Toen het TVM-diner de vandaag (13 september) jarige Philippa York in het verkeerde keelgat schoot
Zichtbaar geschrokken kijken enkele tientallen paar ogen de eetzaal rond van het hotel, waar de TVM-ploeg is ondergebracht. Een harde vuistslag doet het serviesgoed, waarop de maaltijd die renners, staf en genodigden gezamenlijk nuttigen, rinkelen alsof er zo-even een lichte aardbeving heeft plaatsgevonden in de buurt van Lac de Madine. Terwijl de verbouwereerde ploegleider Cees Priem excuses begint de stamelen in de richting van zijn gasten, beent de aanstichter van het chaotische tafereel verongelijkt weg. Onder het roepen van enkele krachttermen die wanneer ze op muziek zouden staan alleen verkocht mogen worden met een sticker ‘parental advisory – explicit lyrics’ op de cd- of elpeehoes, verdwijnt Robert Millar de lift in om naar zijn kamer te vertrekken.
(N.B.: In de zomer van 2017 maakte de oud-prof, die in de jaren ’80 en ’90 als Robert Millar deel uitmaakte van het peloton, bekend na een geslachtsveranderende behandeling officieel als Philippa York door het leven te gaan. Aangezien dit verhaal zich afspeelt in 1993 gaat het hier over Robert Millar.
Nadat Priem voor de tweede maal zijn verontschuldigingen heeft aangeboden, die zijn gastenensemble tot zijn grote opluchting onmiddellijk accepteert, laat hij zich door een van zijn assistenten vluchtig bijpraten over hetgeen nu precies de aanleiding voor de woede uitbarsting is geweest. Het antwoord is even kort als duidelijk. Het eten. Als was hij Bartje, het Drentse jongetje uit de boeken van Anne de Vries die beroemd werd door zijn uitspraak ‘ik bid nie veur brune bonen’, kon hetgeen Millar op zijn bord kreeg voorgeschoteld hem niet bekoren. Verre van, zelfs. Met een ferme vuistslag, harder dan bedoeld, wilde de Schot zijn ongenoegen kenbaar maken.
In het peloton van de late jaren ’80 en vroege jaren ’90 is Millar op meerdere fronten een buitenbeentje. De klimmer is erg op zichzelf, zoekt het contact met ploeggenoten nauwelijks op en heeft somtijds het gevoel dat het hele peloton moedwillig tegen hem rijdt. Het ultieme bewijs van de collectieve samenzwering was, in de optiek van Millar, de afloop van de Vuelta van 1985. De renner van Peugeot was als klassementsleider op de voorlaatste dag van de Spaanse ronde lelijk in het pak gestoken en had de eindoverwinning aan Pedro Delgado moeten laten. Ondanks dat de Schot heilig overtuigd was van een complot tegen hem, was de werkelijkheid een stuk genuanceerder.
De Spaanse renners reden niet zozeer om per se Millar te doen verliezen, maar er was hen veel aan gelegen een landgenoot aan de eindzege in hun thuisronde te helpen. Bovendien was in het peloton al doorgesijpeld dat de Schot de Peugeot-ploeg aan het einde van het jaar zou verlaten om naar Panasonic over te stappen. Millars knechten hadden zodoende niet veel zin om zich tot het uiterste in te spannen voor een ‘overloper’. Panasonic-ploegleider Peter Post zat op zijn beurt niet te wachten op een kersverse Vuelta-winnaar in zijn gelederen. Die zou immers, met een rondewinst op zak, onmiddellijk om een hoger salaris vragen en dat was de immer zakelijk ingestelde Amstelvener vanzelfsprekend een doorn in het oog. Millar was in de Vuelta van 1985 in feite dus het kind van meerdere rekeningen en werd zodoende op de voorlaatste dag door Delgado uit het amarillo gereden.
Er is echter nog een andere reden dat Millar door veel collega’s met argusogen wordt bekeken. Niet alleen doet de Schot dagelijks aan yoga, ook zijn eetgewoonte is tamelijk uitzonderlijk. Zeker in een tijd waarin de wetenschap nog niet haar intrede heeft gedaan in het peloton. Renners en staf zijn er heilig van overtuigd dat je kracht en energie, naast pasta en rijst, het beste uit een stevige biefstuk kunt halen. Die filosofie staat haaks op die van Millar. De Schot is overtuigd vegetariër en heeft een sterke afkeer van met name rood vlees. In de tijd dat hij voor Panasonic uitkomt zien zijn ploeggenoten hem sporadisch nog wel eens een stukje vis of kip in zijn mond steken, maar biefstuk is uit den boze.
Wat later in zijn carrière, als Millar bij TVM terecht is gekomen, houdt hij zich aan een nog wat strikter dieet. Zijn dagelijks yoga-ritueel heeft hij intussen laten varen, naar verluidt door de invloed van zijn nieuwe vrouw Linda – anno 2025 zijn Philippa en Linda nog altijd samen – maar Millar eet dagelijks hetzelfde. Zijn vaste menu luidt: een groot bord groene salade, pasta zonder saus en, om toch aan voldoende eiwitten te komen, een flinke punt brie. Ondanks dat de Schot immer meewarige blikken van zijn ploeggenoten oogst, houdt men bij TVM wel degelijk rekening met de speciale eetgewoonten van de renner die in de bergen als meesterknecht van Gert-Jan Theunisse fungeert en zich tevens schaduwkopman mag noemen. Behalve op 12 juli 1993.
Met een rustdag voor de boeg en dus de traditionele mosselparty, die TVM elk jaar op de snipperdag in de Tour organiseert, in het vooruitzicht, heeft ploegleider Priem een delegatie Nederlandse hoogwaardigheidsbekleders te gast, onder wie Minister van Defensie Relus ter Beek. Omdat er aanzienlijk meer monden dan normaal moeten worden gevuld, heeft TVM met de chef-kok van het hotel in Lac de Madine, waar de ploeg overnacht, besloten iedereen precies hetzelfde te serveren. En dus komt er een groot bord pasta mét gehakt en saus op tafel, een royale salade met ei, ui en een frisse dressing en als dessert een plank vol Franse kazen, maar uitgerekend geen brie. Het menu schiet Millar in het verkeerde keelgat. Als een driftige kleuter die zijn zin niet krijgt slaat hij op tafel, roept nog wat Engelstalige krachttermen door de eetzaal en vertrekt boos naar zijn kamer. De conservatieve wielerwereld is in 1993 nog niet klaar voor iemand die de dingen net wat anders doet dan anderen en afwijkt van het gangbare.