aan de Ronde van het Baskenland te denken. Wanneer begon die nu ook alweer? Ik zocht het op, over acht dagen. Een tijdspanne waarin een mens veel zaken niet kan bewerkstelligen en ik dus vervolmaakte met wachten. Een nuttige invulling van de tijd omdat ik evengoed dingen kon meemaken waar ik een weeklagend opiniestuk over zou moeten schrijven zoals op klaarlichte dag overvallen worden door een Russisch ex-wielrenner die na een positieve plas op zijn negentiende en een dopingschorsing van twee jaar geen ploeg meer vond, aan lager wal geraakte en dan maar mensen ging beroven die geen acht dagen kunnen wachten op de Ronde van het Baskenland. Gelukkig doet Katusha aan goede werken en vangt het figuren als deze op die hiervoor heel dankbaar zijn. Zo ook Ilnur Zakarin die in de Ronde van het Baskenland meteen van zich liet horen door te spreken met de benen. Raar genoeg loopt hij er tegen de dopinglamp dientengevolge zijn debuut in de Ronde van Romandië en de Giro voor minstens met twee jaar wordt uitgesteld. Zakarin vecht de beslissing aan. Hij meent dat zijn stalen zijn verward met die van Vladimir Karpets. De UCI vindt de gelijkenissen inderdaad te treffend en biedt haar excuses aan, weliswaar twee maanden later onder bewind van een nieuwe UCI-preses. (later meer)

Marcel Proust at eigenlijk een beschuit in plaats van een madeleine. Zulke dingen weet Jan Bakelants. Hij was er evenwel vet mee toen hij in de Amstel Gold Race opgehouden werd. Boosdoener was Alejandro Valverde die viel door een overstekende bloedzak en zo de rest van het wielerseizoen in rook zag opgaan. Een pijnlijke zaak, want wie weet wat er anders voor hem allemaal nog in het verschiet lag. Een zege in de Waalse Pijl of waarom niet in Luik-Bastenaken-Luik? Op leeftijd staat geen leeftijd. In elk geval een rivaal minder voor Philippe Gilbert en Greg Van Avermaet die de Cauberg gebruiken om elk tezelfdertijd maar aan de andere kant van de weg te demarreren, boven samen te troepen met tien seconden voorsprong en op het vlakke gedeelte weigeren op kop te komen en zich laten inlopen door het peloton. Achteraf is hier nogal wat consternatie over. In de kranten laat Gilbert optekenen dat hij zich van de zege beroofd voelt. Van Avermaet op zijn beurt voelt zich bestolen van een tweede plaats en weigert nog langer in hetzelfde team als Gilbert op te treden.

Het verloop van het WK is traditioneel en ook zoals gewoonlijk klassiek te noemen. Een groep met exoten bouwt zulke grote voorsprong op dat de Albanees er begint te dromen van de regenboogtrui, waarna men een halve ronde verder diezelfde Albanees op een puist in wiens aanschijn de Cauberg een col buiten categorie is voorgoed ziet lossen. Het is ook een hoogdag voor wielercommentatoren. Renners bezingen die je nog eerder in het autozwendelcircuit tegenkomt, of gewoon liever niet. Uren aan een stuk, omdat het nu eenmaal zo in het regeerakkoord staat, terwijl er niets gebeurt en dat al veel is. Dan maar boompjes opzetten over tactieken die nooit aan de orde zijn, de Italiaanse ploeg zonder kopman en de voorspoedige naturalisatie van Van Avermaet tot Roemeen. Tijdens het wachten op een demarche van een schaduwfavoriet warrige conversaties houden over schijnbaar niets, maar die door de hoogdravende toon alleen maar kunnen handelen over fundamentele problematieken die de kern van het bestaan vatten. De wielerkijker laat het zich welgevallen: niet nadenken, gewoon accepteren. Wetende dat wielercommentaar eigenlijk poëzie is. Niemand die het begrijpt. 

Als het regent bij BMC, dan regent het ook bij de UCI dat Astana dan weer wel, dan weer niet, dan weer wel, dan weer niet, dan weer wel en uiteindelijk geen licentie gaf voor enkele dubieuze voorvallen. Zo begon het fris en fruitig riekende Astana wel aan het wielerseizoen, maar werd de licentie vlak voor de Giro ingetrokken. Zo erg was dat nu ook weer niet. Fabio Aru kampte in de weken voor de start, dus wel op een zeer ongelegen moment met dysenterie, geen denken aan dat die een rol van betekenis zou kunnen spelen. En voor de rest zou de ploeg toch alleen maar uit wat oude Italianen en afgeschreven Spanjaarden bestaan die moeten knechten. Zeer tegen de zin van manager Alexandre Vinokourov die een aangetekende brief schrijft naar de UCI waarin hij de investeringen van Kazachstan in de wielersport nauwkeurig op een rij zet. Daar hebben ze bij de UCI niet van terug en met schaamrood op de wangen bieden ze er hun excuses aan Astana en Vinokourov, die zich prompt uitroept tot verlicht despoot van de UCI, de wielersport en omstreken. Binnen zijn nieuwe functie zet hij Vincenzo Nibali meteen op non-actief voor de rest van het jaar voor onprofessioneel gedrag. Volgens stemmen die het kunnen weten vanwege een te laag hematocriet. In zijn strijd om het wielrennen weer proper te maken, ontziet Vinokourov niets of niemand, maar nu zit Astana daar dankzij al zijn altruïsme zonder kopman voor de Tour. Hij heft de schorsing van Ilnur Zakarin op, op voorwaarde dat hij voor Astana de Tour rijdt. De Rus ziet geen ethische bezwaren en wint voor de volledigheid de Tour. Eind goed, al goed.

