Site pictogram HET IS KOERS!

Naar het hart van de Vlaamse koers tijdens Cinema Hetiskoers II

Foto: Manu Riche

Foto: Manu Riche

De brute krachten der natuur hielpen dan Kuurne-Brussel-Kuurne om zeep, maar de hongerige liefhebber kon gisteravond nog terecht bij de tweede Cinema Hetiskoers, georganiseerd in samenwerking met Idfa. Zo werd het toch nog een memorabel openingsweekend.

Zo’n honderd film- en wielerliefhebbers trotseerden de elementen wél. Ze trokken naar de Amsterdamse bioscoop Kriterion voor een avond vol verhalen over de Vlaamse kermiskoers. Of zoals oud-ploegleider en -bondscoach Jose de Cauwer (trouw HIK-lezer, weten we nu ook) vorige week liet optekenen; ‘het is maar op één plek Vlaamse kermis. En bij die kermis hoort koers.’

Foto: Immeke Krabbe

Welcome to my world (1999) is de naam van de documentaire van de Belgische filmmaker Manu Riche over de wereld van ploegdirecteur Paul De Baeremaeker. De camera volgt het fenomeen De Baeremaeker tijdens een van zijn laatste seizoenen. We zien de bevlogen ploegleider in de volgauto. We mogen kijken naar de contractbesprekingen met renners van zijn Ipso-Euroclean team en naar zijn verwoede pogingen om sponsors voor zijn team te zoeken.
Maar het zit hem niet mee. Pech achtervolgt hem en zijn renners. En de wereld van de kermiskoersen -zijn wereld- wordt steeds kleiner.

Hetiskoers-auteur Mark de Bruijn legt momenteel een laatste hand aan zijn boek Het laatste rondje om de kerk. Voorafgaand aan Welcome to my world vertelt hij over de hoogtijdagen van de Kermesse, zoals die in Franstalig België wordt genoemd. ‘Een kermiskoers is niét de ronde van Boxmeer of de Acht van Chaam. Een kermiskoers is échte koers. Toen er nog weleens grote renners kwamen konden die zomaar verslagen worden door een kermiscoureur. Soms moesten ze de koers kopen, nog vaker werd er geslikt. En als het moest bracht Polle de Baeremaeker zijn renners vanuit een kansloze positie terug naar de kopgroep, door hem kilometers lang aan het portier te laten hangen.’
De Bruijn sprak De Baeremaeker urenlang. Hij nuanceert het beeld van de film, leerde hem kennen als een man die door het vuur ging voor zijn renners. Als hij tenminste niet bezig was om ze in zijn Oost-Vlaamse dialect helemaal verrot te schelden. Hoe omstreden Zotte Polle in het circuit ook was, hij is boven alles een echte liefhebber.

Het kloppende koershart van De Baeremaeker kregen we ook helemaal aan het begin van de avond te zien. In een kort voorprogramma vertoonde Martijn Sargentini een live aflevering uit de Hetiskoers-rubriek In het geheugen gegrift, met beelden uit de veelbesproken finale van Gent-Wevelgem 2005. In die finale wist Nico Mattan in het zog van auto’s en motoren toch nog langs koploper Juan Antonio Flecha te spurten en de winst te grijpen. Er werd naderhand schande gesproken van de ‘kermistaferelen’ en de ‘koersvervalsing’ in de laatste kilometer.
Saillant detail: de auto die Mattan zou hebben gegangmaakt was een neutrale materiaalwagen, bestuurd door Polle.

Volgens Mark de Bruijn was het incident in Wevelgem slechts kinderspel. Maar dan wel uitvergroot door de aanwezige camera’s. ‘In een kermiskoers heb je geen televisiecamera’s. Misschien zijn ze daarom ook wel ten dode opgeschreven.’
Want zoveel leert de documentaire uit 1999 ons wel: alles draait om publiciteit en tv-minuten.
En om de mogelijkheid over een goeie ploegarts te beschikken, dat had Polle ook wel in de gaten.
Al loste hij zijn problemen liever zelf op, hij was tenslotte de manager. Zo ging hij zelf verhaal halen bij de Amsterdamse kermiscoureur Michel Cornelisse na een verloren wedstrijd. Hij gaat zijn concurrent te lijf, volgens eigen zeggen waren er zes politieagenten nodig om hem weer te ontzetten.

‘Fenomenen moet je soms met een korrel zout nemen’, zegt de Bruijn. ’Ook in de documentaire zie je een uitvergroting van de persoon De Baeremaeker. Het seizoen ’98/’99 was zijn laatste echte jaar als ploegdirecteur in het circuit. De teloorgang van het Kermiskoerscircuit was al volop bezig, inmiddels mag je echt spreken van een sterk bedreigde cultuur. De Polle en die teloorgang zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.’

De kermiskoers, dat is immers Paul de Baeremaeker. En andersom.

De documentaire “Welcome to my World” is integraal te zien op youtube:

Mobiele versie afsluiten