Foto Eric HOUDAS
Verjaardagskalender 28 februari: Djamolidin Abdoezjaparov (1964)
Op mijn TV scherm komt een kluwen sprinters aangestormd. Het is het begin van de jaren ’90. Sommigen dragen geen helm, anderen hebben nog zo’n klassiek rubber helmpje. Een enkeling doet aan goede bescherming. Een aanstormend peloton vind ik eigenlijk angstaanjagend. Het is een beest dat losgelaten wordt, na jaren van eenzame opsluiting. Berg je dus maar.
Terug naar mijn TV-scherm. De kluwen met renners, felgekleurde 90’s outfits, beweegt met elkaar over de weg. Een renner valt op. Zijn sprintstijl is hoekig. Hij gebruikt veel asfalt om naar de streep te komen. In de sprint gaat het letterlijk van links naar rechts bij hem. Zowel qua uitslaande beweging van zijn lijf, als van de linkerkant naar de rechterkant van weg. De Tashkent Terror herken je uit duizenden.
Abdoe, of voluit: Djamolidin Abdoezjaparov (of Djamolidine Abduzhaparov) is een sprinter van formaat. De Oezbeek is een relatieve laatbloeier die van 1990 tot aan 1997 de sprints naar zijn hand kan zetten. Op zijn eigen manier, dat wel. Het leverde hem vele bijnamen op; Tashkent Terror, Uzbek Express en achter zijn rug om: Abdu push him off.
Ik hoor Mart Smeets, die toen samen met ‘De Neel’ commentaar deed, nog in mijn oor: Abdoe, Abdoe, Abdoe, Abdoe! Waarna Jean dan minutieus de etappetijd van de winnaar ging oplepelen.
Abdoe was een soort cultheld. Hij reed voor het Italiaanse Carrera en Polti, maar ook voor Novell (de voorloper van de Raboploeg) en Lotto in België. Abdoe won 9 Touretappes, drie (!) keer de groene Trui en hij pakte zeges in alle grote rondes. Plus Gent-Wevelgem. Een strijd die hij ook uitvocht met rivaal en mede sprintkoning ‘Mooie’ Mario Cipollini. Met het huidige parcours lijkt een zege voor een sprinter een enorme uitdaging. In die periode prijken meer sprinters op de erelijst van Gent-wevelgem.
Abdoe was een gevaar op de weg, maar ook iemand waar je wel voor naar de koers ging. Een ding was zeker: Abdoe betekende spektakel. Dat dit spektakel ook een naar einde had kunnen hebben, bleek in 1991. Abdoe parkeerde zichzelf snoeihard op het asfalt van de Champs-Elysees. Als een aangeslagen bokser krabbelde hij overeind. Met de groene trui om zijn schouders en duidelijk gewond kwam hij over de finish. De Kamikaze sprinter had zichzelf bijna uitgeschakeld in het zicht van de haven.
1991 lijkt wel het hoogtepunt van Abdoe’s carriere te zijn geweest. Meerdere Touretappes, Gent-Wevelgem, de groene trui (en dus de crash).
In 1997 wordt de dan 33-jarige Oezbeek betrapt op Clenbuterol en in zijn geval was het geen 0,0000000005 picogram. De Oezbeek geeft in een later interview aan dat hij mentaal gebroken was. Dat hij andere sprinters (Erik Zabel, red.) ziet winnen, waarvan hij weet dat ze ook ‘pakten’, maar niet gepakt werden. Hij hangt zijn fiets aan de wilgen.
Lange tijd daarna leek Abdoe van de wereld verdwenen. Wat heet, op dit platform zijn meerdere artikelen te vinden met de vraag, ‘Waar is Abdoe?‘ en ‘De Nieuwe Abdoe‘. Tot Marten Schuurman Facebook vrienden met hem werd, 12 jaar geleden.
Ook jarig vandaag:
- Claudio Chiapucci (1963)
- Jan Boven (1972)
- Cian Uijtdebroeks (1998)
- Alberto Losada (1982)