Cora Janssen-Lakens, de vrouw achter Tourwinnaar Jan Janssen, is overleden. ‘Ze is een baken in mijn leven geweest. Zonder haar had ik de Tour de France in 1968 nooit gewonnen’, zegt Janssen.
Nederland maakt in de zomer van 1968 kennis met Cora Janssen, de vrouw van Jan Janssen, die kans heeft om de Tour als eerste Nederlander te winnen. Het is de eerste keer dat de Ronde van Frankrijk in Nederland live op tv is. De afsluitende etappe op zondag 21 juli is een tijdrit over 55 kilometer van Melun naar Parijs. Herman van Springel start in de gele trui, vijf minuten na Janssen, die derde staat in het klassement op slechts 16 seconden achterstand. Het ligt echter niet voor de hand dat de Nederlander zal winnen. De Belg is een oersterke renner en staat bekend als een tempobeul. Niemand kan zo hard fietsen als Van Springel, zo denken vele wielervolgers.
Kopman
Janssen start in de Tour van 1968 als kopman van de Nederlandse ploeg. Ploegleider Ab Geldermans staat voor een lastige opdracht, omdat zijn ploeg bestaat uit renners van diverse merkenploegen. Dat komt de samenwerking niet ten goede. In de ploegentijdrit verliest de oranjeploeg 6 minuten op de Belgen. Daarnaast vallen diverse ploegmaten uit. Na de eerste dag gaat Jos van der Vleuten ontevreden naar huis, Zilverberg stapt af tijdens de vierde etappe, Gerard Vianen geeft op in de elfde etappe. De slopende twaalfde etappe naar het Franse Canet-Plage over 230 kilometer kost Nijdam, Schepers en Ottenbros de kop. Maar Jan Janssen wint die etappe. Dat zorgt voor een opleving. In één keer is de sfeer in de ploeg weer goed en willen de overgebleven drie ploegmaten graag knechten voor Jan.
Opgeven?
Halverwege de Tour wil Jan Janssen nog opgeven. Hij belt met zijn vrouw Cora. ‘Ik denk dat ik maar naar huis kom, Cora. Het gaat echt niet meer.’ Cora bemoedigt haar man en probeert hem ervan te overtuigen in de Tour te blijven. ‘Kom Jan, probeer het nou nog maar een keer. Opgeven kan altijd nog.’ Ook zegt ze dat hij spijt kan krijgen als hij zijn kameraden op tv ziet. “Zij wist natuurlijk dat ik niet te genieten was als ik eerder terugkwam. Ondanks haar eigen angsten, stimuleerde ze me door te gaan,” zegt Janssen. Hij besluit om in de Tour te blijven. Wellicht is het toch mogelijk om de achterstand op Van Springel in te lopen.
Afzien
Wat ook helpt: afzien kan Janssen als geen ander. Janssen denkt dat het met zijn opvoeding te maken heeft gehad. Thuis in Nootdorp werd er hard gewerkt. “Dat ben ik altijd blijven doen. Het heeft me veel successen gebracht.” Dat heeft hij al ondervonden in eerdere wedstrijden. Ook in de Tour van 1968 ziet hij af als een beest. Hij plast zelfs bloed na een zware etappe in de Pyreneeën. De Spaanse renners die dat zien verwachten dat Janssen zal afstappen. Dat gebeurt niet. Hij komt erdoor en schuift dag na dag op in het klassement. Hij voelt zich elke dag beter worden.
Wil om te winnen
Janssen dicht zichzelf een zeer grote kans op de Tourzege, zegt hij zelfverzekerd, één dag voor de afsluitende tijdrit. “Dit keer moet ik winnen. Ik wil geen tweede worden.” Hij is geprikkeld door een uitspraak van Kees Pellenaars, voormalig ploegleider van de Nederlandse Tourploeg. “Als Jan Janssen de Tour kan winnen, kan mijn schoonmoeder het ook,” zegt Pellenaars op de radio. Tijdens het gesprek drinkt Janssen een halve liter rode wijn en rookt hij een paar sigaretten. Het is voor hem een manier om te ontspannen, want hij voelt de druk toenemen. In de tijdrit moet het gebeuren.
