Ik heb nog altijd veel Nederlandse vrienden.
Dat mag, vind ik.
De meesten van hen zijn nog altijd zot van de koers.
Dat is mooi, vind ik.
En ze komen nog altijd graag naar Vlaanderen.
Dat is plezant, vind ik.
Ik heb ze vorig jaar al geholpen, met wat koersinzicht. En ‘Vlaams voor beginners’. Dat ook.
Misschien bent u geen Nederlander. Dat is niet erg. Lees toch maar…
Vorig jaar, dus, bracht ik de eerste (volgeboekte) cursus. Maar er is veel gebeurd, op een jaar. Een update is dus nodig.
Daarom: elf nieuwe tips – een verdere inleiding op het Vlaams voor koersliefhebbers.
TIP 1: “E moteurken”. Juist. Dit hadden we niet verwacht, zo’n woord. Maar we moeten mee met onze tijd. En we werden zomaar door de techniek ingehaald, de voorbije winter. Zeg dus niet: “een motor”. Neen, dat klopt niet. “E moteurken”, dat klopt wel. Kan ook in een zin: “Amaai, den dienen rijdt mee e moteurken, zeker?” Opgelet: gebruik het woord niet in combinatie met “Femke”. Dat hebben we gehad. Wat wel kan: een combinatie met “d’antoeraze” (ik herhaal: “d’antoeraze”). Dus: “Da moteurken, da is daar gestoken door d’antoeraze.” Klinkt lekker vuil en vies.
TIP 2: Natuurlijk zijn we in Vlaanderen stomverbaasd over het feit dat er doping speelt in ons werelderfgoed veldrijden (Nederlandse cursisten mogen ‘veldrijden’ hier vervangen door ‘schaatsen’. Geen probleem). Maar dat zeggen we niet op die manier. We zeggen: “Amaai, ik ben nogal verschoten.” Sommige mensen zijn sceptisch. Maar de zin: “Ik sta toch behoorlijk sceptisch tegenover de gebeurtenissen in het veldritwereldje”, klinkt blasé. Niet doen, dus. Zeg wel: “Bwa, ‘k zou d’er nie van verschieten moest da toch waar zijn, van da moteurken.”
TIP 3: U weet dat we sinds het vorige voorjaar in Vlaanderen overgeschakeld zijn op de telmethode ‘Schotte’. In de winkel rekenen we wél nog op de traditionele manier. We kopen in Vlaanderen nog altijd één brood en twee carré confituurkes (zie de cursus van 2015). Maar zodra het koers is, verandert dat. Dus: “Boonen heeft drie vluchtheuvels en twee rotondes voorsprong.” Geloof me: dat is een kleine voorsprong. Of “Terpstra ligt zeven bomen en drie verkeerslichten achterop.” Geloof me: dat is een grote achterstand. Ook hier weer opgelet: trap niet in de val! U kan Greg niet beschrijven in de telmethode ‘Schotte’. Greg blijft gewoon vierde. Of vijfde, dat kan ook.
TIP 4: Gebruik trouwens zelf nooit de woorden ‘rotonde’ en ‘verkeerslichten’. Zeg wel: ”t rondpunt’ en ‘de roo lichten’. Dus: “Hoever zitten z’al?” – “Ze zijn daarzuust aan ’t rondpunt in Oosterzele gepasseerd.” – “Allez, tan zijn ze bijkan aan de roo lichten in Geraardsbergen.” Aan zo’n rondpunt is vaak een frituur. Naam: ‘Frituur ’t Rondpunt’.
TIP 5: Tijdens mijn lange voorbereidingen op deze cursus, kwam ik in mijn literatuurstudie deze winter dit tegen: “De duive é op mijnen kop gekakt.” “Ja”, zal u nu zeggen. “En dan?” Ik begreep het ook eerst niet. Dus heb ik me verder ingelezen in de boeiende sportwetenschappelijke literatuur. Ik heb gepraat met bevoorrechte getuigen uit de wondere wielerwereld en ja, hoor: het is een uitdrukking uit de koers. Bleek het gewoon hetzelfde te betekenen als: “Z’ebben mij godverdomme te stekken.” Dus, ik vertaal: “Ik heb doping gepakt en ik liep tegen de lamp. Pech gehad.”
