Het 3D-zadel van Fizik: Antares Versus Evo 00 Adaptive

Bastiaan Gaillard

4 jaar geleden

Eind februari 2020, vlak voordat corona echt zijn intrede in Nederland deed, vond de BikeMotion plaats. Het lijkt al weer een eeuwigheid geleden, maar op de stand van AGU werd tijdens de fietsbeurs een nieuw speeltje van Fizik onthuld. Omdat ik nieuwsgierig ben naar gadgets en ontwikkelingen vind ik een 3D-geprint zadel iets bijzonders. Hoe rijdt dat nou en wat heb je aan al die gaatjes? Lees hier mijn ervaringen met de Fizik Antares Versus Evo 00 Adaptive. Een lange naam voor het 3D-geprinte zadel van Fizik.

Fizik 3D-geprint zadel met gaatjes

Een 3D-geprint zadel? Om maar gelijk met de deur in huis te vallen en het meest aansprekende deel van het zadel behandelen. Het nieuwe zadel van Fizik laat een open structuur zien. De meest voor de hand liggende vergelijking is een Bros-reep of een honingraat. Je zou kunnen zeggen dat de toplaag van het zadel ontbreekt en dat je zo naar binnen kijkt, maar het ligt iets genuanceerder.

Het bovenwerk van het zadel, dat dus met een 3D-printer is gefabriceerd, voelt aan als de meeste zadels. De kleine gaatjes zijn natuurlijk voelbaar, maar met je ogen dicht is er weinig verschil. Dat lijkt raar, omdat een normaal zadel is afgewerkt met leer of kunststof, maar qua vormgeving en drukverdeling voelt het zadel in eerste instantie niet anders. Op het stuk waar je billen landen voelt het zacht en is het mogelijk om het zadel met je vinger in te drukken. Je krijgt van dit gedeelte een stuk comfort en het heeft wat weg van schuimrubber. Bij Fizik noemen ze dit ‘Adaptive’, wat staat voor aanpassend vermogen.

Ga je wat meer naar voren, dan voelt het zitgedeelte stugger aan tot aan de neus van het zadel. Je ziet duidelijk dat er meer laagjes verwerkt zijn naarmate je verder naar de voorkant van het zadel komt.

Door gebruik te maken van een open structuur kan Fizik heel precies de druk en kracht verdelen die op het zadel terecht komen. Het zadel past zich aan waar nodig en helpt de fietser op deze manier aan een gemakkelijke zit.

Samenwerking met Carbon

Om tot zo’n nieuw zadel te komen is Fizik een samenwerking aangegaan met Carbon. Het woord Carbon staat hier bewust met een hoofdletter omdat ik niet het materiaal maar het bedrijf bedoel. Het Amerikaanse Carbon produceerde eerder al onderdelen voor automerken Ford en Lamborghini en maakte in een recent verleden al eens een zool voor de schoenen van Adidas.

Carbon maakt gebruik van een ingewikkeld proces genaamd Digital Light Synthesis. Dit is een technologie die licht en zuurstof gebruikt om vloeibare harsen mee te vormen en af te werken. Dit proces stelt ontwerpers in staat om bestaande producten opnieuw uit te vinden en onmogelijke producten 3D te printen.

De nerd-versie van het verhaal kun je hier terugzien.

Speciale Antares Versus Evo

Dit speciale zitvlak van Fizik valt net als alle andere Antares-zadels van het merk. Door zo de lijn door te trekken hebben ze wat mij betreft een helder verhaal. Bevalt het type zadel je goed, dan kun je eens gaan kijken naar een lichtere variant met een andere rails en schaal bijvoorbeeld.

De 3D-variant is top of the bill, de Rolls-Royce onder de zadels bij Fizik. De rail, waarmee je de Antares op je zadelpen bevestigt, is gemaakt van carbon. Je moet altijd even controleren of dit op je fiets past, want een rail van carbon is doorgaans ovaal en niet rond. Als het niet op de klem van je zadelpen past, is het raadzaam om te kijken of je een andere geschikte klem hiervoor kunt aanschaffen. Het voordeel van carbon is zoals we allemaal weten het gewicht, een licht zadel dus. Het bijzondere aan de rail is dat hij gemaakt is uit een stuk carbon; hier heeft Fizik een patent op.

De schaal, waarop de 3D-print is bevestigd, is ook gemaakt van carbon. Het Italiaanse bedrijf heeft momenteel twee maten beschikbaar van het zadel. Een large en small. De maat vertelt iets over de breedte van het zadel, want alle andere maten zijn identiek. Het small zadel is 139 mm breed en het large zadel 146 mm. Het gewicht komt voor de small variant neer op 147 gram. De grotere broer is 7 gram zwaarder.

In het midden van het zadel vind je een uitsparing. Er zit geen gat zoals we wel vaker zien, maar alleen ruimte tussen beide delen. Dit doen zadelfabrikanten om druk te verlichten. Als fietser ervaar je dit in het zitcomfort.

Let op de hoogte met monteren

Nadat ik het zadel binnengekregen heb, ben ik het gelijk enthousiast gaan uitproberen. Het oude zadel eraf en het nieuwe Antares-zadel erop. Let hierbij op de hoogte van het zadel. Door de 3D-geprinte laag is het zadel iets hoger dan het oude zadel in mijn geval. In het begin zit ik er niet zo lekker op. Als ik met aanzetten ben gaan staan en vervolgens terug wil om te zitten op het zadel, blijf ik aan de zadelneus haken met mijn broek.

