Foto Gipiemme
Hoe Giovanni Battaglin (jarig op 22 juli) de Giro van 1981 besliste
Vincenzo Torriani kan zijn oren niet geloven. Gedurende een fractie van een seconde schiet de mogelijkheid dat hij in de maling wordt genomen door het hoofd van de Giro-directeur. Tegen beter weten in. Daarvoor kent de 62-jarige Milanees de bron van het gerucht, dat zich als een lopend vuurtje door het peloton verspreidt, te goed. Davide Boifava staat niet bekend als paljas. De ploegleider van Inoxpran neemt zijn taken serieus en zeker nu de Italiaanse ronde van 1981 aan de vooravond van haar apotheose staat, is het Boifava bittere ernst. De oud-ritwinnaar in de Giro staat op het punt een van zijn renners naar een grootse prestatie te stuwen. Het winnen van de Vuelta en de Giro in hetzelfde seizoen. Iets waar – tot dan – alleen Eddy Merckx in is geslaagd.
Slechts een 42 kilometer lange tijdrit scheidt Boifava’s pupil Giovanni Battaglin van het evenaren van het unieke huzarenstukje, dat de Kannibaal in 1973 opvoerde. De Inoxpran-ploegleider wil als vanzelfsprekend niets aan het toeval overlaten. Of aan bedrog. Boifava koestert namelijk gevoelens van argwaan jegens Battaglins grootste concurrent. De man op wiens lijf het parcours van de Giro van 1981 op voorhand was geschreven in dikke chocoladeletters, waar De Telegraaf jaloers op zou zijn. Zelfs de spelregels waren in zijn voordeel. Desondanks kijkt Giuseppe Saronni voor de race tegen het uurwerk naar Verona tegen een achterstand aan van 39 seconden op Battaglin.
De ploegleider van Inoxpran krijgt er een onbestemd gevoel van. Kippenvel en bij vlagen ijzig koude rillingen maken zich meester van lijf en leden van Boifava, zodra zijn gedachten de vrije hand krijgen en fantaseren waartoe zijn uitgekookte landgenoten mogelijk in staat zijn om Saronni alsnog in het roze te krijgen. Vandaar dat hij de knuppel in het hoenderhok heeft gegooid. Al was het maar om de Gis Gelati-ploeg rond Saronni op scherp te zetten en ze te waarschuwen geen listige trucs uit te halen tijdens de chronorace.
Het resulteert in een voorstel dat de oren van Torriani doet klapperen van ongeloof. Voor even wordt de ervaren Giro-directeur aan het twijfelen gebracht. Zijn de ronde en hijzelf per ongeluk terecht gekomen in een verhaal van schrijver Ian Fleming? Hetgeen Boifava oppert zou immers niet misstaan in een spionageroman rond diens geesteskind James Bond. Als het aan de ploegleider ligt worden er camera’s gemonteerd in de auto’s achter Saronni. Spionage, met als doel het uitsluiten van ongeoorloofde manieren om tijd goed te maken op Battaglin.
Wie de Giro van 1981 terugkijkt kan gerust de ‘fast forward’-knop op de afstandsbediening onder de duim houden en flink doorspoelen. De beslissing valt namelijk pas in de slotritten. Hoofdmoot is Tre Cime di Lavaredo. De drie karakteristieke rotspieken zijn hét symbool van de Dolomieten. Hier heeft Battaglin zijn geheime wapen voor bewaard. Net als mécanicien Elvio Borghetto koestert de renner een sterke voorliefde voor de technische en mechanische kant van de wielersport. Beiden zijn voortdurend op zoek naar manieren om een fiets te perfectioneren als het gaat om gewicht en innovaties.
Om de Tre Cime op maximale snelheid te kunnen bedwingen en een streepje voor te hebben op de concurrentie, hebben Borghetto en Battaglin in het voorseizoen samen geknutseld aan een Pinarello met niet twee, maar drie voorbladen. Met wat handig pas- en meetwerk hadden ze de ideale afstand tussen de beide pedalen uitgedokterd om het vernuft in te kunnen voegen. Het geeft Battaglin de mogelijkheid een lichter verzet te trappen dan elk van zijn belagers.
Ondanks dat de Italiaan de ritzege aan de Zwitser Beat Breu moet laten, geeft hij al zijn concurrenten het nakijken op de Tre Cime en boekt er cruciale tijdwinst op weg naar een mogelijke eindzege. Beslist is de Giro echter nog niet. De slotetappe, een 42 kilometer lange tijdrit tussen Soave en Verona, zal bepalen wie de 64ste editie van de ronde wint. Saronni moet 39 tellen goedmaken op Battaglin.
Boifava is er niet gerust op. De ploegleider van Inoxpran voelt aan zijn water dat hij op de laatste dag van de Giro zomaar bedonderd zou kunnen worden. Dat Saronni, of iemand uit de staf van diens Gis Gelati-ploeg, naar een ongeoorloofd middel grijpt om de gedoodverfde favoriet alsnog aan diens felbegeerde eindzege te helpen. Ook de Giro-directie wordt door Boifava allerminst vertrouwd. Stayeren, vasthouden aan een auto, het hinderen van Battaglin, spijkers op de weg; alles flitst door het hoofd van de zichzelf steeds gekker makende ploegleider.
De soep wordt echter nooit zo heet gegeten als ze wordt opgediend. Die camera komt er niet en zal met terugwerkende kracht ook niet nodig blijken. Saronni en Battaglin geven elkaar de hele 42 kilometer lange tijdrit geen duimbreed toe. De twee leggen de race tegen het uurwerk in een nagenoeg identiek tempo af. Als de chronometers na iets meer dan vijftig minuten worden stopgezet in het amfitheater van Verona, liggen de eindtijden van de tenoren nog geen drie seconden uiteen. Battaglin kan zijn eindoverwinning vieren. Net als precies vier weken eerder is hij opnieuw de beste in een grote ronde.
In slechts 48 dagen tijd schrijft hij zowel de Vuelta als de Giro op zijn naam. Alleen Eddy Merckx kan overtoepen. De Belg had in 1973 maar 45 dagen nodig voor zijn dubbelslag. De vooraf schier onmogelijke missie van Giovanni Battaglin is geslaagd. Met dank aan een fraai staaltje technisch vernuft, een flirt met spionagemethoden en door op de besneeuwde bergtoppen af te rekenen met zijn rivalen. Ian Fleming had het niet beter kunnen verzinnen. James Bond op een racefiets. Uitgerekend in hetzelfde decor waar Roger Moore als 007 een paar maanden eerder enkele sleutelscènes voor de nieuwste Bond-film For Your Eyes Only opnam, de Dolomieten.