Trumps Tour: “Mijn opa is bevriend met de president van Amerika”

Dat deed de huidige Amerikaanse president bepaald niet als kenner. Voor hem zagen de wielrenners er uit als mannen uit een ander universum en hun rijwielen als heuse ruimteschepen. Toen hem gevraagd werd hoe oud hij was toen hij zelf voor het laatst op een fiets zat antwoordde hij dat dat rond zijn zevende of achtste moet zijn geweest. Sindsdien draait hij vooral op fossiele brandstoffen. Laten we wel wezen, Trump als voorvechter van actieve mobiliteit, dat klinkt niet geloofwaardig. Zijn belang zat eerder in het vergroten van zijn omzet en zijn naamsbekendheid. Dat trok hem over de streep om als geldschieter te fungeren. “Ik ben iemand die altijd kijkt naar de toekomst als het gaat om investeringen, deals en evenementen. Als ik naar de Tour de Trump kijk, zie ik een evenement met enorme potentie. De wedstrijd moet in de toekomst het equivalent worden van de Tour de France.” En over de naam van de koers zei hij in eerste instantie: “Tour de Trump? No way, I will get killed in the media for using that name.” Hij draaide echter razendsnel bij. Inmiddels weten we dat de vastgoedmagnaat allesbehalve vies is van uiterlijk vertoon, gezien zijn naam op hotels, golfresorts, casino’s. Niet voor niets finishte in 1989 de Tour ook bij de voordeur van Trumps casino en hotel in het door Springsteen bezongen Atlantic City, New Jersey.

Dat het wielrennen in die tijd naar Amerika werd gelokt is uiteraard niet helemaal toevallig. Greg LeMond won immers in 1986 de Tour de France en Andrew Hampsten twee jaar later de Giro d’Italia. De Amerikaanse sportjournalist John Tesh vond het daarom tijd voor een koers van statuur op het eindeloze grondgebied van de Verenigde Staten. Naar verluidt werd daarvoor een flink budget neergezet, wat wielrenners en ploegen van statuur over de Atlantische Oceaan trok. De ronde moest grootsheid uitstralen zoals je die alleen in Amerika vindt. Voor renners als Gert-Jan Theunisse, Steven Rooks en Henk Lubberding zal het dan ook gevoeld hebben alsof ze Kuifje in Amerika waren. Sterker nog, de looks van mannen als Theunisse en Lubberding – met wapperende manen en noeste blik in de ogen – misstonden bepaald niet op het continent van cowboys, avonturiers, hippies en rock- en filmsterren. Met hun blikken en imago hadden ze ook zomaar furore kunnen maken in een Rambofilm of een episode van The A-Team. In plaats daarvan fungeerden ze als goede blikvangers voor de Panasonic- en PDM-equipes. Rijden daar was net als in de film, aldus Lubberding. Met de ideale wild-west soundtrack van Ennio Morricone en de matjes wapperend in de wind.

In die tijd van ver voor de presidentiële ambities van Trump verliep deze koers allesbehalve rimpelloos. Ook toen was er al protest te horen tegen het Trumpisme, het poenerige gedrag van de vastgoedondernemer. Op spandoeken stonden teksten te lezen als ‘Fight Trumpism’, ‘Eat the Rich’ en ‘Trump = Lord of the Flies’. Belangstelling van de Amerikanen voor de koers was zodanig dat er bijna meer boze tegenstanders langs de kant van de weg stonden dan toeschouwers. Na de editie van 1990 lag Trump nog meer onder vuur vanwege een conflict met de Belastingdienst en een dreigend faillissement. Dat bleek het einde van de Tour de Trump. Chemiereus DuPont nam het stokje over, tot de koers in 1997 helemaal ophield te bestaan. Groteske plannen, maar de échte chemie tussen de fiets en Amerika ontbrak. En ontbreekt nog steeds.

Politieke ambities had Trump in die tijd nog niet. Althans, misschien wel ideeën, maar nog niet de daadwerkelijke urgentie. “Ik zie mezelf niet als een politicus. Ik zeg te vaak wat ik denk en ik houd ervan om de waarheid te zeggen. Een politicus kan niet altijd de waarheid zeggen. Ik denk wel dat dat jammer is voor de Verenigde Staten…” Zoals het met de geschiedschrijving vaak is vallen puzzelstukjes in de loop van de jaren op hun plek. Inmiddels weten we hoe de Amerikaanse president in de wedstrijd staat en hoe hij denkt over het spreken van (zijn) waarheden (en daar zelfs zijn social mediakanaal naar vernoemd heeft). Terug naar de foto waar de wielerwereld en de belevingswereld van de vastgoedmagnaat elkaar ontmoetten. Trump mag dan misschien wielrenners gezien hebben als ruimtereizigers op hun snelle machines, maar aan de blikken van Lubberding en Vanderaerden te zien komt de man die zij flankeerden voor hen ook van een totaal andere planeet. Vanderaerden riep eerder al dat het ook eind jaren tachtig al America First was. De Belg lag op koers om te winnen, maar werd door een motard verkeerd gestuurd, waarna de Noor Dag-Otto Lauritsen – onderdeel van de Amerikaanse ploeg 7-Eleven – won. Een jaar later won de Mexicaan Raúl Alcalá de tweede en laatste editie van de Tour de Trump.

Henk Lubberding – het immer scherpzinnige cultfiguur, ook nu nog getooid met die typerende mat – werd in 1989 tweede in het klassement en won een rit. “Ik had helemaal niks met die Trump, toen ook al niet. […] Ik denk dat ie nog nooit een Tour de France had gezien.” aldus Henk Lubberding in gesprek met NPO Radio 1. En om lachend te vertellen over hoe zijn kleindochter op school een presentatie had gegeven over opa en daar aan de hand van deze iconische foto trots vertelde: “Mijn opa is bevriend met de president van Amerika!”