18 juli 1995. Een dag die ik nooit meer zal vergeten. Als jong jongetje, ik was 11, zat ik tijdens de Touretappes, zeker de bergetappes aan de tv gekluisterd. Toen duurden die ook nog lekker lang. ’s ochtends om 11 uur starten. Zoeken naar Virenque in de bolletjestrui. Kijken wie er in de vlucht van de dag zou komen en of ze het zouden redden. Daarachter het gevecht om de klassementen. In 1995 regeerde de Banesto-ploeg van ‘Big Mig’ Miguel Indurain met ijzeren hand. Het leek een tour zoals de afgelopen vijf jaren. Banesto aan kop, Indurain in het geel. De Once ploeg van Manolo Saiz en kopman Alex Zülle die vochten om de restjes.
Maar er was ook de Motorola ploeg. Die van de telefoontjes. Bekendste naam was wereldkampioen 1993, ene Lance Armstrong. De rest van het team was voor mij nog relatief vreemd. Ik wist niet dat de Olympisch kampioen van 1992 ook in de ploeg reed. Ene Fabio Casartelli. Van de Spelen van 1992 herinnerde ik me alleen dat Erik Dekker daar zilver won. Wie goud won? Geen idee.
Terug naar die dag. Virenque, mijn jeugdheld, gaat aan kop. Dan ineens het beeld van een valpartij. Het beeld dat ik nooit zal vergeten. Er ligt een hele stapel mannen in fietsen verstrengeld. Maar één ligt er heel bijzonder bij. Roerloos. Mijn moeder roept direct: ‘die is dood’. Net zoals bij de Spelen gaat de Tour door. Virenque wint de etappe en juicht. Nog altijd is er discussie of hij het had moeten weten. Dat Fabio, naar wie Fabio Jakobsen is vernoemd, er niet meer is.
De sluier valt later over deze koninginnenrit. Fabio è morte. De volgende dag is een etappe in lijn. Alle Motorola mannen rijden gezamenlijk over de finish. Geen winnaar. Alleen maar verliezers. Armstrong wint twee dagen later een etappe. Het vingertje naar de hemel voor Fabio.
In de jaren erna stopt het Tourcircus letterlijk op de Portet-d’Aspet. Renners slaan kruisjes. Er is een monument. De Portet-d’Aspet. Ik kan er enkel aan denken met dat beeld voor ogen. Van die roerloze, 24-jarige, Fabio. Liggend in een soort foetushouding.
Vandaag, op 14 juli 2024, op de Franse feestdag, rijden ze weer over de Portet. Hopelijk slaan er een paar nog een kruisje. Voor Fabio.
