Foto Roxanne King
Verjaardagskalender 27 juni: Taylor Phinney (1990)
Midden in een van de vele zalen van het MoMA, het Museum of Modern Art, in hartje New York City, zit een man. Enige tijd eerder heeft hij een stoel uit de hoek gepakt en is pal voor het grootste doek in de nagenoeg stille ruimte gaan zitten. Bezoekers die hun ronde maken langs de schilderijen en in de gaten krijgen dat de man al wat langer roerloos naar het object aan de muur staart, stoten elkaar zacht fluisterend aan. Het zou niet de eerste keer zijn dat een dergelijk tafereel zelf ook een kunstproject is. In dit geval is daar echter geen sprake van. De man laat zich in alle rust overweldigen door het werk dat schilder Jean-Michel Basquiat een slordige drie decennia eerder gecreëerd heeft.
Tijd bestaat op een dergelijk moment even niet meer. Zou de ene persoon hem wijsmaken dat hij een half uur voor het doek zit, zal hij dat zonder protesteren aannemen. Beweert een ander op zijn beurt vervolgens dat er ruim drie uur zijn vervlogen sinds de man die stoel uit de hoek van de ruimte pakte, klinkt dat in zijn oren ook heel plausibel. Uiteindelijk staat hij tevreden op, zet de stoel terug op zijn plek en loopt met een opgetogen gevoel het MoMA uit om de metro in te duiken. Het schilderij van Basquiat is een eyeopener. Ineens weet de man hoe hij de vele vrije tijd, als gevolg van een onfortuinlijke valpartij die hem inmiddels al meerdere maanden van de fiets houdt, moet invullen.
Het is 26 mei 2014 als Taylor Phinney tijdens de Amerikaanse nationaal kampioenschap in Chattanooga hardhandig op het asfalt belandt. Twee dagen eerder is de renner, die het fietsen met de paplepel heeft ingegoten – zijn ouders zijn voormalig Tourritwinnaar Davis Phinney en de allereerste Olympische kampioene in het wegwielrennen voor vrouwen, Connie Carpenter-Phinney – de tijdrittitel van zijn land veroverd. Een debuut in de Tour de France, anderhalve maand later, lonkt.
Zo ver komt het niet. De beenbreuk die Phinney aan zijn val overhoudt, dwarsboomt de route naar Frankrijk. Aanvankelijk verwachten de artsen dat hij binnen twee maanden weer op de fiets zal zitten. De Ronde van Groot-Brittannië, medio augustus, is de spreekwoordelijke stip aan de horizon, maar blijkt uiteindelijk niet meer dan een worst, die pesterig voor een hondenneus heen-en-weer wordt gehouden, terwijl het kwijlende dier geen schijn van kans krijgt om daadwerkelijk een hap van de lekkernij te nemen. Phinney gaat een langdurig hersteltraject in.
Waar hij in eerste instantie de koers vanuit huis geïnteresseerd blijft volgen en de buitenwacht via zijn sociale media-kanalen op de hoogte houdt van de voortgang van zijn revalidatie, nemen die beide behoeften naarmate de tijd verstrijkt meer en meer af. Als tot overmaat van ramp de laatste etappe van de USA Pro Cycling Challenge in de zomer van 2014 van start gaat in Phinney’s woonplaats Boulder, knakt er iets bij de renner. Het is wel even genoeg geweest. Taylor Phinney moet hoognodig de zinnen verzetten en een nieuwe focus zien te vinden.
Moeder Connie wakkert een vlammetje aan in haar zoon, dat in zijn kindertijd ook al brandde, maar langzaam uitdoofde toen het fietsen een steeds grotere rol in zijn leven kreeg. De liefde voor kunst. Zoals menig ouder, ergens onder in een lade of in een hoek op zolder, dikke mappen bewaart met knutsel- en tekenwerk uit de kinderjaren van hun kroost, heeft ook Connie een privéarchief opgebouwd. Taylor maakte als kleine jongen, hij moest nog tien worden, al abstracte tekeningen en was gefascineerd door het werk van Jean-Michel Basquiat. Een fotoboek vol met het artistieke en soms ronduit vreemd ogende werk van de, in 1988 op slechts 27-jarige leeftijd overleden, neo-expressionistische kunstenaar, was destijds favoriet bij de jonge Taylor.
Oude liefde roest niet. Zodra Connie de waakvlam bij haar zoon in al haar glorie aan het branden heeft gekregen, reist de geblesseerde renner direct naar New York om zich in het MoMA onder te dompelen in het werk van de door hem zo geliefde artiest. Er gaat een wereld open. Ineens weet Taylor wat zijn nieuwe levensinvulling moet worden. Nog voordat hij het museum, waar hij een tijd lang op een stoel ademloos naar een werk van Basquiat heeft zitten staren terwijl hij telkens weer nieuwe dingen ontdekt op het omvangrijke doek, valt het kwartje. Taylor gaat schilderen. Spelen met kleuren. Abstracte en vooral bijzondere creaties maken. In de stijl van Basquiat.
Het is de ideale afleiding tijdens de resterende periode die zijn herstel zal innemen. Pas in augustus 2015, niet twee maar veertien maanden na zijn val in Chattanooga, maakt Taylor Phinney zijn comeback in het peloton. Een kleine twee jaar later debuteert hij alsnog in de Tour, maar helemaal de oude wordt hij nooit. In oktober 2019 kondigt hij aan een punt achter zijn profcarrière te zetten. De dan 29-jarige renner heeft te veel last van de naweeën van die valpartij ruim vijf jaar eerder. Om de liefde voor de fiets te behouden is het beter per direct te stoppen, legt hij met gevoel voor poëzie uit. Zijn passie voor de schilderkunst staat klaar om de ontstane leegte onmiddellijk op te vullen.