Sterrato!

Strade Bianche

“Sterrato”, schreeuwt fietsvriend E. over zijn schouder. Het is een bloedhete zomerdag tijdens Limburgs Mooiste, ergens in de buurt van de Gulperberg. Er ligt een stukje onverharde weg in het parcours. Zoals iedereen wel een stukje onverhard in de trainingsroute kent, om het rondje mee af te snijden bijvoorbeeld. Maar sinds 15 mei 2010 roept E. bij iedere kiezelsteen “Sterrato!”.

Op 15 mei 2010 rijdt de Giro van Carrara naar Montalcino. Het is niet zomaar een etappe. Door de weersomstandigheden en het parcours vol onverharde wegen (sterrato) krijgt de rit het karakter van een zware editie van Parijs – Roubaix. Die zevende etappe in de Giro staat sindsdien in het geheugen gegrift bij de wielerliefhebbers. Nibali verliest in de Toscaanse modder zijn roze trui aan Vinokourov die de hele rit zijn bevroren voorhoofdsholte probeert open te duwen. Evans win de rit en doet een zinloze poging de modder van zijn regenboogstrepen te vegen voor de finishfoto.

Als Italianen iets graag doen, dan is het wielrenners kwellen. Het is niet zo dat het peloton op die vijftiende mei voor de laatste keer over het grind fietst. De renners moeten, voor een klimtijdrit, weer eens de Plan de Corones op. Corones, ook bekend als Kronplatz, is een rotberg met een maximaal stijgingspercentage dat tegen de 24% loopt en dat zijn net de stukken die over onverharde weg lopen. Opgewonden Italiaanse mecaniciens lopen met een wiel op de nek mee met de renners. Italiaans drama van de bovenste plank.

De Belgen en de Noord-Fransen hebben hun kasseien, de Walen hebben hun gatenasfalt en Italianen hebben sterrato. Omdat ze ook zo’n geinige voorjaarsklassieker willen hebben zoals de Belgen en omdat Milaan – San Remo te makkelijk is geworden hebben ze nu de Montepaschi Strade Bianche, de sterratoklassieker in maart. Een professioneel vervolg op L’Eroica waarin mensen zich uitdossen in oude tenues en op klassieke fietsen over de Strade Bianche, de grindwegen van Toscane, een toertocht fietsen.

De sterratorit in de Giro van 2010 gaat over het parcours van de Strade Bianche. Normaal is het in die klassieker in maart al goed weer en liggen de grindwegen er netjes bij, het fietst zelfs stukken beter dan pakweg Carrefour de l’Arbre. Uitgerekend in de Giro van 2010, twee maanden later dan de Strade Bianche, is het hondenweer.

Dit jaar won Philippe Gilbert de Strade Bianche. En na het experiment van vorig jaar hebben de organisatoren van de Giro de smaak te pakken gekregen. De renners worden wederom over het sterrato gejaagd. Dit keer tussen Piombino en Orvieto. Grindweggetjes tussen de pijnbomen van Toscane.

Om het helemaal af te maken mag het peloton in de voorlaatste rit over de Colle del Finestre. De laatste 8 kilometer van de klim zijn onverhard. Een militaire steenslagweg heet het zelfs onheilspellend in de Wikipedia-omschrijving.

Voor Italianen was de koers op haar hoogtepunt in de jaren dat Coppi en Bartali vochten om de winst. Bij gebrek aan dit tweetal en in hun eeuwige pogingen het de renners zo moeilijk mogelijk te maken, is het enige medicijn voor deze heimwee het parcours van toen: sterrato!