Op sociale media werd Genee meteen met de grond gelijk gemaakt. Een rat was het. Er waren toch afspraken gemaakt? Gaat-ie toch weer over die doping beginnen?
De nieuwsgierigheid van Genee is echter wel te verklaren. Genee is een vakman. Die weet dondersgoed waar hij over praat. En dus wist hij ongetwijfeld ook dat Hoffman in 1998 in Murcia was. Een interessant gegeven natuurlijk. Als journalist wil je dan meteen alles weten. Hoe was het toen daar? Heb je er iets van gemerkt? Kwam je ook weleens in die koelkast? Heb je nooit iets verdachts opgemerkt?
Een rasjournalist als Genee wil dit soort dingen weten. Je zag de presentator letterlijk op zijn tong bijten. Terwijl je voelde dat ook Hoffman het liefst meer wilde vertellen. Zonder Hoffman ergens van te beschuldigen; hij reed jaren voor TVM. Reed jarenlang in de buik van het peloton. Dan zie en hoor je veel. Maar ja, maar wat kan, en mag je vertellen? Voor je het weet wordt vanuit het oogpunt van ‘PR’ uit de ploeg gemikt. Met die onzekerheid in het achterhoofd, kun je het van een mens niet vragen, om in een entertainmentprogramma maar vrolijk open kaart te spelen.
Murcia
Murcia heeft sinds de uitzending van Andere Tijden Sport een hele bijzondere lading gekregen. In Murcia hadden Jeroen Blijlevens en Bart Voskamp zelfstandig epo-ampullen aan boord gebracht. Nee, er was geen sprake van georganiseerd dopinggebruik. Priem, Moors en Michailov waren onschuldig. We handelden zelfstandig.
Meteen vond er op diezelfde sociale media een totale rehabilitatie van Priem c.s. plaats. Een vreemde reflex van ‘het volk’. Wielrenners ‘van toen’ hebben immers de gewoonte om alleen over zichzelf te praten. Oude maten naai je niet en dus zul je ook Voskamp en Blijlevens alleen over hun eigen daden horen praten.
Maar daarmee is de ploegleiding nog niet ineens vrijgepleit. Thijs Zonneveld verwees er in zijn artikel in het AD ook al naar. Zijn conclusie: Priem moet wel vreselijk hebben weggekeken. Dopinggebruik was bij de TVM-ploeg schering en inslag concludeert hij, mede na een aantal getuigenissen van oud-renners.
En misschien wist Priem officieel van niets, erg empathisch was hij ook niet naar zijn renners. Hij eiste prestaties, anders volgde ontslag. Als al je collega’s dan aan de prestatiebevorderende middelen zitten, heb je een keus: of je stopt, of je doet mee. Het is een paradox waar iedere renner in de jaren ’90 en ’00 mee te maken had. En waar iedere renner uit die tijd nu op wordt afgerekend.
De journalisten van Andere Tijden Sport hadden ook andere betrokkenen van TVM die toen in Murcia waren om een reactie gevraagd. Allen hadden commentaar geweigerd.
De speculaties begonnen al snel? Wie was er toen in Murcia? Wat zouden zij weten? Het zijn relevante vragen over één van de grootste dopingschandalen uit de Nederlandse sport.
Servais Knaven spande in de Tour de kroon. “Ik was niet in Murcia,” was zijn antwoord op de vraag hoe hij tegen de bekentenissen van zijn collega’s aankeek. Maar wat zegt dat? Samen met onder andere Steven de Jongh was Knaven in maart 1998 actief in de Tirenno- Adriatico. Steven de Jongh is zijn baan bij Sky kwijtgeraakt vanwege een bekentenis over dopinggebruik in het verleden. Dus het feit dat Knaven daar niet was, pleit hem niet zomaar vrij. De Jongh was immers ook niet in Murcia.
Maar ook hier komt een ex-renner weer een lastig parket. Iedere verwijzing naar doping zal Knaven op een ontslag komen te staan. De reacties van Hoffman en Knaven zijn niet hypocriet, maar juist menselijk.
Liever draai je als oud-renner om de hete brij dan dat je gaat bekennen. Want bekennen staat gelijk aan de ‘doodstraf’. Je wordt zomaar buiten geknikkerd door collega’s. En inmiddels wint Nibali onder leiding van Vinokourov de Tour. De wielerwereld van nu kan nog steeds niet met zijn verleden omgaan.
Hoe gaan we deze impasse doorbreken?
- We laten het verleden vooral niet rusten. We moeten eerst leren van het verleden, om in het heden de juiste beslissingen te kunnen nemen.
- Vraag dan niet alleen de generatie van ’90 om commentaar, laat ook de mannen van ’60, ’70 en ’80 een boekje opendoen. Om doping in het wielrennen te begrijpen, moet je bij het begin beginnen. En ja, doping was ook in het verre verleden al een wijdverbreid fenomeen.
- Hef onmiddellijk de schorsing van Lance Armstrong op. Alsof hij de enige was die aan de doping zat. De laatste twee jaar regent het bekentenissen. Straffen zal de meerderheid doen zwijgen. Het houdt de omerta in stand.
- Moedig renners, maar ook wedstrijddirecteuren, ploegleiders en sponsors aan de waarheid van toen te vertellen. Gebruik die verhalen om doping, maar ook andere misstanden te herkennen Zorg voor een open dialoog. Het grijpen naar doping ligt niet sec aan de renner, maar is een combinatie van het aantal wedstrijden, de zwaarte van de koers, commerciële belangen en een schrijnend gebrek aan financiële zekerheid in de wielrennerij.
- Laat de UCI een bezem halen door het wedstrijdprogramma. Te veel wedstrijden, te zware wedstrijden. Wil je een schone wedstrijd? Geef de renners een menselijke wedstrijd.
- UCI, ASO en ploegen dienen te werken aan een nieuw beloningssysteem (Thijs Zonneveld schreef er al over in het AD) Zorg voor een Champions League van topploegen die een gegarandeerd jaarbedrag ontvangen. Het ontmoedigt ook medische noodgrepen om via prestaties dan maar weer sponsors bijeen te sprokkelen. Om volgend jaar weer hetzelfde te doen.
Maar gun de veteranen van ’90 en ’00 een open podium. Laat ze allen schoon schip maken zodat we echt verder kunnen met deze mooie sport. Is dat niet iets voor voetbaljournalist Michel van Egmond? Als hij Van der Gijp en Kieft een podium geeft voor hun ‘bekentenissen’, moet dat voor Hoffman, Knaven, Vinokourov en al die anderen toch ook mogelijk zijn?
De renners van toen zijn geen zondebokken. Zij dragen een deel van het verleden. Dat verleden moet je koesteren, niet verzwijgen, maar er vooral van leren. Wie gooit het roer om?
- De gunfactor in het peloton: van groot belang - 03/11/2015
- De verhalen achter het systeem-Raleigh: Iedereen valt aan, iedereen verdedigt, maar wel winnen a.u.b. - 26/10/2015
- ‘Drank, vergeten schoenen en verdwenen renners’: Elro Snacks, de idealistische ploeg van een fanatieke liefhebber - 30/09/2015