Over Studio Kigali tijdens het WK in Rwanda

Opvallend genoeg is hij een van de weinige Afrikanen op deze vlucht. Deze vlucht naar Kigali en vervolgens Entebbe (een stad in Oeganda) zit vol Nederlanders die iets met fietsen hebben. KNWU personeel, organisatoren van Right2Play en een groep fietsers die van Oeganda naar Rwanda fietsen, voor een ander goede doel. Ook aanwezig: een plukje met Europese atleten, allemaal op weg naar Kigali voor het WK. Een bont gezelschap dus.

Bijna een jaar geleden is een berichtje van mede-auteur Dik de start van deze bijzondere reis. De strekking van het bericht is: ‘Er is een subsidieproject en ik denk dat een verhalenserie rond het WK in Kigali daar goed in zou kunnen passen’. Ik ben een en al oor.

Al snel maken we een plan. Een verhalenserie, met mogelijke podcast, een bezoek aan het WK inclusief. Tijdens het plannen maken dacht ik de hele tijd: wie stuurt er nu een groepje MAMILS naar Rwanda? Maar ook het puntje politiek en de situatie met buurland Congo laat ons niet onbewogen. Het levert een moreel dilemma op, waar we tijd aan besteden.

Toch besluiten we de aanvraag te doen. Want we kunnen het beter met onze eigen ogen zien en dan oordelen ipv de koloniale bezetter uit hangen. Dik heeft in Goma (Congo) gewoond en hij praat er over alsof het zijn huidige woonplaats Elst is.
Met een deadline van 2 december, is het nog flink doorwerken. Het budget wordt eerst nog afgekeurd en ook de samenwerking met een andere partij maakte het project gecompliceerd.

December gaat voorbij en halverwege januari 2025 zal de beslissing vallen. De toekenning van de subsidie op 17 januari 2025 komt als een verrassing. In mijn hoofd ben ik met andere dingen bezig en ‘Rwanda, ja dat zal nog wel een keer’. Niks is minder waar.

Vanaf dat moment is Studio Kigali live. Het project heeft als doel om het Nederlandse publiek te betrekken bij mondiale vraagstukken, bewust te maken van de ‘zuidelijke stem’ en die zuidelijke stem aan het woord laten.

En dus zit ik nu hier. In een vliegtuig van KLM op weg naar Kigali. Een vliegtuig dat dus voor 80% gevuld is met Nederlanders, Zweden, Duitsers en een paar verdwaalde Amerikanen en Canadezen. Oud prof Leon van Bon is ook present.

Het is in ieder geval nu al een manier om bewustwording te creëren. Want het beeld van deze samenstelling maakt mij bewust van het privilege wat we hebben als Nederlanders. Visum was geen probleem. En ook vluchten en hotel, vallen prima binnen ons bestedingspatroon.

De lijst met mensen die we willen spreken begint mooi ingekleurd te worden. Geen interviews met Nederlandse profs, of een quote van Pogacar of Evenepoel. Liever niet zelfs. Onze lijst vult zich met locals. Zowel Rwandezen, Oegandezen als ook Nederlanders die lokaal leven.
We hebben een Rwandese cameraman ingehuurd, die naast cameraman ook fixer is. Over Afrika in het algemeen gaan vele verhalen, maar een ding is een gemene deler: een mannetje hebben die dingen fixt, das wel heel handig.

Ik kijk weer even uit het raam. De zandbak aan mijn linkerkant is een beetje veranderd. 10 minuten geleden was het nog een vlakke bak, nu zie je de karakteristieken van een rivier die hier ooit heeft gestroomd. Het lijken kleine slangetjes, maar zonder hoofd. De natuur blijft een wonderlijk geheel.
In de verte vormen wat heuvels en of het nu zand of ook steen is, dat kan ik vanaf hier niet zien.
Ik word er stil van.

Het wordt een onvergetelijk avontuur, waarbij we in 10 dagen tijd de Nederlandse wielerwereld een beeld van Rwanda willen geven. Geen gorilla’s, geen strak geregisseerde optredens, maar puur, zoals het wordt beleefd.

Niet toevallig het onze cameraman Safari van zijn voornaam, wat in het Swahili ‘reis’ betekent. Het gaat een bijzondere reis worden.