Foto andrea bonfanti / Adobe Stock
Strade Bianche: de jongste klassieker die al voelt als een Monument
In het hart van Toscane, waar de zonnebloemen bloeien en de cipressen de horizon sieren, kronkelen witte grindwegen door het landschap. Deze witte straten, (strade bianche) vormen het decor voor een van de jongste, maar met recht meest geliefde klassiekers in de wielerwereld: de Strade Bianche. Sinds de eerste editie in 2007 heeft deze koers zich een prominente plaats verworven tussen de monumenten van de wielersport.
De geboorte van een moderne klassieker
De oorsprong van de Strade Bianche ligt in de passie voor historisch wielrennen. In 1997 werd L’Eroica voor het eerst georganiseerd, een toertocht die de charme van het oude wielrennen wil doen herleven op de iconische witte wegen van Toscane. Het succes van dit evenement leidde in 2007 tot de eerste professionele race, destijds bekend als de Monte Paschi Eroica. Op 9 oktober 2007 was de eerste ‘Strade’ met start in Gaiole in Chianti en finish in het betoverende Siena. Winnaar? De Rus Alexandr Kolobnev won de inaugurele editie. Gelijk al in 2008 werd de race verplaatst naar maart, dichter bij het klassieke voorjaar, en in 2010 kreeg het de naam die we nu kennen: Strade Bianche.
Een uniek parcours
Wat de Strade Bianche onderscheidt, is het uitdagende parcours dat de renners over meerdere gravelstroken leidt, de beroemde ‘strade bianche’. Het huidige parcours beslaat ongeveer 213 kilometer, waarvan ongeveer 82 kilometer verdeeld is over 12 gravelstroken. Deze secties variëren in lengte en moeilijkheidsgraad, met enkele van de meest uitdagende segmenten bij Lucignano d’Asso (11,9 km) en Monte Santa Marie (11,5 km). De strook die ook gelijk veel indruk maakte was die bij Monte Santa Marie. Deze beklimming zelf is 1200m lang, maar de hele strook is 11,5 kilometer.
Monte Sante Marie, Italië
• Afstand: 1.2 km, Hoogteverschil: 110 m, Gemiddelde helling: 8.6 %
De finale voert de renners door de smalle, steile en geplaveide straten van Siena, met een iconische finish op de Piazza del Campo na de beklimming van de Via Santa Caterina. Deze laatste 500 meter, met een gemiddelde stijging van meer dan 13%, vormen een ultieme test voor de renners voordat ze de historische Piazza del Campo bereiken.
Via Santa Caterina, Siena, Italië
• Afstand: 1.2 km, Hoogteverschil: 77 m, Gemiddelde helling: 6.5 %
Voor de dames liggen er 136 kilometers totaal te wachten, met 50 kilometer gravelstroken verdeeld over 13 sectoren. Zij slaan de Monte Santa Marie over, maar pakken wel de San Martino in Grania mee. Pijnlijk.
Invloed op de wielerwereld
De opkomst van de Strade Bianche heeft een merkbare invloed gehad op andere grote wielerwedstrijden. De unieke mix van asfalt en gravel heeft organisatoren geïnspireerd om vergelijkbare elementen in hun races op te nemen. Zo introduceerde de Tour de France in 2024 een etappe met meerdere gravelstroken, wat zorgde voor een spectaculaire en uitdagende dag voor de renners. Evenzo heeft de Giro d’Italia gravelstroken opgenomen in haar parcours, met name in etappe 6 van de editie van 2024, die werd vergeleken met een Strade Bianche in mei vanwege de uitdagende onverharde wegen. Ook in 2025 is een ‘strade-tapa’ toegevoegd, etappe 9, met finish in Siena! Deze integratie van gravel in grote rondes laat zien dat de Strade veel meer is dan enkel een klassieker. Dit zou je overigens ook over het Roubaix parcours kunnen zeggen. Die kasseien blijven organisatoren telkens weer trekken.
De impact op gravelracen
Naast zijn invloed op professionele wegwedstrijden heeft de Strade Bianche bijgedragen aan de groeiende populariteit van gravelen als discipline. De combinatie van competitief racen en het avontuurlijke karakter van onverharde wegen heeft zowel professionele renners als amateurs geraakt. Je kunt het esthetiek noemen. De cipressen langs de wegen maken het tot een kuntswerk. Maar het is ook de spanning en uitdaging van de ‘witte wegen’ die voor meer enthousiasme over gravel hebben geleid. Er is een duidelijke toename van gravel events en een bredere acceptatie van gravelracen binnen het wielrennen. Zie Laurens ten Dam, maar ook Greg van Avermaet en Unbound winnaar Lachlan Morten Hoewel de Strade Bianche strikt genomen geen gravelrace is, wordt het vaak gezien als een brug tussen traditionele wegwedstrijden en het opkomende gravelcircuit.
What’s next?
In minder dan twee decennia heeft de Strade Bianche zich gevestigd als een van de meest geliefde en gerespecteerde wedstrijden op de wielerkalender. De unieke combinatie van historische locaties, uitdagende gravelstroken en een iconische finish in Siena heeft de race een speciale plaats gegeven in de harten van renners en fans. De invloed strekt zich uit tot andere grote rondes en heeft bijgedragen aan de opkomst van gravelracen wereldwijd. Of het ooit officieel de status van ‘zesde Monument’ krijgt, valt nog te bezien, maar de Strade Bianche heeft ongetwijfeld zijn stempel gedrukt op de wielersport.
Zelf een keer Strade Bianche fietsen? Check dan alle info over fietsen in Toscane op ons partnerplatform Cycling Destination