Omdat mijn gevoel niet goed is en ik er niet relaxt op zit tijdens het fietsen, begin ik met meten. Het blijkt dat het zadel te hoog staat. Daar heb ik geen rekening mee gehouden, omdat ik niet heb gedacht aan een eventueel hoogteverschil tussen zadels.

Let dus goed op dat de bovenkant van het zadel even hoog staat als je het nieuwe zadel monteert.

Ervaring met de Fizik Antares Versus Evo 00 Adaptive

Het vlaggenschip van Fizik heeft maanden op mijn fiets gezeten en daarom bestempel ik deze review als een duurtest. Duizenden kilometers lang kon ik een mening vormen over het zadel en dat heb ik dus ook gedaan.

Het eerste wat opvalt als je op het zadel gaat zitten, is dat er niet zoveel anders lijkt. De eerder besproken vorm is die van een gewoon zadel en ook het zitvlak voelt niet anders als je plaatsneemt. Mijn testritten waren divers. Of het nu een korte rit is door de regen, een klimrit in de Ardennen of een dag in het zadel van ruim 200 kilometer, het zadel was daar met mij.

Bij zadels is het zo dat irritatie pas optreedt naarmate je ze langer gebruikt. Na uren te hebben gefietst weet je of een zadel lekker zit of niet. Tijdens mijn lange rit van dik 200 kilometer voelde het zadel goed en heb ik totaal geen last gehad van mijn edele delen. Ik voel al vrij snel of een zadel bij mij past en of het goed staat afgesteld, daarom had ik het direct in de gaten toen het iets te hoog stond. Eenmaal op de juiste hoogte kan ik niets aanmerken op het zadel. Het adaptive deel neemt veel frictie en druk weg en daardoor zit het zadel heel fijn. De mix van verschillende diktes en hardheid zorgt voor een aangename zit.

Tijdens al deze fietsuren heeft het zadel geen negatieve invloed gehad op het plezier van mijn ritten. Het zadel zit mij als gegoten en de pasvorm is subliem, maar ik raad iedereen aan om bij een fietsspeciaalzaak een meting te doen voordat je een zadel koopt. Na de meting zou ik je adviseren om te vragen of je het gekozen zadel eerst mag proberen en testen. Dat kan tegenwoordig bij verschillende winkels.

Schoonmaken en slijtage

De vraag die ik het meest kreeg over het zadel: hoe krijg je het zadel nou netjes schoon? Dat is eigenlijk supersimpel en laat zich stiekem wel een beetje raden. Door de open structuur blijft er bijna geen vuil achter in het zadel. Mocht er na een natte rit toch wat viezigheid op het zadel zitten, dan spoel je dat met een beetje water zo weg. Je ziet dan het vuil uit de gaatjes lopen. Wat erin kan, gaat er ook gemakkelijk weer uit.

Een andere veelgehoorde vraag gaat over de slijtage. Hoe zien mijn broeken eruit na maanden op het zadel gezeten te hebben? Ik zie op mijn broeken geen extra slijtage of schuurplekken van het zadel. Er ontstaan geen pillen of vale plekken in de stof. Het zitvlak van het zadel voelt gewoon glad en zacht aan, je neemt dan ook niet plaats op een stuk schuurpapier.

Dure zit, een zadel op stand

Op het moment dat ik het zadel voor de test op mijn fiets zette, was er nog maar één model beschikbaar. De Fizik Antares Versus Evo 00 Adaptive zoals het zadel voluit heet, klinkt niet alleen chic, de prijs is er ook naar. Schrik niet, voor al dit moois dien je 390 euro neer te tellen. Het zadel zit top, het heeft waarschijnlijk heel wat ontwikkeluren gekost en er is een hoop getest, maar dit gaat wel ver als je het mij vraagt.

Gelukkig heeft Fizik dat ook ingezien en sinds enige tijd zijn er wat goedkopere varianten op de markt. Antares Versus Evo R1 Adaptive kost een kleine 300 euro en voor 50 euro minder heb je de R3 op je fiets zitten. Voor de gemiddelde fietser nog steeds een flink bedrag, maar het komt wat meer in de buurt van wat ik voor een zadel zou uitgeven.

Conclusie

Een zadel is typisch zo’n product waar je niet als eerste aan denkt als het op innovatie aankomt. Dat zit nu eenmaal standaard op je fiets en laten we vooral naar dikke wielen of een vette afmontage kijken. Fizik brengt hier verandering in door met een in het oog springende zit op de markt te komen.

De vragen die ik vooraf kreeg, waren ook de eerste punten waar ik over nadacht toen ik het zadel voor het eerst zag. De Italianen hebben er over nagedacht en daarom kon ik zonder problemen het zadel schoonmaken. De gaatjes vullen zich trouwens niet met heel veel vuil, viel mij op. Daarnaast heb ik geen bijzondere slijtage op mijn broeken waargenomen door de open structuur van de Antares.

Gelukkig heb je nu goedkopere varianten van het zadel, want ik denk dat dit zadel voor veel mensen een uitkomst biedt en interessant kan zijn. Ik blijf bij mij stelling dat een zadel persoonlijk is en dat het bij je moet passen, maar dat neemt niet weg dat ik dit zadel in elk geval zou proberen als je op zoek bent naar een goede zit op je fiets.

Eenmaal bijgekomen van de prijs, of beter gezegd ‘de prijs buiten beschouwing gelaten’, heeft Fizik echt een topzadel op de markt gebracht. Mijn tochten waren divers qua inspanning en lengte. Het zadel heeft me geen enkele kilometer in de weg gezeten en daarom is mijn oordeel positief. Het materiaal waar het zadel van gemaakt is, past zich perfect aan en vormt zich naar je lichaam.