En toch ontbreekt de echte smoking gun. Een foto van Lance met een naald in zijn arm, een testosteronpleister op zijn rug of de cortisonen in zijn mond is er niet. De Texaan is ook zo slim geweest om nooit te mailen over doping, waarschijnlijk heeft hij er zelfs niet over gesproken via de telefoon. Ploeggenoten werden ingezet als bewakers van bloedzakken en transporteurs van epo. Reasoned Decision is het script voor The Wire in het peloton.
Maar dacht Lance dan echt dat dit verborgen kon blijven? Al die mensen die op de hoogte waren, al die ploeggenoten die meededen, al dat geld dat naar Ferrari ging, dat moet een keer uitkomen. Was het Amerikaanse overmoed of dacht hij gewoon dat hij ermee zou wegkomen?
USADA bouwt het rapport op vanuit de getuigenissen van Frankie Andreu, Jonathan Vaughters, Tyler Hamilton, Floyd Landis, David Zabriskie, Tom Danielson, Christian Vande Velde, Levi Leipheimer, verzorgster Emma O’Reilly en last but not least Lance’ gezworen eerste luitenant George Hincapie. Een dolk is nog nooit dieper in de rug van een kopman gestoken, maar als we zijn oud ploeggenoten mogen geloven, is er ook nog nooit een kopman killer, sluwer en valser geweest dan Lance Armstrong.
Iedereen moest meedoen met Lance, die al vroeg wist wat hij nodig had: doping. Hij verzamelde een team begeleiders om zich heen dat ruime ervaring had met doping. Jongens van de ONCE-ploeg. En belangrijker nog: dokter Michele Ferrari.
De dokter, met de bijnaam Schumi – naar de autocoureur in de Ferrari – bedacht welke doping moest worden gebruikt en hoe die moest worden toegediend (eens in de twee, drie dagen). Toen er strenger werd gecontroleerd, werd uitgedacht hoe ze niet betrapt konden worden: microdoseringen en slapen in een hoogtetentje waardoor er weer lichaamseigen hematocriet werd aangemaakt, zodat de test gefopt werd.
Daarnaast was Lance dikke maatjes met Francesco Conconi, mentor van Ferrari, en bedenker van de anti-dopingtesten. Handig. Naast epo, dat onder de huid werd ingespoten, waren er bloedtransfusies, cortisonen, testosteron met olijfolie, testosteronpleisters en het vieze goedje Actovegin.
Hoe dat allemaal via de motorman werd verspreid, weten we dankzij het boek van Tyler Hamilton. Hoe het echte reilen en zeilen binnen de ploeg was, weten we dankzij dit rapport. Het was een streng hiërarchisch systeem binnen de ploegen van Armstrong. epo gebruiken zonder medeweten van ploegleider Bruyneel was streng verboden. Ferrari wilde van iedereen de bloedwaardes weten.
Slechts een paar keer werd Armstrong echt betrapt. Maar voor de cortisonen werd snel een attest bedacht en voor de epo werd een bezoekje aan de UCI gebracht. Het kan haast niet anders of voormalig UCI-voorzitter Hein Verbruggen gaat hier zwaar beschadigd uitkomen. In het beste geval omdat hij niet wist wat er in zijn organisatie gebeurde, in het slechtste geval omdat hij zich heeft laten omkopen. Als je dit rapport tenminste moet geloven.
De voormalige ploeggenoten van Armstrong gingen bij andere ploegen door met het gebruik van doping, maar nergens ging het er zo professioneel aan toe als bij Armstrong. Ze zeggen zich te hebben verbaasd hoe slecht het bij andere ploegen was geregeld. Ze moesten alles zelf doen. Op een gegeven moment was Jonathan Vaughters, hij reed toen voor Crédit Agricole, door een wesp op zijn oog gestoken. Hij mocht geen cortisonenzalf gebruiken en uit protest verscheen hij met dat dichte oog bij de start. “Wat is er met jou aan de hand”, vroeg Armstrong. Toen Vaughters het hem had uitgelegd, zei Lance: “Als je nog bij ons had gezeten, hadden we dat zo voor je opgelost.” Het was voor Vaughters het keerpunt, zegt hij in zijn getuigenis. Het was ook de reden om uiteindelijk Team Slipstream op te richten. Zeer tegen de zin van Armstrong. Die het ook niet kon hebben dat Danielson, Zabriskie en Vandevelde zich aansloten bij dat team.
Ze zijn wel allemaal heilige boontjes geworden na 2006. Blijkbaar heeft niemand ook maar een druppeltje testosteron-olie gedronken sinds die tijd. Onwaarschijnlijk, maar we moeten het met deze getuigenissen doen. En met de vele leuke anekdotes.
Over de kleerhanger die altijd meeging om de bloedzakken aan op te hangen. Over alle doping die tijdens de Festina-Tour in paniek door het toilet van de bus werd gespoeld en de opmerking van de renners dat ze over een paar jaar eens gingen kijken of op die plek de planten niet geweldig waren gaan groeien. Over de geblindeerde ramen van de bus en het bespotten van het publiek daarachter, en de test of er echt niks te zien was door Bruyneel met het hele team te moonen. Over hoe Armstrong vrouwen van klikkende renners bedreigde. Over hoe hij de mensen die hem beschuldigden (Simeoni, Bassons en journalist David Walsh) toesprak. Over de bemoeienissen van Michele Ferrari, die later officieel geen contact meer had met Armstrong maar via zijn zoon alle adviezen doorgaf, onder andere om een zadel 2 mm hoger te zetten.
En natuurlijk over de onthullingen van Levi Leipheimer en zijn gebruik van epo bij Rabobank. Over de Rabo-arts, anoniem gemaakt met de aanduiding Other 8, die de epo voor hem kocht en het hem hielp toe te dienen. En de renner, anoniem gemaakt met de aanduiding Rider 14, die het ook gebruikte bij die ploeg. Naar de identiteit van Other 8 is het niet heel moeilijk gissen, er zal nog lang in de lucht blijven hangen wie Rider 14 was.
Alhoewel. Zo zorgvuldig is USADA niet, in Italiaanse getuigenissen is niks geanonimiseerd en er wordt ook doodleuk een lijst met Fuentesverdachten bijgevoegd. Het bewijs hoeft voor de Amerikanen niet keihard te zijn, vermoedens zijn al genoeg. Ze willen The Wire onthullen en het lijkt of ze het liefst iedereen bij naam willen noemen.
Het rapport is uiteindelijk een mooi en spannend verhaal, voer voor een prachtig boek of een film. Voor fanatieke volgers zijn het vooral vermoedens die worden bevestigd. De kopmannen streden destijds met gelijke middelen. Het verhaal ging altijd dat Armstrong won doordat hij fanatieker was dan de rest en dat niemand zo perfectionistisch was. Of dat nu in training is of in doping, het verhaal wordt hier gewoon nogmaals bevestigd.
Favoriete wielerboeken:
- Boekrecensie: Het Grote Wielrenboek - 19/03/2024
- Boekrecensie: Riding With The Rocketmen - 04/08/2023
- Boekrecensie: Het Plan. Hoe Team Jumbo-Visma de beste wielerploeg ter wereld werd - 30/06/2023