Zijden tubes
Janssen rijdt de tijdrit van zijn leven. Hij start op zijden tubes, banden die lichter zijn dan de exemplaren waarover zijn concurrenten beschikken. Hij snijdt de bochten scherp aan en neemt risico’s, maar het gaat ontzettend hard. Hij haalt de Italiaan Franco Bitossi in, die twee-en-halve minuut voor hem is gestart. Bitossi: “Toen Janssen me passeerde ging hij zo hard, dat ik dacht dat het Merckx was. Hij vloog!” Na één uur, twintig minuten en 29 seconden komt Janssen over de finish op de wielerbaan in het Bois de Vincennes. Daarmee passeert hij Van Springel in het klassement en wint hij de Tour.
Chaos
Persfotografen en journalisten stormen op Janssen af als blijkt dat hij de winnaar is van de Tour. Hij wordt opgetild, er wordt met hem gehost. Dan ziet hij zijn zwangere vrouw staan, met dochter Karin op de arm. Hij probeert bij Cora te komen. Dankzij haar steun heeft hij gewonnen. “Cora, ik heb de Tour gewonnen, kindje,” stamelt Janssen. Hij raakt geëmotioneerd en kan zijn vreugdetranen niet bedwingen. Hij begint te huilen als hij ziet dat zijn dochter Karin een bosje tulpen voor hem heeft meegenomen. ‘Karin, pappa heb de Tour gewonnen, kindje,’ huilt hij. “Alles bij elkaar maakte het enorm veel in mij los,” zegt Janssen.
Ideale wielervrouw
Cora heeft een groot aandeel in het succes van Jan. Ze is de ideale wielervrouw. Ze zorgt voor Jan alsof ze zijn moeder is. Cora zorgt ervoor dat het thuis op rolletjes loopt. Voor zijn werk als wielrenner is Jan bijna het hele jaar van huis. “Als ik terugkwam met mijn koffer vol troep, lag alle kleding gestreken in de kast wanneer ik twaalf uur later weer vertrok. Zij heeft onze drie kinderen opgevoed. Zo toegewijd aan haar vent als Cora zag ik nog nooit een vrouw. Collega’s zeiden tegen me: Jan, jij hebt een lot uit de loterij. Elke avond staat ze in de keuken om weer iets heerlijks te brouwen. Ik realiseer me: ik heb geluk gehad.”
Omfietsen
Jan en Cora komen beiden uit Nootdorp, maar omdat hun liefde geheim in de beginperiode geheim was moest Jan omfietsen naar Delft, waar Cora werkte in een ijssalon. Jan slaagde erin om staand op de bovenbuis van zijn fiets door het raam een kusje bij haar te stelen.
Bescheiden
Hoewel Cora talentvol en goed opgeleid was koos ze voor een rol achter de schermen. Ze was een bescheiden vrouw. Volgens Jan mocht ze best meer voor zichzelf opkomen, maar dat deed ze in de praktijk weinig. Nadat hij een wielerwinkel begon vernoemde hij een van de toerfietsmodellen naar haar. “Zoiets vindt ze leuk, maar ze staat niet te springen. De momenten dat ik haar onbezorgd zie schaterlachen zijn veel te schaars. Ze is altijd voor anderen in de weer.”
Bezorgd
Cora maakte zich regelmatig zorgen dat Jan wat overkomt. Ze kijkt op tv de wielerwedstrijden waarin de renners vallen, en ook Jan gaat soms onderuit. “Dat ik zou vallen was Cora’s grootste nachtmerrie. Ze was altijd bang dat er iets zou gebeuren. Na Parijs-Tours werd ze gebeld door de politie: uw man ligt in kritieke toestand in het ziekenhuis. Toen ze mijn kamer binnenkwam lag ik met een rozenkrans in mijn handen en een brandende kaars naast het hoofdeinde. Ze dacht dat ik dood was, maar ik sliep.” Volgens Janssen is de extreme bezorgdheid van Cora een uiting van haar liefde voor hem. “Die zorgen om mij zijn altijd gebleven. Ik denk dat liefde niet zonder kan.”
Bronnen:
- Jan Janssen: ‘Cora sleepte me door de Tour heen’ - 21/12/2021
- Pogacar wint zoals Coppi - 16/07/2021
- Reconstructie Amstel Gold Race 1991 - 15/04/2016