Dromen zijn mooi, ze stuwen ons voort en houden de wereld gaande. Zonder dromen geen streven, zonder dromen geen mooie verhalen over de dunne scheidslijn tussen net wel en net niet, geen schitterende avonturen in oorden waar niemand je kent. Dromen van het onvoorstelbare, dat deed Juan Pablo Villegas ook. Met een nog snel dichtgeritst truitje en de armen omhoog de streep over, hoe vaak oefende hij erop als hij dacht dat niemand hem zag? Hoe vaak stelde hij zich voor dat zijn familie zich in Colombia rond de televisie schaarde terwijl hij in het verre Europa als mogelijke winnaar van de koninginnenetappe werd getipt? Een interview na de finish, het zweet dat de handdoek zwaar maakt, de journalist die hem vol bewondering zou aankijken: dit is er een! Een winnaar, een glanzende parel voor zijn land, een schitterende diamant voor zijn familie. En hij haalt het allemaal uit zichzelf, uit zijn eigen lijf, uit zijn eigen droom.
Dit is het verhaal van Juan Pablo Villegas, gebaseerd op twee lange interviews: A calm mind and clear conscience in the midst of an ongoing storm (februari 2015) en Threats and the end of a dream (juli 2015). Beide interviews zijn van het Amerikaans-Colombiaanse blog Alpsandes.com.
Juan Pablo Villegas droomt van een leven als wielrenner. Als klein mannetje werkte hij zij aan zij met zijn vader op de koffieplantage van de familie en zijn vader vertelde hem verhalen over wielrennen. Over de Tour de France. Over mannen als Herrera en Parra. En Juan Pablo luisterde, probeerde zich voor te stellen hoe dat eruit zag: mannen op racefietsen, fladderend van berg naar berg in het verre Europa. Tot hij op een dag tv zat te kijken en op een verslag van de Tour de France stuitte. Nee, het leek op de verste verte niet op wat hij zich had voorgesteld. Het was mooier. Veel mooier. Zo oneindig veel mooier. Niet dat hij toen meteen begon te dromen van een leven als wielrenner – de droom had nog wat aanlooptijd nodig. Het was genoeg dat hij zich wielrenner voelde, op de aftandse mountainbike die zijn vader voor hem kocht. De koers verzon hij erbij en de arbeiders op de koffieplantage waren het publiek dat langs de kant van de weg stond te juichen.
Tot iemand hem uitnodigt voor een echte wedstrijd. Een wielerfanaat uit de stad zorgt ervoor dat hij een echte fiets en echte koerskleding krijgt en met zijn steun komt Juan Pablo uiteindelijk in Medellin terecht. Daar wordt hij opgepikt door de jeugdploeg van Orgullo Paisa, waar ook Rigoberto Uran fietst.
Juan Pablo’s droom begint wat vorm te krijgen.
In 2011 ondertekent hij zijn eerste profcontract, bij Colombia Es Pasion – een ploeg die later als 4-72 Colombia verder zou gaan en nog weer later Manzana Postobon gaat heten. Nairo Quintana is een van Juans ploegmaten bij 4-72. Het is een ploeg die zich vanaf het begin sterk tegen doping uitspreekt en een flink deel van het budget besteedt aan dopingbestrijding en een biologisch paspoort voor de eigen renners. Daardoor is het niet de meest populaire ploeg, maar Juan Pablo voelt zich er helemaal thuis. Het harde werken op de koffieplantage heeft hem sterk gemaakt en hij doet het goed, puur op zijn fysieke macht. Dat er om te winnen ook nog ploegentactiek en focus nodig zijn, dat ontdekt hij pas later. En hij ontdekt meer. Hij ontdekt dat hij en zijn ploegmaats door veel andere Colombiaanse ploegen worden uitgelachen als ze in eigen land koersen. Hij ontdekt dat de beste renner uit zijn ploeg tijdens een etappe in de Vuelta a Colombia zo maar op twintig minuten wordt gereden. Dat de jongens uit zijn ploeg in die Vuelta a Colombia geen platte prijs rijden, zelfs niet in de top-10 voorkomen, en dat terwijl ze buiten de grenzen wel voor de prijzen meedoen. Hij ontdekt dat de Colombiaanse wielermedia daar dan weer geen verslag van doen. En hij ontdekt ook dat de wielermedia in ieder geval voor een deel in de lucht worden gehouden door bedrijven die ook wielerploegen sponsoren. Inderdaad, diezelfde ploegen die in koersen als de Vuelta a Colombia zo buitenaards goed rijden.
