In 2020 verschijnt Het Mooiste Uit De Koers. In dit nieuwe boek belicht Alex van der Hulst de 50 iconen (renners, materialen, wegen, bergen, shirts, uitspraken en fenomenen) uit het wielrennen waar nog geen boekenkasten over volgeschreven zijn. Op Het Is Koers alvast zeven voorpublicaties en de vraag aan de lezer: wat mag er bij deze 50 niet ontbreken? Vandaag deel 3: uitspraken, “Kasseienwegen zijn aangelegd door de Romeinen, die een stelletje keien gewoon uit een helikopter omlaag hebben gegooid.”
Laat dat kasseienvreten maar over aan de profs. Het lijkt hen makkelijker af te gaan, maar het enige verschil is dat ze sneller gaan. En zij zien net zo goed hoe beroerd die stenen erbij liggen. Als je zo afziet, parcoursbouwers vervloekt en besluit dat je Vlamingen en Noord-Fransen eigenlijk haat, dan komen er ook allerlei andere gedachten boven. Zeker als je Gerrie Knetemann heet.
Dat het de bedoeling was dat ie als eerste over de streep moest komen dat wist de Kneet wel. En dat heeft ie dan ook talloze keren gedaan. Maar daarnaast was hij ervan overtuigd dat de kern van zijn beroep was om publiciteit te maken. Hij deed dat zo goed in radio- en televisieinterviews dat hij zelfs een keer een brief van de minister kreeg waarin hem werd verzocht toch niet in ieder interview de naam Raleigh of Liga-koekjes te laten vallen. Lang voordat er voetballers en darters met reclame op hun kraag verschenen, was Knetemann al het verlengstuk van de reclamekaravaan.
Die reclame werd altijd listig verpakt in een prachtig verhaal. Je hoefde meer een vraag te stellen en Knetemann stak van wal met een enorme monoloog. Wielrenners mogen steeds doller zijn op podcasts en Instagram-stories, al in 1980 was Knetemann ze voor met zijn Kneetstory. Dagelijks ingesproken voor Radio Tour de France. Voor de vuist weg, met een zelfbedachte mop, een tirade tegen Levitan (“Levertraan”), sterke verhalen, groetjes aan bekenden, opmerkingen over het weer, inside stories vanuit het peloton en een vooruitblik naar de volgende etappe.
Ergens in die berg interviews en monologen sprak Knetemann zich uit over kasseien. “Ze liggen er zo slecht bij alsof ze door de Romeinen uit de helikopter naar beneden zijn gegooid.” Iets in die strekking heeft hij ooit gezegd en de vergelijking – die best nog kan stammen uit de tijd dat Knetemann zijn brood verdiende als stratenmaker – is altijd blijven hangen. Anachronistisch absurdisme. Een soort Monty Python. Romeinen, in hun toga, in een helikopter, die kasseien op de grond smijten. Met een verbaasde Vlaamse koe of Franse boer als toeschouwer. Het resultaat heet Oude Kwaremont of Mons-en-Pévèle.
Een zoektocht naar de precieze bron van de uitspraak leidt langs vele oud-journalisten die de uitspraak wel kennen maar hem niet kunnen herleiden. Tot het moment dat iemand De Renner van Tim Krabbé noemt. Daar staat:
“Kasseienwegen zijn, zo zeggen Amsterdamse wielrenners, `nog aangelegd door de Romeinen, die een stelletje keien gewoon uit een helikopter omlaag hebben gegooid’.”
De uitspraak stamt uit de Molenploeg, een informele trainingsgroep uit de jaren zeventig in Amsterdam, laat Krabbé weten. Of hij echt van Knetemann kwam? Laten we het niet doodchecken, het is een typische Kneet-uitspraak.
Een uitspraak die misschien nergens op slaat, maar precies de essentie vangt van het keihard fietsen met dunne fietsjes over kasseien waar tractoren het nog moeilijk mee hebben. Dat slaat pas echt nergens op. Gekkenwerk en idioterie. Daarbij vergeleken is de uitspraak van Knetemann de redelijkheid zelve. Niemand heeft het beter kunnen verwoorden.
Wat zijn de andere iconische uitspraken in het wielrennen? Zeg niet ‘mijn hart stond stil, maar mijn Pontiac…’ of ‘shut up legs’, maar de verrassende, symbolische, bijzondere uitspraken die de schoonheid van het wielrennen weerspiegelen. Laat het weten in de reacties!
Favoriete wielerboeken:
- Boekrecensie: Het Grote Wielrenboek - 19/03/2024
- Boekrecensie: Riding With The Rocketmen - 04/08/2023
- Boekrecensie: Het Plan. Hoe Team Jumbo-Visma de beste wielerploeg ter wereld werd - 30/06/2023