Foto PR-kaart Manzana Postobon-ploeg (1989)

Wielercultuur

Verjaardagskalender 13 juli: Pablo Wilches (1955)

Als een stel puberjongens, die op de klassenavond van Havo 3 dingen naar het mooiste meisje van de klas om mee te mogen schuifelen, spant een aantal ploegleiders zich kort voor de Tour van 1984 tot het uiterste in om nog snel een nieuwe aanwinst vast te leggen. Bekijken de meeste renners de plotselinge opkomst en de daarmee gepaard gaande populariteit van hun Colombiaanse collega’s met de grootst mogelijke argwaan, hun superieuren zien onmiddellijk brood in de talentvolle klimmers.

In de Dauphiné Libéré, een kleine maand voor de Tourstart in Montreuil-sous-Bois, hebben meerdere Zuid-Amerikanen flink huis gehouden. Francisco Rodríguez, Martín Ramírez en Pablo Wilches bleken de gedoodverfde favorieten voor de eindzege in de voorbereidingskoers op de Tour, Greg Lemond, Pascal Simon, Stephen Roche en met name Bernard Hinault, niet alleen met speels gemak te kunnen volgen op de flanken van de zwaarste Alpencols, vaker wel dan niet waren het juist de Colombianen die de Europese concurrentie hun wil oplegden.

Het opent precies op tijd de ogen van de profploegen, die zich opmaken voor de Tour. Aangezien de renners uit Colombia stuk voor stuk op amateurniveau rondrijden, kunnen ze kort voor de start van de Franse ronde nog snel de oversteek naar Europa maken. Precies op tijd om in de Tour hun opwachting te maken in een Franse, Belgische of zelfs Nederlandse profploeg. Het maakt Rodríguez, Ramírez en Wilches gewilder dan een fles ijskoud water en een parasol tijdens een hittegolf.

Het is in 1984 negen jaar geleden dat de eerste renner uit Colombia zijn Tourdebuut maakte. Martín ‘Cochise’ Rodríguez, rijdend voor de Italiaanse Bianchi-ploeg rond Felice Gimondi, heeft in 1975 de primeur. De knecht van de gewezen Tourwinnaar voert zijn taken gedwee uit, maar rijdt verder een nagenoeg onopvallende ronde. Als 27ste in de eindrangschikking bereikt hij Parijs.

De eerste ploeg uit Colombia staat acht jaar later aan het vertrek. Varta-Colombia, met renners als Alfonso Flórez en Edgar Corredor, krijgt tot haar eigen verrassing een invitatie om in juli in Frankrijk te komen fietsen. Prof zijn de Zuid-Amerikanen niet. Het door de gelijknamige batterijenfabrikant gesponsorde team heeft een amateurlicentie, aangezien de Colombiaanse overheid beroepsploegen in eigen land niet toestaat. Desondanks wordt Varta, door goede prestaties in de loodzware en vol steile beklimmingen zittende ronden in eigen land, regelmatig uitgenodigd voor zogenaamde ‘open’ Europese koersen; wedstrijden waaraan naast profploegen ook amateurteams mogen meedoen.

De Dauphiné Libéré is er zo een, waardoor de Colombianen zich niet alleen in eigen land, waar ze, doordat ze gewend zijn aan de ijle lucht op hoogte, zichtbaar in het voordeel zijn, maar ook in Europa mogen meten met de wereldtop. Zodoende gaat ook de Tourdirectie in 1983 overstag en verstrekt bij wijze van uitzondering een wildcard aan Varta-Colombia.

Een jaar later zijn de Colombianen wederom van de partij in de Tour. Dan met onder anderen Luis Herrera in de gelederen, die de etappe naar L’Alpe d’Huez zal weten te winnen. Er is echter ook nog een nationale selectie vol talent. Die heeft van de organisatie van de ‘open’ Dauphiné een uitnodiging gekregen en rijdt vervolgens alles en iedereen aan diggelen. Tot en met een ontstelde en hevig in zijn ego aangetaste Bernard Hinault aan toe.

Eerst grijpt Francisco Rodríguez de macht door zowel de derde als de vijfde etappe te winnen en als de Colombiaan, met de eindzege voor het grijpen, noodgedwongen door een knieblessure moet opgeven, neemt landgenoot Ramírez het stokje over. Alleen Hinault weet nog enigszins in het spoor van de ontketende klimmer te blijven. De Das geeft een klein half minuutje toe als na een week fietsen door het Alpengebied het eindklassement wordt opgemaakt. Alle anderen hebben minstens vijf minuten van Ramírez aan hun broek gekregen. Wilches, die zich meestal wegcijfert voor zijn ploeggenoten, wordt zestiende.

Met nog 25 dagen tot de Tour begint het geflirt tussen de Colombianen en meerdere Europese ploegleiders, die niet alleen broodnodige versterking zien in de talentvolle renners, maar ook als de dood zijn dat een concurrent hen te snel af is. Peugeot, Renault, Système U en ook Peter Post namens Panasonic; allemaal dingen ze naar de gunsten van de Colombianen. Uiteindelijk trekt Luc Landuyt aan het langste eind. De assistent-ploegleider van het Belgische Splendor stapt met een ‘offer you can’t refuse’ af op de al snel weer van zijn kniekwetsuur herstelde Rodríguez en diens luitenant Wilches.

Gretig zetten de twee hun handtekening onder een overeenkomst die ze voor een half jaar aan ploegleider Berten De Kimpe en kopman Claude Criquielion bindt. Die laatste heeft sterk zijn bedenkingen bij zijn nieuwe ploeggenoten. In de ogen van de Waal zijn de onervaren Colombianen te zelfzuchtig om goede knechten voor hem te zijn en rijden ze hem vermoedelijk alleen maar voor de wielen. Het is kritiek die binnen Splendor aan dovemans oren is gericht. De sponsor heeft ondertussen al een appartement in het Vlaamse Wielsbeke geregeld, waar de nieuwe aanwinsten tijdelijk met hun gezin kunnen wonen. Een leaseauto staat klaar in de naastgelegen parkeergarage.

Ramírez wordt op zijn beurt ingelijfd door het Franse Système U. Grote potten kunnen de drie Colombianen nauwelijks breken in de Tour. Het grootste wielerpodium ter wereld is duidelijk nog iets te hoog gegrepen voor het trio dat in de Dauphiné zo huis hield. Al is Wilches kort voor Parijs dicht bij succes. In de twintigste etappe naar Crans Montana kan hij als enige de tandems van Renault en Reynolds volgen. Doordat de beide kopmannen van die ploegen, Laurent Fignon en Ángel Arroyo, met respectievelijk Pascal Jules en Julian Gorospe, elk een knecht bij zich hebben, delft Wilches in de finale het onderspit in het ploegenspel dat de twee kemphanen slim uitspelen. De Colombiaan waagt nog een dappere poging om weg te komen, maar finisht als derde. Zo dicht bij een dagsucces is kopman Criquielion die gehele Tour niet gekomen.

Bekijk ook van Vincent de Lijser

Verjaardagskalender 13 juli: Pablo Wilches (1955)

Wielercultuur

Tour ’97 | sportieve revanche voor Erik Zabel

Koersverhalen Tour '97