Hetiskoers blikt vooruit op het Nederlands Kampioenschap wielrennen en gaat op zoek naar de verhalen van de eerder georganiseerde kampioenschappen op de Brabantse Wal.
Hennie Kuiper voelde zijn achterband leeglopen, zijn velg raakte de hobbelige keien. Dat kwam nog verdomd goed uit. Hij stuurde naar de kant en stak zijn hand op richting de volgwagen. Hij merkte dat hij meteen een stuk kalmer werd.
Kuiper had op de dag voor het NK al tegen zijn vrouw gezegd dat hij – als-ie ‘m zou winnen – in zijn roodwitblauwe trui zou gaan slapen. Hij voelde zich geweldig goed. Toch was het alweer drie jaar geleden dat hij een kampioenschap won, dat was destijds de Olympische Titel van 1972. Nu stond de Nationale Titel in Hoogerheide op het spel en Kuiper had zich suf getraind. De Tour de France startte vijf dagen later in Charleroi en Hennie Kuiper was de komende weken de aangewezen kopman met dienst. Hij keek zijn extra lichte bandjes nog eens na. Ze voelden zacht als satijn.
Kuiper kende het rondje van 7,5 kilometer. Hij trainde er zo vaak, net als zoveel andere renners. Hij woonde inmiddels al een tijdje niet meer in Twente, maar één dorp voorbij Hoogerheide, aan de Belgische Grens bij Ossendrecht. Zijn ploeggenoot Harm Ottenbros woonde er ook. Gerrie Knetemann had Amsterdam ingeruild voor Huijbergen en woonde nu eveneens op een steenworp van de Brabantse Wal. Gerrie’s vrouw Gré was op dit NK al tweede geworden bij de vrouwen, achter de onverslaanbare Keetie van Oosten.
Vijfendertig keer reden ze de NK-omloop, wat sommigen al smalend over ‘een kermiskoers’ deed spreken. ‘En ik ben niet zo’n criteriumspecialist’, had Zoetmelk vooraf verzucht. Hij zou het wel zien op dit rondje.
Piet Libregts, ploegleider van Frisol, had zijn renners een premie van 10.000 gulden in het vooruitzicht gesteld en wees een paar kopmannen aan. Dat mocht nu tenslotte, nadat de KNWU het niet te handhaven verbod op ploegenspel vaarwel had gezegd. Het oppermachtige blok van Frisol kun ongehinderd het overwicht uitspelen.
Het begon die dag met een stortbui boven het stratenparcours van Hoogerheide. Alle bochten lagen vlak na de start opeens kletsnat en toen moest er nog 200 kilometer worden gereden. Kuiper kon slechts denken aan zijn ultralichte bandjes die hij er speciaal voor dit kampioenschap om had gelegd. Dat bleek na die stortbui een volstrekt verkeerde keuze. Hij had zijn voorwiel al na drie rondjes met een snelle pitstop verwisseld en glibberde nog met een veel te gladde achterband door de vele bochten. De zenuwen namen bezit van Kuipers’ lichaam, zijn maag draaide rondjes als een op hol geslagen wastrommel. Hij had de arts al bij zich geroepen en gevraagd om een paar tabletjes.
Nidi den Hertog, ploeggenoot van Kuiper, was intussen aan een solo begonnen en het leek er op alsof niemand hem ging terughalen. Net als een jaar eerder was het jongere broertje van Fedor niet te houden in de woonstraten van het Brabantse dorp. De Raleighploeg van Peter Post moest het maar rechtzetten en begon te versnellen. En toen reed Kuiper lek.
Zijn achterwiel werd razendsnel verwisseld, dit keer zat er een normale tube om. Binnen een paar tellen zat hij terug op de fiets. Meteen in de eerste bocht voelde hij grip. Met een paar krachtige pedaalslagen zat hij alweer terug op de plek waar hij al de hele wedstrijd had gezeten: ik het wiel bij de renners van GAN-Mercier en Raleigh. Kuiper liet zich rustig meevoeren naar de laatste ronde en wachtte geduldig af.
Pas toen Nidi den Hertog op tien kilometer voor het einde werd bijgehaald begon Kuiper met zijn demarrages. Een keer, twee keer, drie keer en hij was weg. Twintig meter, meer was het niet, maar het gat bleek groot genoeg. Net als een jaar eerder, toen Cees Priem een omstreden titel in Hoogerheide pakte, had het team van Frisol de winnaar van het NK geleverd. Peter Post had opnieuw het nakijken.
Achter Kuiper kwamen Bert Pronk, Joop Zoetemelk en thuisrijder Harm Ottenbros binnen. De sterkste renners van dat moment waren overgebleven, het werd niet de kermisuitslag die zovelen vooraf hadden gevreesd. ‘Nu is gebleken wat je met teamwork kan bereiken’, sprak Kuiper na afloop tevreden. ‘Want wij hebben vanochtend de zaak goed doorgepraat. De aanhouder wint, net als op de kermis.’
De tienduizend gulden van ploegleider Libregts werd na afloop keurig door de twaalf ploeggenoten van Frisol gedeeld. Kuiper begon vijf dagen later in het roodwitblauw aan de Tour.
Het Nederlands kampioenschap wielrennen vindt dit jaar plaats op de Brabantse Wal. Op woensdag 27 juni zijn de tijdritten met start en finish in Bergen op Zoom. Op zaterdag 30 juni en zondag 1 juli worden de wegwedstrijden verreden. Die starten in Nispen en hebben de plaatselijke omloop in Woensdrecht en Hoogerheide. Meer informatie op www.nk2018.nl
- Ranking the stones, het sterrensysteem van de kasseistroken - 14/04/2022
- Recensie: magazine Wachten op de koers (deel 1) - 21/04/2021
- Vijf redenen waarom Parijs-Roubaix de allermooiste is - 22/03/2021