In het voorjaar van 2011 begint Erwann Menthéour een dieet- en coachingsprogramma op internet. Het programma is gebaseerd op een boek van diezelfde Menthéour, Fitnext. Er verschijnen foto’s van een dertiger met een brede borstkas op internet. Het blijkt de bedenker van het programma.
De slogan luidt: “Vernieuwende coaching voor een duurzame gezondheid.”
Veertien jaar eerder.
Op de ochtend voor de tweede etappe van Parijs-Nice 1997 wordt de ploeg van La Française des Jeux gestoord bij het ontbijt. Telefoon van de organisatie: hun nieuwe, jonge renner Erwann Menthéour heeft een hematocrietwaarde boven vijftig. En dat mag dus niet meer, sinds kort.
Menthéour is de allereerste wielrenner ooit die op basis van het percentage rode bloedlichaampjes in zijn bloed wordt uitgesloten van deelname aan een wielerwedstrijd. Zijn plaats in de geschiedenisboeken is verzekerd.
Met hem verdwijnen ook de Italianen Gianluca Colombo en Mauro Santaromita van het toneel. Er zullen nog talloze tricheurs volgen.
Nog diezelfde dag laat Menthéour zich nogmaals testen, ditmaal door een neutrale arts. De renner en zijn ploegleider staan erop dat er bij de test een deurwaarder aanwezig is.
Zijn hematocrietwaarde is inmiddels gezakt tot 47. Van de truc om enkele flessen water te drinken om je hematocriet te laten dalen, hebben pers en publiek dan nog nooit gehoord.
‘Ik ben geen bedrieger. Ik word nu publiekelijk te kijk gezet als iemand die EPO heeft gepakt. Dat is niet eerlijk. Ik ben aangetast in mijn goede naam en eer. Ik kan het er niet bij laten zitten.’
Menthéour spant een kort geding aan, en verliest.
Enkele weken na de positieve test beëindigt Erwann Menthéour, 25 jaar, zijn professionele loopbaan. Het zal een jaar duren voor zijn publieke biecht begint. In het Duitse tijdschrift Tour legt hij uit dat hij in zijn actieve periode bijna een voltallige dopinglijst kreeg toegediend: EPO, groeihormonen, pot belge, corticosteroïden, amfetaminen en testosteron. De meeste verboden producten waren afkomstig van ploegleiders en artsen, als gevolg van goed functionerende dopingsystematiek binnen zijn ploegen. De EPO betrok Erwann zelf, in een apotheek in Italië.
Zeventig keer werd hij gecontroleerd, zeventig keer was hij clean.
Spijt betuigt hij dan nog niet. Het gevoel dat je op de top van je kunnen bent, is onvergetelijk, zwijmelt hij.
Tijdens de Tour de France van 1998 wordt duidelijk dat de wielersport doortrokken is van medische ondersteuning van bizarre aard. Boeken over de uitwassen in het peloton schieten als paddestoelen uit de grond.
Het boek van Erwann Menthéour heet Secrét defonce. Geheime verdediging. Ondertitel: mijn waarheid over doping. Menthéours waarheid is een harde waarheid, waarin ex-ploegmaten (Berzin en Chioccioli), ploegleiders (Marc Madiot) en verzorgers (de Vlaming Jef d’Hont, die enkele jaren later zelf met een geruchtmakend boek zal komen) een veeg uit de pan krijgen.
Hij verhaalt over die keer in 1996, toen hij plotseling een niet te stelpen bloedneus kreeg. De ploegdokter reageerde laconiek: zijn bloed was te dik geworden om op normale wijze door zijn aderen te vloeien. Enkele weken later krijgt Menthéour in de Giro di Trentino last van knallende hoofdpijnen. Oorzaak: zijn hematocriet benadert de zestig procent. Een anonieme ploegmaat van hem overleeft die ronde op een haar na – zijn bloed is veel en veel te dik.
Menthéour spuugt in de soep waar hij van gegeten heeft. Hij verdedigt zich: ‘Wanneer die soep giftig is, zou iedereen er in moeten spugen.’ De omertá is verbroken,
de deur naar het peloton is met een klap dichtgeslagen.
Erwann Menthéour wordt popzanger. Zijn eerste album is getiteld Een engel, een broer, een zus. Het nummer ‘Dieu est mort (God is dood) wordt een bescheiden hitje. Op Youtube is de videoclip van het nummer te zien. Mooi is anders. Maar overgave genoeg.
In 2007 volgt er een roman. Re-naissance. De enige Internetsite die het boek nog aanbiedt, schaart het in Fantasy-genre. Een synopsis is onvindbaar.
In de interviews die hij rond de verschijning van de roman geeft, citeert hij opvallend vaak de Britse auteur Rudyard Kipling, schrijver van Jungle Book. Ook laat hij enkele malen vallen dat hij zich in zijn leven heeft laten inspireren door André Gide. Hij luistert vooral naar Billy Joel.
Tegelijk zegt hij aan het Peter Pan-syndroom te lijden: Erwann is nog altijd het drukke, beïnvloedbare jongetje uit Bretagne dat er zo ontzettend graag bij wilde horen. Dat hij one of the guys wilde zijn.
One of the guys is Menthéour al lang niet meer. Fitnext richt zich op duurzame gezondheid. Wie dat propageert, heeft de coureur in zichzelf voor altijd begraven. Met dank aan Kipling, Gide en Joel. En aan Peter Pan natuurlijk.
Auteur van (of meegewerkt aan):
- Voorpublicatie ‘Fietsen om niet aan te komen’ van Frank Heinen - 30/04/2021
- Vergeten wielrenner: José Beyaert - 20/04/2021
- Vergeten wielrenner: Rebecca Twigg - 01/04/2021