Foto Hoebele - WikiMedia
Het jaar dat het profpeloton echt kennismaakte met de jarige Ashleigh Moolman-Pasio
Het getal dertien, het ongeluksgetal, het getal dat je liever niet hebt op je rug. Vele sporters, wielrenners incluis, vermijden het als de pest. Maar wat nu als 13 eigenlijk een geluksnummer is? 2013 is het jaar van dé doorbraak van Ashleigh Moolman-Pasio. Het is een nieuwe stap in haar eigen strijd om de weg te plaveien voor meer Afrikaanse fietsers naar de wereldtop. Een weg die ze zelf moet aanleggen, maar waar na haar velen van zullen profiteren, in de positieve zin des woords.
Sittard, 24 mei 2013. Boels Rental Hills Classic. Een naam die perfect past in een fietstraditie waarin ‘Veranda’s Willems’ een teamnaam is en we vaker sponsornamen verweven zien worden in een race. Normaliter zou deze 1.2 UCI koers eentje voor de archieven zijn. Een rondje rondom Sittard (vestigingsplaats van hoofdsponsor Boels), waarin de Nederlandse rensters Annemiek Van Vleuten en Anna van der Breggen domineren. Ellen van Dijk doet ook een duit in het zakje, terwijl de dan nog jongere Lizzie Armitstead (nu Deignan) meestrijd om de overwinning. Toch zal geen van deze dames uiteindelijk het eremetaal ophalen.
De op dat moment 28-jarige Moolman (al sinds 2009 getrouwd met Carl Pasio) rijdt dan al drie jaar rond in het dames peloton. Tijdens haar studie scheikunde aan de Universiteit van Stellenbosch ontdekt de Zuid-Afrikaanse haar talent voor de fiets. Ze begint aanvankelijk met triatlons, maar laat het zwemmen en het hardlopen voor wat het is. In 2010 rijdt ze voor Lotto-Belisol Ladies. Ze komt in haar eerste Giro goed vooruit, maar dat seizoen komt de harde werkelijkheid van de wielersport ook aankloppen: ze breekt maar liefst drie (!) keer haar sleutelbeen.
Het jaar erop in 2011 laat Moolman-Pasio al zien dat ze echt talent heeft. Ze pakt de bollentrui in het Baskenland en laat ook in de Tour Cycliste Feminin International de l’Ardeche (wat een naam ook) zien dat ze mee kan met de beteren. Ze wordt Afrikaans kampioene op de weg, maar daar heeft het profpeloton dan nog weinig oog voor.
Dat ze stapje voor stapje groeit, blijkt ook in 2012, want ze boekt haar eerste UCI koers overwinning, door de tijdrit te winnen in diezelfde ronde van de Ardèche. De tegenstand is aardig, met o.a. Emma Pooley, maar de allersterkste rensters zijn daar niet aanwezig. Op het WK wordt ze twaalfde, in een groepje met Judith Arndt, Van Vleuten en Linda Villumsen, ruim 4 minuten achter winnares Vos. De Olympische Spelen zijn meer een voetnoot in haar carriere, met geen aansprekend resultaat.
En dan komt 2013. Al direct is duidelijk dat Moolman-Pasio zich in de winter van 2012-2013 heeft doorontwikkeld. Ze klopt nadrukkelijk op de deur en op 17 april van dat jaar lijkt het al bijna zover. In de Waalse Pijl kan ze met de toppers mee en ze finisht heel knap derde, achter een ijzersterke Vos en Elisa Longo Borghini in dezelfde tijd. Tien dagen later, in het Festival Luxembourgeois du cyclisme féminin Elsy Jacobs in etappe 2 is ze weer bij de rappere dames. Ze moet het dan net afleggen tegen Bronzini in de sprint, maar klopt wel Vos en Pawlowska. De andere dames in het peloton zijn gewaarschuwd.
Dan wordt het 24 mei en is er de heuvelclassic in Zuid-Limburg. Gesponsord door Boels, de firma die dan een van dé sponsoren is in het dames wielrennen. Op dat moment voert het Rabobank-Liv team nog de boventoon en in Sittard staan zij met Lucinda Brand, Roxane Knetemann, Annemiek Van Vleuten en Iris Slappendel aan de start. Op diezelfde startlijst een veelheid aan bekende namen. Een dan nog jonge Amy Pieters, Vera Koedooder, oud-bondscoach Loes Gunnewijk en Sophie de Boer. Ook Emma Johansson en Tiffany Cromwell zijn naar Sittard getogen, naast de eerder genoemde Armitstead.
De wedstrijd ontwikkelt zich zoals veel wedstrijden in het vrouwenpeloton. Er ontstaat een uiteindelijke kopgroep van veertien met daarin Rabobank/Liv-Giant met vijf rensters vertegenwoordigd. De ploeg van Ruud Verhagen probeerde met uitvallen dit voordeel uit te buiten en Sabrina Stultiens ging op drie kilometer nog een keer in de aanval, maar de groep bleef bijeen voor de sprint. De Zuid-Afrikaanse trok aan het langste eind en dat verbaasde iedereen. Moolman-Pasio zelf zei daarover: ” ik besloot te gokken op een sprint, ik kan niet op alle uitvallen reageren. Ik ben geen pure sprintster, maar in een lange sprint kan ik winnen.” Ze vervolgt: “Het is mijn eerste UCI-zege van dit seizoen. Die is zeer welkom.”
Een net zo verbaasde Lizzie Armitstead liet het volgende optekenen: “Moolman verraste ons echter allemaal in de sprint en ik gokte vervolgens verkeerd.”
De verbazing was ook te horen uit de mond van Annemiek van Vleuten die derde werd. De Nederlands kampioene had een andere afloop verwacht: “Als team reden we heel sterk vandaag. Eerst probeerden we iemand alleen weg te krijgen in de laatste twintig vlakke kilometers om zo te profiteren van onze overmacht, maar dat lukte niet. Toen dacht ik het af te gaan maken in de sprint, maar dat mislukte. Dan baal ik van mezelf, want ik had goede benen, maar ik nam de verkeerde beslissing.”
Het zal niet de eerste keer zijn dat Ashleigh Moolman-Pasio iedereen doet verbazen. Achteraf is het één van die sleutelmomenten in het leven en de wielercarrière van de klasbak, die daarmee ook de weg plaveit voor andere Afrikaanse rensters. Want dat is het eigenlijke verhaal. Deze winst in de ‘bedrijfsverhuurskoers’ van Sittard is er eentje die meer betekent dan enkel een beker. Het gaat om een statement: op het Afrikaanse continent zit óók talent en dat mag gezien worden.
Dat ze nu Rocacorba Cycling in Girona runt samen met haar man Carl en dat ze in Kimberly LeCourt al een meer dan waardige opvolgster heeft, had niemand toen zien aankomen. En als mentor en ambassadeur van het nieuwe Team Amani continental team, is ze met recht de vaandeldraagster van het Afrikaanse wielrennen. Eentje die de aandacht verdient. Van harte Ashleigh! Nog vele jaren!