Juan Pablo’s droom loopt wat krasjes en deukjes op.
beeld: Alps&Andes
Hoewel hij door andere ploegen wordt begeerd, blijft Juan Pablo voor 4-72 rijden; hij is ervan overtuigd dat zijn droom hem alleen geluk en succes zal opleveren als hij eerlijk blijft. Met roem en geld heeft zijn droom niets te maken.
Maar in december 2014 houdt zijn ploeg ermee op. Het Colombiaanse wielerblog Ruta del Escarabajo ontvangt een berichtje van Juan Pablo:
“With our DNA intact, our blood completely clean and our conscience clear, we rose above with courage, brought about by knowing that we were the only one working honestly and justly. All this while the biggest frauds enjoy our sadness at this time. But I know their conscience is far from clear, to the point that they are scared to sleep at night with the lights off. I would rather leave cycling, than to fall in the hands of evil.”
Juans Pablo’s droom. Ach, Juan Pablo’s droom.
Juan Pablo verlaat de wielersport. Ja, hij krijgt aanbiedingen. Maar het zijn aanbiedingen van Colombiaanse ploegen, en hij weet veel te goed wat zijn handtekening dan zou betekenen. Nee, dan liever met pensioen, op zijn achtentwintigste.
Toch zit hij begin 2015 weer op de fiets. SmartStop heet de ploeg waarvoor hij tekent. Een Amerikaanse ploeg, jazeker en daar wil Juan Pablo zichzelf en de wereld laten zien wat hij kan. Op z’n Juan Pablo’s: puur en eerlijk.
Juan Pablo’s droom borrelt, bruist en zindert.
Tot 1 juli 2015. Woensdag 1 juli 2015.
Op die woensdag komt er een definitief einde aan het wielerleven van Juan Pablo Villegas. Niet omdat hij niet meer droomt. Niet omdat hij een onoverkomelijke blessure heeft opgelopen. En nee, ook niet omdat hij net niet goed genoeg is.
Juan Pablo Villegas stopt omdat hij wordt bedreigd. Omdat er mensen zijn die vinden dat hij te veel heeft verteld. Omdat de Colombiaanse wielerbond hem ervan beschuldigt het Colombiaanse wielrennen te besmeuren. Omdat diezelfde wielerbond hem met klem heeft verzocht zijn woorden terug te nemen, omdat die woorden de nationale wielersport geen goed doen. Omdat zijn vrouw zich niet meer veilig voelt. Omdat hij anonieme berichten krijgt met het advies altijd achterom te kijken. Omdat een bepaalde renner naar zijn ploegleiding is gestapt met de boodschap dat hij, Juan Pablo, nooit meer zal winnen; ze zullen hem desnoods van zijn fiets gooien.
Juan Pablo’s droom.
Spijt? Nee, hij heeft geen spijt. Verdriet, ja. Maar geen spijt; hoe zou hij spijt kunnen hebben van zijn trouw aan zijn eigen principes? Hij heeft zijn droom nagejaagd, maar zich nooit door zijn droom laten opjagen. En daar is hij trots op.
Juan Pablo Villegas is terug op de koffieplantages, de plek waar zijn wortels liggen. In koffie ligt zijn toekomst, liefst nog in de export van koffie. Dat is het doel waarvoor hij ’s morgens de dekens opzij slaat en weer een nieuwe dag in ogenschouw neemt.
Favoriete wielerboeken:
- Het pontje van Amerongen - 09/05/2016
- Kampioenenzweet, kampioenenoren - 05/02/2016
- Een rondje met Joop - 03/12/2015