Mathieu Cordang kwam ter wereld in een schippersfamilie, in Blerick. Blerick – ik heb het opgezocht – ligt in het noorden van Limburg. Je zou kunnen stellen dat een schippersfamilie uit Blerick zoiets is als een familie van sinaasappeltelers uit Oslo, maar ach, wat weet ik ervan.
Je hebt er de Maas, in Blerick. Daar kun je op varen, maar het blijft schipperen.
Dit verhaal begint op een niet nader genoemd moment, in het jaar 1893, in de haven van Vlissingen. Mathieu Cordang, matroos op de vaart, keert terug in Nederland en stapt aan wal. Diezelfde middag neemt Cordang deel aan een wielerkoers in Middelburg. Op een geleende fiets.
Hij wint.
Hij geeft het varen eraan en klimt voortaan betaald op de fiets. Eerst nog als gangmaker, later als kopman. Cordang schrijft zich in bij de Rotterdamse wielerclub THOR, Tot Heil Onzer Ribbekast.
Ondanks dat Mat Cordang twee turven hoog is, een niet bijster aerodynamische snor draagt en dol is op grote sigaren, blijkt hij een fenomenaal wielertalent. Het ene duurrecord na het andere sneuvelt onder de door zijn beentjes voortgedreven wielen. Een van de meest absurde van die records is het wereldrecord 24 Uur Achter Motorgangmaking.
In een etmaal rijdt Cordang maar liefst 1030 kilometer en 110 meter. Het levert hem de bijnaam ReCordang op.
In 1895 wordt Mat Cordang bovendien wereldkampioen stayeren op de Keulse wielerbaan en neemt hij het in een duel op tegen de sneltrein Maastricht – Roermond. De trein legt over het spoor 47 kilometer af, Cordang, over de weg, 49.
De schipperszoon wint.
Twee jaar later rijdt Mathieu Cordang de klassieker-in-wording Parijs-Roubaix. Kort voor de finish ligt de Limburger nog in gewonnen positie. Tot hij valt.
Maurice Garin haalt hem bij, gaat hem voorbij, maar Cordang vecht zich terug en op de wielerbaan van Robeke sprinten ze om de zege. Garin wint, maar zal na de finish toegeven dat hij het zonder de val van Cordang nooit gered zou hebben.
Ook Bordeaux – Parijs van dat jaar gaat op het laatste moment aan de neus van Cordang voorbij, ondanks het feit dat zijn sponsor Gladiator maar liefst 60.000 gulden in een overwinning heeft geïnvesteerd.
Zijn ereplaatsen leveren Mat Cordang wel een status op in de Parijse kranten, die hem niet langer Monsieur Tobacco noemen, maar Le Vaillant.
Mat, de Onverschrokkene.
Aan het eind van dat wielerjaar hangt Mat Cordang zijn fiets al aan de wilgen. Hij wordt mede-eigenaar van een garage. Drie jaar later neemt hij officieel afscheid in de Bol d’Or in Parijs, een 24-uurskoers.
Mat wint, voor Maurice Garin. Garin wint drie jaar later de eerste Tour de France – sommige kenners van het oerwielrennen zijn ervan overtuigd dat Cordang een goede kans had gemaakt op die zege, als hij in 1903 nog gefietst had…
Volgens zijn kleinzoon wil Mat Cordang na zijn actieve loopbaan nog maar weinig met wielrennen te maken hebben; hij is ‘te vaak geflikt’. Cordang verbiedt het zijn zes zoons zelfs om op een racefiets te klimmen, zozeer heeft hij tabak van de sport.
Mathieu Cordang sterft in 1942 aan een longontsteking. De dood van misschien wel Nederlands beste vergeten wielrenner aller tijden gaat geruisloos voorbij – zijn prestaties zullen verder verstoffen in het vergeetboek van de Koers van Voor Het Tourtijdperk.
Naschrift
Digitaal museum voor Mathieu Cordang
Mathieu Cordang was eind negentiende eeuw een bekende naam in het internationale wielercircuit. Zo schreef hij in 1894 het wereldrecord op de duizend kilometer(!) op zijn naam en werd hij een jaar later wereldkampioen stayeren. Ruim een eeuw later zijn de prestaties en populariteit van Cordang grotendeels vergeten – zowel in Nederland als in zijn eigen Limburg. Om het Limburgse sportieve erfgoed op de kaart te zetten is daarom een digitale zoektocht gestart naar deze wielrenner. Iedereen met informatie, foto’s, krantenartikelen of objecten van Cordang zelf wordt daarom opgeroepen die aan te melden via de speciale Twitter– of Facebook-pagina.
Deze zoektocht wordt gecoördineerd door de sporthistorici Micha Peters en Jurryt van de Vooren van de website Sportgeschiedenis.nl. Iedereen die daarom iets heeft liggen over Cordang en dit wil scannen, of online iets moois weet te vinden over Cordang, kan hierover berichten op de speciale Twitteraccount en Facebookpagina ter ere van Cordang.
Hopelijk trekt al dit bewijsmateriaal uiteindelijk het IOC over de streep om Cordangs olympische titels van 1900 postuum te erkennen en officieel te belonen met twee gouden medailles.
Volg de speurtocht via Twitter en Facebook of werk mee:
Auteur van (of meegewerkt aan):
- Voorpublicatie ‘Fietsen om niet aan te komen’ van Frank Heinen - 30/04/2021
- Vergeten wielrenner: José Beyaert - 20/04/2021
- Vergeten wielrenner: Rebecca Twigg - 01/04/2021