Foto or www.instants-cyclistes.fr / Wikimedia

Wielercultuur

Verjaardagskalender 19 februari: Jelle Vanendert (1985)

Op het marktplein van Hamont-Achel is het veel drukker dan gewoonlijk. De bewolkte en, voor de tijd van het jaar, frisse dinsdagmiddag in juli nodigt niet uit om een van de terrassen in het stadje in het uiterste noorden van Belgisch Limburg, pal tegen de Nederlandse grens, op te zoeken, maar vandaag lijkt het net of heel de Kempen op de been is. Over enkele minuten zal burgemeester Theo Schuurmans het woord nemen en de aanleiding voor deze massale samenkomst in het welgemeende zonnetje zetten. Twee weken eerder, de Tour de France van 2011 was nog maar halverwege, was Jelle Vanendert nog vrijwel anoniem in Hamont-Achel. Natuurlijk weten zijn plaatsgenoten dondersgoed dat hij profrenner is, maar ondanks enkele fraaie klasseringen in de Ardense voorjaarsklassiekers is Vanendert vooral een knecht. Een renner die zich stelselmatig wegcijfert voor zijn ploeggenoten en zelf over het algemeen niet veel meer is dan een kanttekening in de zijlijn van het peloton. Een tweetal bergetappes in de Tour maakt van de renner van Omega Pharma-Lotto echter op slag de bekendste inwoner van het stadje. Eén die niet alleen de bijna voltallige lokale bevolking op de been krijgt, maar ook fans van heinde en ver.

Foto or www.instants-cyclistes.fr / Wikimedia

Als de Tour van 2011 op zaterdag 2 juli op het Franse eiland Noirmoutier, via de beruchte Passage du Gois van start gaat, heeft Jelle Vanendert twee opdrachten mee gekregen. De eerste week dient hij Philippe Gilbert bij te staan in diens jacht op dagsucces en de gele trui. Als het peloton vervolgens de bergen induikt en de klassementsrenners om de hoofdprijzen gaan strijden, moet Vanendert kopman Jurgen Van den Broeck helpen zo dicht mogelijk bij het podium te geraken. Zo ver komt het echter niet. De Tour van Omega Pharma-Lotto begint volgens plan, Gilbert wint de openingsetappe en grijpt het geel, maar acht dagen later heerst er een mineurstemming in de ploeg. De negende etappe naar Saint-Flour is er een om in alle opzichten snel te vergeten. Het is de rit van de afschuwelijke valpartij van Johnny Hoogerland en Juan Antonio Flecha, die door een auto van de Franse televisie het prikkeldraad in worden getorpedeerd, maar in het peloton achter de kopgroep wordt die dag ook veel en hard gevallen. Voornaamste slachtoffers zijn Aleksandr Vinokourov en Jurgen Van den Broeck. De onvrijwillige exit van zijn kopman bezorgt Vanendert onverwacht een volledige vrije rol binnen de ploeg. Met niets en niemand hoeft hij rekening te houden in de bergen en bovendien zijn er nog twee belangrijke voordelen. Verwachtingen in zijn richting worden er binnen Omega Pharma-Lotto niet gekoesterd, dus er is geen enkele vorm van druk. En door zijn status in het peloton van ‘knecht’ weten veel renners en hun ploegen niet precies waartoe Vanendert mogelijk in staat is. De Belg kan het voordeel optimaal uitbuiten.

In de twaalfde etappe naar Luz-Ardiden is hij al dicht bij dagsucces, maar is de Spanjaard Samuel Sánchez hem net te snel af. Twee dagen later is het wel raak. Terwijl de klassementsrenners vooral bezig zijn met elkaar en met pogingen de stug doorzettende geletruidrager Thomas Voeckler te lossen, plaatst Vanendert op de slotklim van de dag, Plateau de Beille, een tempoversnelling. Met nog 6,8 kilometer te klimmen naar de aankomst zet hij aan. Uitgerekend op de plek waar met witte verf ‘Go Go Jelle’ op de weg gekalkt staat. In een mum van tijd heeft de Belg koploper Sandy Casar bijgehaald en gelost. De weg naar de ritzege ligt open. De demarrage van Vanendert lijkt afgesproken werk. Alsof hij ‘s ochtends met een begeleider of een supporter heeft bekokstooft waar op de Pyreneeënreus hij precies in de aanval wil gaan en om te voorkomen dat hij door vermoeidheid of onoplettendheid dat punt mogelijk zou missen, er met witte verf een duidelijk zichtbare markering heeft laten aanbrengen. Tenminste, zo lijkt het op de beelden, die de helikopter van de Franse televisie registreert en in miljoenen huiskamers door heel Europa aflevert. Zodra een dolgelukkige Vanendert zich als ritwinnaar meldt voor de microfoons van de nieuwsgierige verslaggevers en journalisten, laat hij weten de schildering op het asfalt in het geheel niet te hebben gezien. Ondanks het formaat had Vanendert wel iets anders aan zijn hoofd dan de kreten en aanmoedigingen, die op het steil oplopende Plateau de Beille onder zijn fiets doorgleden, te registreren. Het ‘Go Go Jelle’ is volledig onopgemerkt aan hem voorbij gegaan. Laat staan dat hij er vooraf van op de hoogte was, of weet wie zich diezelfde ochtend met een kwast en een bus witte verf heeft staan uitsloven. Als de dolgelukkige renner twee dagen na de Tour door burgemeester Schuurmans in zijn woonplaats Hamont-Achel uitgebreid in het zonnetje wordt gezet, als kroon op zijn knappe ritzege in de Pyreneeën, is nog steeds niet duidelijk van wie de aanmoedigingskreet op de col afkomstig is. Het organisatiecomité van de huldigingsplechtigheden doet meerdere oproepen aan de vlijtige schilder zich te melden en naar Hamont-Achel te komen, maar zonder resultaat. Tussen de vele dorpsgenoten en supporters, die uit de wijde omtrek naar de festiviteiten af zijn gereisd, lijkt de persoon die zo treffend ‘Go Go Jelle’ op het asfalt van Plateau de Beille kalkte zich niet te bevinden. Of diegene houdt zich te midden van de enorme mensenmassa op het plaatselijke marktplein liever stil.

Ook jarig vandaag:

  • Yoeri Havik (1991)
  • Nicola Bagioli (1995)

Bekijk ook van Vincent de Lijser

Verjaardagskalender 21 februari: Martin en Peter Velits (1985)

Wielercultuur

Verjaardagskalender 20 februari: Lawson Craddock (1992)

Wielercultuur