Een wereldkampioen is bevoorrecht om een jaar lang in de onderscheidende regenboogtrui te mogen koersen. De hele wereld ziet daardoor in 1 oogopslag dat dit een renner van uitzonderlijke klasse is. Dat is een prachtige erkenning, maar wel een met een keerzijde. Want doordat iedereen een jaar lang zijn ogen op de renner richt die één dag de beste was (op het WK dus), komt er meer druk op hem te staan. Alle collegae weten dat dit iemand is om rekening mee te houden; om niet te laten ontsnappen. Het publiek verwacht meer van de drager van de witte trui met de regenboog, en de sponsor niet minder.
Het is een bekend psychologisch verschijnsel dat een topsporter die onder druk komt te staan, minder gaat presteren, door bijvoorbeeld te gaan overtrainen, of ook wel door meer risico’s te nemen en daardoor eerder fouten te maken (en dus bijvoorbeeld eerder ten val te komen). De Vloek van de Regenboogtrui is dan dus niet het mythische verschijnsel zoals dat vaak beschreven wordt, maar komt in feite neer op de psychologie van een wielrenner die een jaar lang onder hoge druk moet koersen.
Niet iedere renner uit het verleden leed overigens onder de Vloek. Dat de overtuiging van het bestaan ervan zo hardnekkig in stand gehouden wordt, heeft waarschijnlijk vooral te maken met een ander psychologisch verschijnsel: de confirmation bias. Deze komt erop neer dat mensen geneigd zijn om informatie die in lijn is met wat ze verwachten of waar ze in geloven, veel beter onthouden dan informatie die daar niet in lijn mee is. Waarschijnlijk is het daarom redelijk eenvoudig om met namen te komen van renners die onder Vloek van de Regenboogtrui leden, maar niet van renners bij wie dat niet het geval was.
Ik verwacht dat Sagan een van de coureurs is bij wie de Vloek niet opgaat. Hij is namelijk juist iemand die aangetoond heeft uitstekend onder druk te kunnen koersen. Werd hij bijvoorbeeld niet uitgerekend wereldkampioen op een moment dat iedereen veel van hem verwachtte? En de grote druk waar sponsor Oleg Tinkov de Slowaak regelmatig mee confronteert, heeft ook geen nadelige invloed op hem. Als er al een effect is, lijkt hij er eerder beter van te worden. Zoals binnen Nederland dat overigens ook bij Tom Dumoulin het geval is.
Nee, Sagan zal in 2016 gewoon goed presteren. Tenzij de Vloek van de Regenboogrui toch bestaat natuurlijk, en een onzichtbaar zevenkoppig monster hem ten val brengt. Al is daarvoor een motard afdoende.
- Waarom wij fietsen (11/13): Léon Geuyen - 04/07/2018
- Waarom wij fietsen (9/13): Koene Rem - 27/06/2018
- Waarom wij fietsen (8/13): Joop Zoetemelk - 19/06/2018