Mika Myllyllä, Mika Myllyllä, Mi-Ka Myl-Lyl-Lä. Uit bijna honderduizend kelen klinkt, nee zingt, de naam van de beste langlaufer van het WK 1997 in Trondheim. En het was niet eens een Noor. Het was een aimabele, wat stille, Fin die geen woord buiten de deur sprak en alleen in de loipes van zich liet horen. Ook uit mijn keel klonk en zong zijn naam. Ik had me dat jaar net niet gekwalificeerd voor het WK en was wel volledig geaccrediteerd. Ik mocht overal komen, maar stond vooral graag waar de Noorse fans stonden, langs de steile heuvels om alle langlaufers aan te moedigen. En vooral de helden zoals Alexei Prokurov (overleden in 2008) en Mika Myllyllä (overleden in 2011).
Mika Myllyllä, Mika Myllyllä, Mi-Ka Myl-Lyl-Lä. In Finland bij het WK in 2001 staan weer 100.000 mensen langs de kant, maar in het Fins klinkt de naam nog mooier. Inmiddels ben ik geen atleet meer en volg ik het circus als verslaggever van Eurosport. Jonge en naïeve verslaggever, maar ik ken iedereen. De winnaar van het zilver is mijn clubgenoot van vier jaar terug, de Noor Frode Estil. Hij verliest het goud op een tiende, na 30 km skiën, van een Fin: Mika Myllylä.
Dan gaat het snel: bij een tankstation worden injectienaalden en bloedzakken gevonden. Het gehele Finse estafetteteam wordt gediskwalificeerd. Wegens het gebruik van HemoHES. Een middel dat vaak gebruikt wordt om EPO te verdoezelen in het bloed. Het Finse team, mannen en vrouwen, gaat voor eigen publiek neer. Stelselmatig, georganiseerd en professioneel, was het gebruik van doping. Een sport in zonde, een land in mineur en veel teleurgestelde fans.
Natuurlijk wist ik van doping. EPO is zó effectief in het langlaufen, minimaal zo effectief als in het wielrennen. Maar mijn perspectief op de jaren 90 veranderde compleet. Het succes van de Italianen, de Russen en vooral de verrassend goede Oostenrijkers in 1999 op het WK in eigen land. En de Noren? Hoogtetenten of meer? Ik zie nog de cynische ogen van mijn Engelse collega voor me, die me hiervoor sinds ik voor Eurosport werkte al had gewaarschuwd. Hij was fysiotherapeut, ex-biatleet en ex-commando en vooral realist: ze gebruiken het allemaal zei hij. Langlauf, biatlon, wielrennen, atletiek. En waarom niet in voetbal of tennis?
De jaren daarna als verslaggever en liefhebber van de sport waren anders. De onthullingen en diskwalificaties gingen nog zeker een jaar of vijf door en toen werd het langzaam minder. Maar mijn relatie met (de) sport werd zakelijker. En zo kon ik weer genieten van mooie wedstrijden. Zowel in de sneeuw als op de fiets. Ik had er vrede mee. Ik kende genoeg gebruikers, maar was nooit met doping in aanraking gekomen. Te amateuristisch was ik, te naïef ook.
Na het lezen van het boek van Tyler Hamilton, bij mij dan ook geen verbittering. Geen gevoel van verbroken liefde. Zelfs geen ‘hard feelings’ jegens Lance, Tyler of het wielrennen in het algemeen. Been there, done that. Ik ben maar eens op zoek gegaan naar een vergelijkbaar boek in het langlauf. Helaas nog niet gevonden. Wel een Noorse wetenschapper die in 2001 een lijst met bloedwaarden van veel langlaufers in handen kreeg en daaruit concludeerde wie zijn bloed manipuleerde. Hij noemde er toen twaalf, waarvan er tien in de jaren erop betrapt zijn op dopinggebruik. De andere twee stopten (te) snel na zijn bekendmaking. Deze wetenschapper noemt het langlaufen van nu het schoonst in ruim dertig jaar. Wellicht kan het wielrennen nog wat leren van de langlaufsport?
Vanuit zijn bedrijf Brightguys, leidt hij innovatieve digitale-mediaprojecten voor sponsors, sportorganisaties en sportmedia. Eerder was hij zelf topsporter: tien jaar was hij lid van de Nederlandse langlaufselectie.
