Foto Sirotti
Wij leggen het één keer uit: Strade Bianche
Dit weekend is het tijd voor de jongste der klassiekers, de Strade Bianche.
Noem me een taalpurist, een taaltovenaar of iemand die graag met taal speelt. De rillingen lopen over mijn rug bij de schrijfwijze en uitspraak die ik vaak hoor. Strada Bianche, Strade Bianchi, om over de uitspraak maar te zwijgen.
Naast het Nederlands heb ik een liefde ontwikkeld voor Italië en misschien wel dé reden daarvoor is het Italiaans. De Italiaanse taal is als muziek, zij zingt elke keer een opera of operette. Er zit cadans in en voor mij is ‘amore’ meer een liefdesuitdrukking dan ‘amour’. Dat velen het ‘Ciao, ciao’ gebruiken als groet bij binnenkomst of weggaan, onderstreept voor mij de schoonheid en importantie van de Italiaanse taal. Che bella lingua
Latijn als ondergrond
Het Italiaans komt net als het Spaans, Portugees en Frans uit de Romaanse taalfamilie. De basis voor die talen is het Latijn, volgens vriend Wikipedia overigens het ‘Vulgar Latin’. Interessante achtergrond, omdat het impliceert dat het om een grove vorm ging van de schone Latijnse taal.
In het Latijn (niet LATIJNS) wordt veel gebruik gemaakt van vervoegingen en heb je te maken met mannelijke en vrouwelijke woorden die vervoegen volgens een structuur. Je hebt verschillende naamvallen (5 totaal: nominativus, accusativus, genitivus, dativus, abulativus) die elk een eigen vervoeging heeft. Dit weer afhankelijk van de functie van het zelfstandig naamwoord in de zin. Ergo: er zit een systeem achter.
Ooit deed ik eindexamen Latijn en ik gruwel nog steeds van die rijtjes en het vertalen van saaie teksten.
Het heeft wel iets positiefs gebracht: begrip van de vervoegingen in de moderne Romaanse talen Italiaans, Frans, Spaans, Portugees en in mindere mate Roemeens. De laatste twee talen ben ik alles behalve machtig.
Strade Bianche, hoe schrijf je het en hoe spreek je het uit?
Genoeg gepraat over de Romaanse talen. De uitspraak van de Strade Bianche is blijkbaar lastig. Ik ga jullie helpen.
- Strade is het meervoud van Strada, oftewel straat. Het is La Strada, een vrouwelijk zelfstandig naamwoord
- Bianche is het meervoud van Bianca, oftewel wit. Dit is ook de vrouwelijke variant van het bijvoeglijk naamwoord.
De directe vertaling is dus ‘WITTE STRATEN/WITTE WEGEN’. Een witte weg is dus een Strada Bianca. In het Italiaans is het vrouwelijke meervoud van een woord eindigend op ‘a’ altijd ‘e’. In combinatie met de ‘nc’ er voor moet daar grammaticaal een ‘h’ tussen. Dus krijg je Strade Bianche.
Uitgesproken als ‘Straa-de Bi-jan-ke’. De CH klank is dus een ‘K’ klank, net als in Chiesa (kerk) en Vecchio/a (oud). Ponte Vecchio is dus oude brug. Als je in Florence bent, weet je dat ook weer.
Woorden met een dubbele CC, zoals in de plaatsnaam ‘LECCE’ spreek je uit als ‘Let-sje’.
Als het zelfstandig naamwoord voor ‘straat’ mannelijk was geweest, dan was het Strado Bianco en als meervoud dan Stradi Bianchi geweest.
Zie daar wellicht de verwarring. Het helpt niet dat het Italiaanse fietsenmerk Bianchi (vrij vertaald ‘de witten/blanken’) ook bestaat. Dit spreek je dus ook uit als Bi-jan-kie).
Wil je zelf je taal testen en een keer fietsen in Toscane?
- Lees dan het verhaal op Cycling Destination van Robert Flim en de Crete Senesi.
- Algemene tips om te gaan fietsen in Toscane lees je in dit tips artikel, plus info over de Strade Bianche Gran Fondo
Ciao e arrivederci!