Nog niet helemaal natuurlijk. Vinokourov wil in de eerste plaats de hypocrisie volledig uit het wielrennen doen verdwijnen. Hij begrijpt niet dat dorpsgenoot – t.t.z. officieel woont hij niet in Monaco maar in Italië – Davide Rebellin niet aan de Giro mocht deelnemen in tegenstelling tot renners als Hesjedal, Contador en Pellizotti. Vinokourov wil daarom een hartig woordje spreken met Davide Cassani die hoewel bondscoach van Italië geen ex-dopinggebruikers voor het WK selecteert en Vinokourov nodigt zichzelf gemakshalve uit op het Mexicaanse buitenverblijf van Cassani. Daar hebben de twee heren een goed gesprek. Cassani komt tot het besluit dat Vinokourov een punt heeft, ook zonder pistool tegen zijn slapen, en belooft Rebellin een selectie voor het WK als hij nog een eendagskoers wint voor datzelfde WK, wetende dat een 44-jarige nog eerder reis rond de wereld maakt op de motor dan een koers wint. Niet dat Rebellin dat meteen van plan was. Hij meende genoeg van de wereld te hebben gezien, toch al zeker genoeg om deze niet serieus te nemen en om ver van gevaren als motoren te blijven. Wie heeft dat onding toch ook uitgevonden? De bijna twee decennia jongere Peter Sagan vroeg het zich ook af in de Vuelta. Terwijl hij rustig aan het filosoferen was over wereldvrede en Confucius citeerde, reed een motorrijder pardoes tegen hem op. Sagan keek eens om maar kon niet anders dan verder fietsen. De motorrijder zou het al bij al overleven, maar moest toch overgebracht worden naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis met kneuzingen en een niet nader bepaald hoofdletsel, terwijl Sagan nog enkele ritten zou winnen, tot het einde knokt voor het puntenklassement en doodvermoeid maar voldaan de Vuelta beëindigt, drie dagen voordat een 44-jarige Italiaan voor het eerst in zijn leven de Coppa Agostoni wint na een vermetele solo.

Daar weerklinkt de bel van de laatste ronde. Een weinig opbeurende gedachte, omdat na deze ronde tot ergens begin maart ’s namiddags lamlendig in de zetel liggen suffen niet meer ongestraft kan verward worden met maatschappelijk verantwoord gedrag als naar wielrennen kijken. Gelukkig krijgen de meeste wielerliefhebbers tijdens de laatste ronde van een WK een hartverzakking waardoor dat probleem zich vrijwel nooit stelt. In afwachting hiervan bekampen de beste renners van het moment elkaar, dat zijn nu in willekeurige volgorde de Roemeen Greg Van Avermaet, de Italiaan Davide Rebellin en de Noor Edvald Boasson Hagen. Zij slaan een kloofje op een korte, steile helling en als een geoliede ketting denderen ze naar de finish. Op wie ook wachten? De Roemeen Tvetcov kent een minder begenadigde dag, Boasson Hagen is gelegenheidskopman bij de Noren omdat Alexander Kristoff niet op tijd terug was van een plundertocht langs de kusten van Schotland en Rebellin heeft geen kopman. Helaas kampt Van Avermaet in de laatste kilometer met een leegloper. Bij een professioneel team zou zulks het materiaal nooit overkomen, zucht hij en wordt voor de tamelijk zoveelste keer derde terwijl Boasson Hagen zich miskijkt op de sprint van Rebellin die in al zijn jeugdige onbezonnenheid besluit om wereldkampioen te worden. Is dat niet wat te vroeg? Men kan het zich afvragen. Hijzelf wil geen polemiek losweken en begint over zijn geluk in het Engels. Geen grote woorden, geen boodschappen doordrenkt met een idealistische stellingname en zelfs geen kraakje in de stem dat geluk of een andere emotie verraadt. Was het de vraag of het geen mooie afsluiter is van een carrière? Vanwaar het kwam, weet hij nog altijd niet. Maar hij verzinnebeeldt zich een fiets die aan de haak hangt, knippert zichtbaar met zijn ogen die vochtig worden om het beeld van zijn netvlies weg te branden, de journalist vraagt of het gaat, waarna een schuchter, verontschuldigend antwoord volgt. Wereldkampioen is hij hoogstens voor even, fietsen zal hij blijven doen. Dromen ook.

Laatste berichten van Matthias Vangenechten (alles zien)
Mobiele versie afsluiten