Mooi stuk, maar met de slotvraag impliceer je dat het wielrennen nog niets geleerd heeft en nog steeds zo ‘vuil’ is als 20, 30 jaar geleden. Dat betwijfel ik.
Niets impliceer ik niet, maar dat er nog veel te leren is wel.
Het lijkt me van grote naïviteit getuigen als mensen nu nog (of weer) denken dat het wielrennen nu schoon is.
Hematokrietwaardes zitten nog tegen de 50 aan, dat is niet natuurlijk. Ik meen trouwens dat de schone langlaufers daar zelfs boven zitten. Ik geloof dat die zelfs 52 mogen hebben van de langlaufbond. Hoezo schoon vraag ik me dan af. Ik ben alleen te lui om op te zoeken of dat ook echt klopt.
Wat mij het allermeeste verbaast is dat de vermeende gebruikers medicatie krijgen die voor andere mensen niet eens eens te krijgen is zo nieuw zijn die producten en hoe geavanceerd de controles door allerei andere middelen omzeild worden. De controlerende instanties lopen altijd een jaar af zelfs 2 achter.
Hoe komt de gemiddelde renner en soigneur aan die kennis. Hoe komt zelfs een arts aan die kennis? In mijn ogen hoeft je geen complottheorie aanhanger te zijn om te geloven dat de grote fabrikanten daar achter zitten. Dan is de stap klein om ook te (willen) geloven dat die maar al te blij zijn met een peleton proefkonijnen die ook nog niet gaan klagen als het mis gaat.
En hoe kan het dat als ik dit denk de heren journalisten daar niet eens op duiken? Het enige wat ik er ooit over las was dat in de epo hoogtij dagen 60% van de wereldproduktie niet naar patienten in ziekenhuizen ging.
Stof tot nadenken vind ik
Groeten Marnix
Of langlauf nu schoon is zou ik niet weten. wat wel een feit is is dat er nu weinig worden gepakt. Op zich is dat goed, watn wat ik me van Lahti Finland 2001 herinner (ik was er ook) is dat je overdag staat te juichen voor iemand die ’s avonds geen winnaar meer is. Vole je je toch bedrogen. Bij het wielrennen leer je al de tourwinnaars uit je hoofd, kun je ook meteen weer vergeten. Da’s pas erg ! Je beleving van het moment wordt door de ontmaskering teniet gedaan. Sport is emotie en emotie is van jezelf. Dat wordt dan van je afgepakt. Dus blij dat in langlauf en biathlon geen grote schandalen meer zijn. Goed voor de sport en de toeschouwers. Nu het wielrennen nog ;-)
Wat dan? Wat kan het wielrennen leren van het langlaufen?
@Marnix eens wat betreft dat het naïef is om te denken dat er niet meer gebruikt wordt in welke sport dan ook.
Wat betreft je opmerkingen over hematocriet die zijn niet helemaal correct, langlauf meet hemoglobine (die mag max 17,5 zijn). Maar wat belangrijker is, het komst van het bloedpaspoort waarin geen max meer staat, maar juist de verschillen gemeten worden. Iets dat al enige tijd goed werkt in de langlaufsport.
Lees onderstaand verhaal even over de samenwerking tussen het Fins farmacie bedrijf Orion en de Finse langlaufbond:
http://www.hs.fi/english/article/Sports+doping+Medicines+Agency+asks+pharmaceutical+company+for+more+information+on+ties+with+Ski+Federation/1329104729384
@EDnl dat is bijna een compleet andere blog post waard. Maar de doortastendheid van het bestuur (lees internationale bond) is een van de belangrijkste zaken.
@haje of minder onthullingen ook minder gebruik betekent waag ik te betwijfelen (denk aan tennis bv). Maar ik lees op meerdere plekken citaten van wetenschappers, journalisten en doping”jagers” dat ze denken dat het langlauf nog nooit zo schoon is geweest:
“Seppälä said that the risk of getting caught for blood doping in skiing and other endurance sports has grown considerably, which is why he believes that it is rarely used any more.”
eens marnix/. De naiveteit van mensen is grenzeloos. maar volgend jaar komen de stukken weer hoor , van de journalisten, over schone sport. Met allemaal debiele bewijsvoeringen erbij. Kant en klaar, kan ze je zo oplepelen, nu al. IN when heroes lie, die docu , komt een arts aan het woord die zegt dat het geen sport meer is, de topsport. Het is entertainment en de dopingcontroles zijn reclame voor het entertainment – die geven de illusie van de schone sport..