Op 28 augustus 1939 stond Henk Faanhof met naam en toenaam in Het Volksdagblad – méér dan 75 jaar geleden. ‘Op de Olympia-wielerbaan te Badhoevedorp is Zondagmiddag het omniumkampioenschap van de A.S.C. ‘Olympia’ verreden. Er is fraaie sport vertoond en het kampioenschap werd op zeer verdiende wijze behaald door de jeugdige amateur Henk Faanhof, die op de sprint en de tijdrace beslag wist te leggen.’ Een dag later vierde deze renner zijn zeventiende verjaardag.
Het was het begin van een lange loopbaan, die in 1948 bijna een olympisch hoogtepunt kende. Bijna, want op het laatste moment liep het verkeerd af bij de wegwedstrijd in Londen. ‘Een wegwedstrijd heeft altijd iets dramatisch,’ begon dagblad De Waarheid aan zijn verslag, ‘en de dramatiek wijkt nu eenmaal niet voor bijzondere wedstrijden, zelfs niet als zo’n wedstrijd de beslissing voor de Olympische Spelen moet brengen. In Windsor Great Park met zijn prachtige bomen heeft Henk Faanhof van alle 96 renners het meest ervaren hoe onfortuin de beslissende factor in een strijd op de weg kan zijn.’
Samen met Gerrit Voorting zat Faanhof in een kopgroep van drie, wat ideaal zou zijn voor de eindsprint na zeventien rondes rijden. Ze hieden echter niet stand en werden ingehaald door de rest, waarna het echte drama nog moest komen. ‘Met nog twee ronden te rijden heeft deze moedige kerel de pech gehad een lekke band op te lopen. De gehele wedstrijd in de voorste gelederen geweest en dan op het laatste ogenblik dit… Huilend als een kind en met gebogen hoofd komt een gebroken Faanhof voor de vijftiende maal over de eindstreep, ditmaal met een achterstand, die z’n geknakte moreel niet kon hebben. Vlak voorbij de finish stapt hij van zijn fiets. Nederland is nog alleen met Voorting in de koers tegenover zeven buitenlanders.’
Uiteindelijk won Voorting toch zilver, maar dat ontging Faanhof op dat moment. ‘Aan zijn tranenvloed kwam geen einde,’ aldus Het Vrije Volk, ‘en wildvreemde vrouwen weenden met hem mee. John Stol, de leider van de Nederlandse ploeg, drukte hem zwijgend de hand en de voorzitter van het N.O.C., overste Pahud de Mortanges, slikte iets weg.’
Wereldkampioen
Grote sportmensen zetten zich over hun teleurstellingen heen, en dat gold ook voor Faanhof. In 1949 werd hij in Kopenhagen wereldkampioen voor amateurs op de weg. Hij had zich nog niet omgekleed toen hij zei dat hij de overstap zou maken naar de profs. “Nog enkele maanden blijf ik amateur en dan word ik definitief professional. Ik heb vele jaren als amateur gereden, nog voor de oorlog, en ik geloof, dat deze stap nu wel verantwoord is.”
Weer een paar dagen later dacht Faanhof hardop na over deelname aan de Tour de France. De Waarheid: ‘Reeds heeft men hem gepolst voor de klassieke wegwedstrijd Parijs-Roubaix. De mogelijkheid is voorts niet uitgesloten, dat Faanhof het volgende jaar in een grote ronde zal starten. Zijn gedachten gaan reeds uit naar de Tour de France.’
Vrede
Henk is hot in die tijd, want winnaars hebben vrienden. Zo schreven de communisten van De Waarheid opeens over de vredesidealen van Faanhof: “Ik verkies als sportman de vrede boven een oorlog,” zei hij in deze krant, “omdat door de vrede het internationale sportverkeer open blijft en er daardoor, omdat men vrienden maakt in het buitenland, een soort verbroedering komt, die alleen maar ten goede aan de gehele wereld kan komen. Maar, ook al was ik géén sportman, dan toch verkoos ik de vrede, omdat uiteindelijk toch de gewone arbeider het meest door een oorlog gedupeerd wordt.”
Aldus Faanhof, die helaas niet afsloot met een stemadvies.
In 1954 begon de Tour de France in Amsterdam, in zijn eigen stad. Ondanks alle drukte had hij toch nog de tijd om samen met Hein van Breenen een plaatje op te nemen voor het Koningin Wilhelmina Fonds. Kijk maar.
De etappe naar Bordeaux dat jaar won hij. ‘Na het behalen van het wereldkampioenschap op de weg voor amateurs in 1949 te Kopenhagen,’ analyseerde het Nieuwsblad van het Noorden, ‘is deze dag de mooiste van zijn wielerloopbaan, dat bekent hij eerlijk.’
Niemand die toen nog aan Londen 1948 dacht.
Dit artikel verscheen eerder op sportgeschiedenis.nl
