Studio Kigali: de Achtergrond van het WK Wielrennen 2025 in Rwanda
In 2025 schrijft het wielrennen geschiedenis met het Wereldkampioenschap op de weg in Rwanda. Voor het eerst wordt dit prestigieuze event op Afrikaanse bodem gehouden, met Kigali als gaststad. De keuze die in 2021 werd gemaakt onderstreept de groeiende wielercultuur op het Afrikaanse continent. Daarnaast biedt het een unieke kans om de schoonheid en uitdagingen van Rwanda en de fietscultuur te tonen. Het biedt kansen, maar uiteraard zijn er ook uitdagingen.
De huidige ontwikkelingen met het geweld in buurland Congo zorgen voor veel discussie. Moet Rwanda het WK wel houden? Want ze hebben volgens veel bronnen een rol in het naburige geweld. De woorden ‘sportwashing’ en allerlei andere negatieve termen vallen snel. Wij kijken vooral nu naar de sport. Naar wat het WK kan doen voor het land.
Rwanda’s Wielerontwikkeling en de Weg naar het WK
Rwanda heeft zich de afgelopen decennia ontwikkeld tot een wielerland bij uitstek. Sinds 2001 wordt jaarlijks de Tour du Rwanda georganiseerd, die is uitgegroeid van een lokaal evenement tot een internationale koers die zelfs WorldTour-ploegen aantrekt. Deze wedstrijd trekt duizenden enthousiaste toeschouwers en heeft bijgedragen aan de populariteit van de sport in het land. Daarnaast hebben renners als Adrien Niyonshuti (team Dimension Data in 2017) en Joseph Areruya (Dimension Data 2017-2018) de internationale wielerscène bereikt, wat de groei van het wielrennen in Rwanda verder stimuleert.
Begin van ambitie
De weg naar het WK begon met de ambitieuze plannen van de Rwandese wielerbond en de steun van de UCI, die al langer de wens had om een wereldkampioenschap in Afrika te organiseren. In 2018 deed de UCI al een oproep aan Afrikaanse landen om zich kandidaat te stellen. Een jaar later, in 2019 stelde Rwanda zich officieel kandidaat bij de UCI. Met de groeiende populariteit van de sport en de infrastructuur die Rwanda in de afgelopen jaren heeft opgebouwd, werd Kigali in september 2021 officieel aangekondigd als gaststad voor het WK 2025. De succesvolle organisatie van de Tour du Rwanda speelde hierin een doorslaggevende rol. Het enthousiasme in Rwanda was groot, maar ook de internationale wielerwereld stond open voor een nieuwe dimensie binnen het WK.
Het Parcours: Uitdagend en Technisch
Het parcours van het WK 2025 belooft zowel uitdagend als technisch veeleisend te zijn. De wedstrijden starten en finishen bij het Kigali Convention Centre en voeren voornamelijk over een circuit van bijna 15 kilometer, dat afhankelijk van de categorie meerdere keren wordt afgelegd. Voor de elite mannen wordt in de tiende ronde een extra lus toegevoegd over de Mont Kigali, een klim die bekendstaat om zijn steile hellingen en variabele wegkwaliteit. Een andere belangrijke hindernis is de Côte de Kimihurura, een kasseienstraat van 1,3 kilometer met een gemiddelde stijging van 6,3%, die kort voor de finish ligt en een cruciale rol kan spelen in de finale.
Een bijzonder element is de ligging van Kigali. De stad ligt op ongeveer 1.500 meter boven zeeniveau, wat een extra moeilijkheidsfactor introduceert voor renners die niet gewend zijn aan koersen op hoogte. Dit zal een rol spelen in de voorbereiding en tactische keuzes van de favorieten.
Impact op het Afrikaanse Wielrennen en de Wereldsport
Het organiseren van het WK wielrennen in Rwanda gaat absoluut een impact hebben op het Afrikaanse wielrennen. Het biedt een platform voor Afrikaanse renners om zich te meten met de wereldtop op hun thuiscontinent, wat kan leiden tot een verdere professionalisering van de sport in de regio. Who knows of er een lokale favoriet kan komen bovendrijven op dit loodzware parcours.
Bovendien zet het de deur open voor toekomstige internationale wielerevenementen in Afrika en gaat het een nieuwe generatie wielrenners en wielrensters inspireren. Dat zien we ook met de input van Right to Play, die zich op de jonge fietsende vrouwen richten in Rwanda.
Naast de sportieve en culturele impact, roept het WK ook allerlei vragen op.
Allereerst infrastructuur: Rwanda heeft de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in infrastructuur, maar het WK zal een ultieme test zijn voor de organisatie van een grootschalig wielerevenement. De internationale belangstelling is groot en de verwachtingen zijn hoog. Dit is niet alleen een kans voor Rwanda, maar ook een moment voor de UCI om te bewijzen dat wielrennen echt een mondiale sport is.
Ook is er logistieke uitdaging voor de vele Europese landen (en andere landen) die nu ook een ‘Australië scenario’ voorgeschoteld krijgen. Ze moeten ineens flink reizen voor een WK en meer budget reserveren voor vluchten. Een aantal landen heeft al aangekondigd niet naar het WK te gaan met jeugdselecties onder het mom van geld. Dat is spijtig.
Tevens is er in 2025 veel discussie over veiligheid. In buurland Congo, met name op de grens met Rwanda in de stad Goma en Rubavu wordt er gevochten (op moment van schrijven). De Tour of Rwanda heeft zonder noemenswaardige incidenten plaatsgevonden. In het land zelf draait het leven door zoals ervoor. De angst voor overslaan van het conflict zou terecht kunnen zijn. Maar dan ook: als Rwanda de hand erin zou hebben, dan klinkt dat weer wat onlogisch, maar wij zijn fietsfans en geen duiders van wereldpolitiek of lokale conflicten. Het is een punt van aandacht.
De toekenning van het WK aan Rwanda onderstreept dat het wielrennen niet langer exclusief Europees is. Hoewel de afgelopen jaren ook Australië (en volgend jaar Canada) werd aangedaan is 80% van de kampioenschappen op Europese bodem.
Dit kampioenschap kan een breekpunt vormen voor een bredere acceptatie van het continent als volwaardige wielerregio en zal zeker als een nieuwe case fungeren voor toekomstige wereldkampioenschappen buiten de traditionele wielerlanden.