TIP 6: Jonge beloften (of oudere elites zonder contract) worden vaak begeleid door vader, grootvader, een nonkel, een goede vriend – vaak frietkothouder of klusjesman – , een verre vriend, een goede vriendin, een oude vriendin, kortom d’antoeraze. Vaak hebben ze geen zin in weer een koers ‘na de uren’. Ze hebben dan al gewerkt in ploegen, van zes tot twaalf, en gaan nu in de klikpedalen in Herdersem, Hofstade, Muizen, Peer of Kalken. Maar ergens begrijpen ze wel dat d’antoeraze dromen heeft. Als ze “geen goesting ne meer hebben”, dan “stappen z’af” na vier ronden. D’antoeraze zal dan zeggen: “Hij had vandaag geen koeraaze.” Dus: “Vandaag had hij er niet zoveel zin in. Blijkbaar was de moed er een beetje uit. Hij hield het dan ook na vier ronden voor bekeken.”
TIP 7: “Moar jongen toch.” – “Jongen, jongen, toch.” – “Allez, kom hier dat ik u kus!” – “Manneken, manneken, toch!!” – “Miljaarde, miljaarde!” – “Amaai, vent!!” – “Merci, merci!!”: d’antoeraze na dan toch een overwinning van hun ‘poulain’.
TIP 8: “En gij nu!!”: antwoord van de jonge belofte of de al wat oudere elite zonder contract, na dan toch een overwinning. Wil eigenlijk zeggen: “Ja, zie je nu wel. Ik weet van mezelf dat ik niet het grootste talent ben en jullie weten dat eigenlijk ook wel. En ik moét er veel voor doen én veel voor laten, maar ik doe toch maar mooi mijn best. En dat weten jullie.” Mag dus gewoon samengevat worden in drie woorden: “En gij nu!!”.
TIP 9: “Rodaniaaaa!!” Ik weet het. Dat stond hier vorig jaar ook al. Maar Vlaanderen hoort dat woord sedert dit voorjaar helemaal anders. Ik zeg gewoon: “The Sky is the Limit”. U bent mee? Juist.
TIP 10: U weet dat de bakkers in Vlaanderen carré confituurkes, rijsttaarten en mattetaarten verkopen. Maar probeer dit jaar ook eens ‘e fransipanneken’ of – voor de plotse honger – ‘ne pistolee mé gekapt’. Die zal u niet overal vinden, dat geef ik toe. U vraagt dat best niet bij de bakker, wel bij de slager. Of, beter: ‘bij den beenhouwer’. “Ne pistolee mé gekapt.” Dat is eten op sterrenniveau. Prijs: twee euro.
TIP 11: Na ‘den arrivée’ haast u zich nog altijd niet naar huis. U gaat nog altijd naar het frietkot, ook al heeft u al ‘e fransipanneken’, een mattetaart en ‘ne pistolee mé gekapt’ gegeten. U kiest nog altijd ‘een groot pak’. Niet met ‘stoofvlees’. Wel met ‘stoverij’. Als ze vragen “Mag ze erop? Of apart in een bakje?”, zeg dan nog altijd: “Erop!”
Ik wens u een sterk voorjaar.
communicatiearchitect. Hij groeide op in de gloriejaren van Eddy Merckx,
Freddy Maertens en Lucien Van Impe. Hij bereidt zich al jaren voor op zijn
eerste beklimming van de Ventoux. Grootste prestatie op de fiets: de ronde
van zijn dorp, koers voor veertienjarigen. Won toen zowel de bergprijs als de
puntentrui voor Wim, Marc, Hendrik en Linda. Favoriete boek: De Renner,
natuurlijk (17 keer gelezen). Te volgen op www.filiposselaer.be en via Twitter: @filiposselaer
- Het is stil in Wetteren - 27/03/2018
- Ze zijn daar! - 23/02/2017
- Lucien: Aux Champs-Elysées! - 18/07/2016