In een schuur in het Brabantse Nuenen worden stalen fietsen gebouwd. Maatwerk uit de ingenieursvingers van Alex de Kraker. Op wielerbeurzen trekken de paar aanwezige fietsen van St Joris Cycles altijd veel aandacht. Door de perfecte afwerking, het oog voor detail en de unieke vormen. St Joris laat zien hoe mooi en modern een stalen fiets eruit kan zien.

Alex de Kraker studeerde werktuigbouwkunde in Eindhoven. In Delft zou hij gaan promoveren op de lagers in de scheepsasaandrijvingen. Vraag even door over lagers en De Kraker geeft gerust een minicollege over de lagers in je fiets. Maar zijn interesse was breder. Want toen hij een baan bij TNO in Eindhoven aannam, zat er altijd nog in zijn hoofd dat hij ooit zijn eigen fiets wilde bouwen.

Foto: Joris Knaapen

Naast het koersen op de weg was De Kraker een fanatieke veldrijder bij de amateurs, maar door leeftijd en een druk gezinsleven zakte hij uit de top 5 en besloot hij minder tijd in zijn trainingen te steken. Dus kon hij zijn energie steken in die droom: het bouwen van een frame.

Lees ook deel 1 uit de serie: Van Vugt – liefde voor carbon
En deel 2 uit de serie: A. Dugast – Tubes voor kampioenen

Het ging met vallen en opstaan, het eerste frame. Toen hij er eenmaal op reed, kreeg hij steeds vaker de opmerking: “maak er voor mij ook eens eentje”. Met enkel tijd in de avonden en in de weekenden kon hij in drie maanden een fiets bouwen. Maar het begon te kriebelen en De Kraker ging minder werken bij TNO. Zijn vrouw had minder twijfel en vroeg wanneer hij van het bouwen van zijn eigen merk fietsen zijn volledige baan ging maken.

Foto: Joris Knaapen

“Als ik acht fietsen in de wachtrij heb staan”, was het antwoord van De Kraker. En toen dat moment kwam, durfde hij de stap eigenlijk nog niet te zetten. Een goed overleg met zijn werkgever TNO gaf het laatste duwtje en inmiddels kan hij van zijn St Joris leven.

Hij kreeg tips hoe hij St Joris groter kon maken. De plannen lagen zelfs al klaar, maar het botste met de filosofie van de maker.

“Ik streef perfectie na en werk gerust drie dagen langer aan een frame als het me niet bevalt. Veel werk steken in marketing vind ik ook zonde, want vaak loopt marketing vooruit op het product, terwijl juist het afgeronde product mijn marketing is. Ik wil gewoon geen middelmatige producten maken. Ik kan soms koppig zijn en ik neem geen binnenbochten als ik een fiets maak. Het is niet mijn doel om er een groot bedrijf als Cervélo van te maken.”

De stalen buizen (van Columbus, Dedacciai, en andere fabrikanten) in zijn fietsen last hij niet, maar soldeert hij met een zilverlegering. De Kraker neemt uitgebreid de tijd om met behulp van tekeningen op een whiteboard uit te leggen waarom een frame langer meegaat als de buizen op een zo laag mogelijke temperatuur aan elkaar worden gesoldeerd. “Daarnaast vind ik het een zeer elegante bouwwijze”. Al is er ook de optie om een St Joris met lugs (verbindingselementen) te bestellen. In de werkplaats van St Joris komen wiskunde, natuurkunde, scheikunde, werktuigbouwkunde en vooral fietsliefde samen.

Klanten kiezen dan ook niet zomaar een fiets uit. Alex de Kraker vergelijkt het met een maatpak: alles wordt op de wensen en het postuur van de koper afgestemd. Het begint met een uitgebreide fietsmeting, soms gaat hij dan ook nog een stukje fietsen met de klant om een goede indruk te krijgen van de rijstijl en de wensen te bespreken en pas dan gaat hij bouwen.

“De hoeken zijn bepalend. De verhoudingen tussen trapas, zadel en stuur. En dan zijn er nog de wensen. Heb je een hoge trapfrequentie en ben je heel wendbaar op de fiets of ga je vooral voor stabiliteit? Ik kan alles aanpassen in het frame. En juist daarom kan ik zoveel kanten op met staal. Het heeft een geweldig comfort en het gaat een leven lang mee.”

Dat staal het zou afleggen tegen carbon, gelooft De Kraker niet. Modern staal heeft de stijfheid, het comfort en het gewicht om te concurreren met carbon en het leent zich bij uitstek voor maatwerk. Het zal hem dus niet verbazen als in de toekomst profs weer op stalen fietsen gaan rijden.

Foto: Jeroen van der Wielen

En weer tovert De Kraker een grafiek tevoorschijn op zijn computer. Hij kan ermee laten zien hoe weinig de grote fietsmerken met maten doen. Zodra de fietsmaten inzichtelijk worden gemaakt blijkt het nog niet zo gemakkelijk te zijn om uit het beperkte aantal maten de perfect passende geometrie te vinden. Het zijn allemaal zaken waar hij met zijn eigen fietsen wel druk mee bezig is.

Het unieke uiterlijk van St Joris viel ook bij Rapha op die de fietsen in hun reclamecampagnes gingen gebruiken. “Ik laat mijn fietsen graag zien”, zegt De Kraker. “En zo wordt het sneller door andere partijen opgepikt.”

Wie een eigen St Joris wil, moet flink in de buidel tasten. Het maatwerk gaat in combinatie met een dure groep – er is niemand die Shimano Tiagra op een St Joris zet – al snel richting de 10.000 euro. Dat is dan wel een investering die je maar eens in je leven hoeft te doen, verzekert De Kraker. Na een St Joris hoef je nooit meer een andere fiets te kopen. En, zo zegt hij over een op maat gemaakte fiets, “het fietsplezier is enorm”.

Alex van der Hulst