Lieve Amets – de Vuelta doet het Baskenland aan

Amets Txurukka

Vannacht kon ik de slaap niet vatten. Ik moest de hele tijd aan jou denken, aan jou alleen. Waar ben je toch mee bezig? Het doet pijn zo lang niets van jou gehoord te hebben. Bereid je je wel goed voor op het nieuwe seizoen? Haspel je dagelijks je kilometers af in het Baskenland? (buitentemperatuur: tot 15°) Wanneer rijd je je eerste koers? Wat zijn überhaupt je doelen voor het volgende jaar? Kan je het al goed vinden met de nieuwkomers in de ploeg? Zo veel vragen, haast geen antwoorden – dat ambeteert mij, ik moet het weten. Dan maar opstaan, wat ijsberen. Een glas water drinken. En mijn hartslag blijft maar stijgen. Niet goed voor mijn gezondheid. Maar dit draait niet om mij, neen. Dit draait om jou, de renner. Het koerspaard der koerspaarden. Om wie je bent, om hoe je koerst. Zo jezelf, zo volledig Amets Txurruka. Amets, wat doe je toch met me?

Vorige week werd het parcours van de Vuelta voorgesteld en slapen ging maar moeizaam. De geruchten deden al enkele maanden de ronde: de Vuelta zou het Baskenland aandoen! Toen de ETA een permanent staakt-het-vuren afkondigde, wist ik het wel zeker: dit komt goed. Er brandden al een hele week kaarsen in huis, zeventig keer bad ik de rozenkrans. En toen nog een keer want zeventig keer was niet genoeg. Ik had opofferingen nodig, ik moest laten zien dat ik het verdomme wel waard was, dat ik er erg hard om gaf, die aankomst in de Vuelta bij jou in de buurt. En dat allemaal voor jou, Amets. Misschien ook een heel klein beetje voor Benat Intxausti – vanwege de voorliefde voor Basken met een de ‘tx’-klank in hun naam, maar toch vooral voor jou. Ik smeekte het, ik deed buiten oefeningen in de regen op de blote voeten, en daarna ook nog eens in de sneeuw, want ik wou mezelf wel pijn doen. Ik dronk niets dan water en lette er op dat ik geen één enkele keer vloekte of iemand anders teniet deed. Dat had ik er nou eens allemaal voor over, voor die ene, enkele aankomst in het Baskenland.

God de heer, hij aanhoorde mijn gebeden, hij aanhoorde ze en hield er rekening mee. Ik zat in de auto toen ik het nieuws hoorde. Bilbao (zoals verwacht!) én Vitoria. Niet één maar twee aankomsten in Euskal Herria! Zoveel blijdschap had ik al lang niet meer gevoeld. Zoveel geluk voor iets waar we maandenlang naar hadden toegewerkt. Tenminste, dat hoop ik, uit de grond van mijn hart.

Want we hebben er een zwaar jaar opzitten. In de Ronde van het Baskenland moest je al opgeven wegens een sleutelbeenbreuk en dan deed je nog eens krak hetzelfde in de Tour! Zoveel schrik had ik voor je, in de vlakke etappe naar Arenberg. Ik wist dat het niets voor jou was. Ofwel zou je wegvliegen (héél ver weg), ofwel struikelen over een kassei of twee en dan was het ook gedaan, ofwel deed iemand anders je vallen, ofwel miste je de waaier en eindigde je op zeven uur twintig minuten van het peloton. Er kon toch zo veel mislopen.

Je haalde het! Heelhuids! Als honderdindevijftigste, dat herinner ik me nog zo oh zo goed, je reed binnen, de moeilijkste etappe van allemaal, je was klaar om te oogsten in de rest van de Tour. De aanvalsdrift van 2007, de vorm, ze was er, alle randvoorwaarden werden vervuld. Ik zag het aan je kwieke kopje. Maar een dag later volgde het drama, het slechtst mogelijke scenario. Je viel, verdorie toch, je viel op zo een domme plaats, ergens achteraan in het peloton. Een beetje te onoplettend en pardoes smak tegen de grond. Kilometer veertien of wat was het ook alweer? En dat allemaal in de kortste etappe van de Tour, het peloton sjokte aan een slakkengangetje en jij peddelde daar nog achter, vechten was het, heroïsch maar zo zagen de toeschouwers het niet. Ze dachten: “Wie is die gekke Spanjaard toch en wat doet ie daar in godsnaam?” (“Hij gaat van het peloton naar het vuurpeloton!”) Maar ze wisten niet dat jij lijdende was, een beetje zoals Jezus Christus, al heeft die nooit op een fiets gezeten.

Je reed binnen en opgeven was de enige optie, dat was een hard moment want je keek al zo lang uit naar de Tour, nog eens in de kijker rijden. Ook ik was er klaar voor, onder de parasol met een glaasje limonade. Nu moest jij hetzelfde doen: terug naar Baskenland en daar een limonade noodgedwongen in je linkerhand, boekjes lezen en bovenal niet bewegen. Dat was erg, dat moet niet leuk geweest zijn, wellicht zelfs ondraaglijk.

