Hoe de vandaag (17 augustus) jarige Álvaro Pino tot ieders verbazing de Vuelta won
In een kortstondig moment van heldere zelfreflectie barst ze in lachen uit. Het is ook nooit goed. Meerdere jaren koesterde Isabel Pino, de echtgenote van Álvaro, grote twijfels of haar man wel de juiste keuze had gemaakt. Ook de renner zelf vraagt zich in diezelfde periode met de regelmaat van de klok af of hij niet beter zijn verstand had kunnen laten prevaleren boven zijn gevoel. In 1980 had de toen 23-jarige Spanjaard voor een lastig dilemma gestaan. Een uitdagende kantoorbaan bij autofabrikant Talbot, vol doorgroeimogelijkheden, wachtte op hem. Tegelijkertijd kreeg Álvaro ook de kans een contract te tekenen, dat hem als profrenner aan de Colchón CR-ploeg bond.
De keuze had hem menig slapeloze nacht bezorgd, maar uiteindelijk had Álvaro besloten zijn hart te volgen en Talbot afgebeld. In de jaren na die lastige keuze vroegen de Spanjaard en zijn vrouw zich menigmaal af of die beslissing achteraf nou wel zo handig was. Álvaro rijdt niet bepaald de stenen uit de straat. Oké, hij kan, zeker op geaccidenteerd terrein, relatief lang met de besten mee omhoog, maar een omvangrijk palmares levert hem dat in de eerste vijf jaren van zijn loopbaan als beroepsrenner niet op. Als debutant had hij weliswaar direct een Vuelta-etappe gewonnen, maar daarna was zijn erelijst beperkt gebleven tot enkele overwinningen in bescheiden Spaanse koersen.
Totdat in het voorjaar van 1986 de grote ommekeer een feit is. Álvaro Pino meldt zich onverwacht als winnaar van een grote ronde. Uitgerekend in die van zijn thuisland, de Vuelta, houdt hij het voltallige peloton achter zich. In drie weken tijd verandert Pino van anonieme pelotonvulling in een Spaanse nationale held. Het bezorgt zijn vrouw weldra nieuwe zorgen. Maakte Isabel zich eerst druk over het levenspad dat haar echtgenoot bewandelt, al tijdens de Vuelta slaat de schrik haar menigmaal om het hart wanneer Álvaro zich vol risico in menig afdaling stort om zijn leiderstrui te verdedigen. Ook na afloop van de Spaanse ronde kan ze zelden met een gerust hart de slaap proberen te vatten. De telefoon staat namelijk roodgloeiend in huize Pino. Het lijkt alsof de hele wereld iets wil van de kersverse vedette.
Aan de vooravond van de 41ste Vuelta a España houdt eigenlijk niemand rekening met mogelijke winstkansen voor de renner uit Ponteareas, in de noordwestelijke Spaanse regio Galicië. De stad heeft in het verleden met de broers Delio en Emilio Rodríguez weliswaar twee winnaars van de Ronde van Spanje geleverd, maar niemand verwacht dat er in 1986 een derde plaatsgenoot kan worden toegevoegd aan de erelijst van de Vuelta. Titelverdediger Pedro Delgado, tweevoudig Tourwinnaar Laurent Fignon en Robert Millar, de runner-up van het vorige jaar, lijken vooraf de grootste kanshebbers. Achter hen komt een groepje outsiders, waartoe renners als Marino Lejarreta, Sean Kelly en Raimund Dietzen behoren.
Na de eerste twee serieuze krachtmetingen blijkt echter dat Pino de favorieten met gemak kan volgen. In de bergetappe naar Lagos de Covadongo geeft hij slechts een klein half minuutje prijs op Millar en twee dagen later loopt hij in de klimtijdrit op Alto del Naranco zelfs een paar tellen in op de Schot. Die zint op wraak voor hetgeen hem een jaar eerder is overkomen. Toen hadden meerdere Spaanse ploegen en renners een combine gesloten om Delgado aan de eindzege te helpen, ten koste van Millar. In 1986 zal de tengere klimmer uit de Panasonic-ploeg van Peter Post opnieuw achter het net vissen. In een tweede chronorace, een 21 kilometer lange proef rond Valladolid, slechts drie dagen na de klimtijdrit op Alto del Naranco, rijdt Pino zijn grootste opponent uit de amarillokleurige leiderstrui en zal het kleinood de verdere ronde niet meer afstaan.
Op de flanken van de Sierra Nevada, waar Millar in de zeventiende etappe relatief vroeg ten aanval trekt in een verwoede poging de klassementsleiding op Pino te heroveren, voltrekt zich een nagenoeg zelfde scenario als een jaar eerder. De klimmer wordt opnieuw in het pak gestoken. Spanjaarden is er veel aan gelegen een landgenoot op het hoogste treetje van het erepodium van de Vuelta te krijgen en de Schot wordt opnieuw slachtoffer van iets dat met een beetje levendige fantasie als een vorm van samenzwering kan worden bestempeld. Ditmaal zijn het echter niet de Spaanse ploegen en renners die collectief tegen Millar rijden. Het is de wedstrijdleiding die zich op dat vlak niet onbetuigd laat.
Kon het feit dat Panasonic de avond voor de koninginnenrit op het laatste moment naar een ander hotel moest uitwijken – één zonder restaurant, waardoor de renners laat en slecht te eten hadden gekregen – nog een ongelukkig toeval worden genoemd, als Millar op weg naar Sierra Nevada virtueel het klassement aanvoert, krijgt Walter Planckaert van de jury geen toestemming om met zijn ploegleidersauto achter zijn kopman te gaan rijden. De Schotse kandidaat-eindwinnaar is daardoor niet op de hoogte van zijn voorsprong en weet ook niet dat Pino, die in de bochtige afdalingen alle risico’s die een mens kan nemen ook daadwerkelijk neemt, tijd afknabbelt van zijn achterstand.
Uiteindelijk zal de Spanjaard zijn rivaal nog voor het bereiken van de finish op Sierra Nevada weten bij te halen. Alle inspanningen die Millar heeft geleverd waren net zo zinvol als water naar de zee dragen. Pino stelt op de flanken van Sierra Nevada zijn eindzege zeker en onderstreept zijn definitieve doorbraak als klassementsrenner door vier dagen later de afsluitende tijdrit te winnen.
Aan die carrièrekans bij Talbot, die hij zes jaar eerder na veel wikken en wegen afwees, zal Álvaro nooit meer terugdenken. Ook na zijn actieve loopbaan zal hij nog jaren in het peloton actief blijven als ploegleider. Echtgenote Isabel wenst in de maanden na die Vuelta-zege nog wel eens dat haar man toch een andere beroepskeuze had gemaakt. Vooral als hij zich weer eens een afdaling in smijt of op momenten dat die vermaledijde telefoon in huize Pino weer eens begint te rinkelen en iemand hijgerig naar Álvaro informeert. Een kantoorbaan zou haar veel meer gemoedsrust hebben geschonken.