Amets Txurukka

Het was allemaal anders in 2007, je topjaar. Het jaar dat we maatjes werden, dat je keer op keer ontsnapte in de Tour, dat je niet voor niets de superstrijdlust won. En, wat niemand zich nog herinnert, ook nog eens tweede werd in het jongerenklassement. Dat was een straffe stoot. Dankzij jou reed Euskaltel van alle ploegen het meeste aantal kilometers op kop. Genieten dat dat was, telkens opnieuw voor de buis, Amets. Een ontsnapping en één kans op twee dat jij er ergens tussen haspelde. De eerste keer dat ik je naam hoorde, dacht ik nog: dat is een toffe, die moet ik onthouden. En de dag erna was er weer een ontsnapping met zo een oranje niet-Rabo en ik dacht: dat zal Tsjoektjsoeka wel zijn – ik meende nog dat je een Rus was, een Oostblokker of zelfs Oekraïner en begreep maar niet wat die bij Euskaltel kwam doen – ik begreep nog niet dat Basken soms zo van die vreemde namen hebben.

Het herstel na je onfortuinlijke opgave in de Tour viel gelukkig best mee. Je kroop lekker snel weer op het rijwiel en mocht naar de Vuelta, dan kon je daar nog wel wat schitteren. Het was warm in Spanje, ontzettend warm afgelopen zomer – om van te smelten – maar je reed dapper in de eerste week en er zaten wel nog enkele kansen aan te komen voor de vrijbuiters van Euskaltel-Euskadi, de oranje brigade, de helden die het Baskenland helemaal in rep en roer brengen. Maar toen stond Anton plots erg goed in het klassement (hij was ook al sterk in Burgos, daar niet van) maar het was vooral door de afwezigheid van vele toppers daar in Spanje dat hij zo hoog stond en dat jij de hele dag moest harken in de droge zon. Maar harkers krijgen geen medaille. Dat is niet eerlijk, dat is het lot en ik was vol bewondering voor wat je deed.

Anton viel. Mensen die enkel de uitslagen lezen zouden niets van je Vuelta begrijpen, maar ik begrijp het wel. Je werd 31^ste zonder veel in beeld te komen. Maar jij had geen beschermd statuut, reed je de hele Vuelta te pleuris en dan eindig je nog op zo een mooie plaats. Dan kan ik enkel zeggen: het potentieel is er en het zal er vroeg of laat ook nog eens uitkomen. Het enige wat je me moet beloven, is dat je er voor blijft werken, Amets.

In dat opzicht zit ik met een belangrijke vraag: wat deed je in godsnaam na de Vuelta? Niemand weet dat echt heel duidelijk. In uitslagen vond ik je niet zo veel meer terug (je startte nog in Lombardije en ik stond aan de finish en ik wachtte en wachtte, maar tevergeefs, de grote leegte. Het was ijzig koud, mijn lippen zagen blauw en ik beefde over heel mijn lichaam. Maar ik dacht: Amets heeft het moeilijk dus blijf-ik-hier-staan. Tot twee uur ’s nachts hield ik het vol. Toen pas wendde ik mijn blik af van de straatlamp in de verte. Doelloos doolde ik door Como – het regende dode bladeren) en de Spaanse bondscoach heeft te veel grut in zijn ogen om je te selecteren voor het WK. Maar ik zocht wel hoor, ik zocht naar waar je mee bezig was en het enige wat ik vond waren foto’s van Txurruka in Taiwan, en de mensen daar hielden van je, kenden je, respecteerden je, wouden met je op de foto (ok ze nemen daar altijd wel foto’s van alles en iedereen dat beweegt, maar deze mensen waren duidelijk trots met het plekje dat ze naast jou bekomen hadden). Je won ter plekke de Taiwan Cup, deed een beetje promo voor Orbea en dan was de sponsor ook weer tevreden.

Hoe zou een sponsor ooit ontevreden over jou kunnen zijn?

Maar de vraag was: wat deed je na oktober? Maanden op overschot: november, december en nu zijn we al half januari. Ben je flink geweest? Heb je niet te veel wedstrijdjes meer gereden tegen rallywagens of paarden? (ja, ik heb de filmpjes gezien op Youtube, Amets, en ik weet niet zo heel erg goed wat ik er van moet denken. Je bent de volksheld, dat wel, maar zo een spelletjes lijken me toch ook niet gespeend van risico’s. Begin je er wel aan met een opwarming? Pleeg je zo geen roofbouw op je conditie?) Je weet dat ik een beetje denk van wel, maar trekt je er eigenlijk niet zo heel erg veel van aan. En dan is verdomd je goede recht, Amets. Je bent nu eenmaal oud genoeg.

Als je me nodig hebt, weet je me te vinden.

Sierlijke groet,
Ken

@hetiskoers A translation into spanish through google translate: http://bit.ly/eZ14pX. Amets, feel free to respond in Spanish ;-)