Over de Strade van 2023 van de vandaag, 15 november, jarige Demi Vollering (1996)
Door het weelderig opwaaiende zand en stof lijkt de Strade Bianche van alle koersen zonder twijfel het meeste op een wild west tafereel. Op 4 maart 2023 wordt die gelijkenis nog treffender. Terwijl Demi Vollering zich enkele kilometers eerder heeft ontdaan van haar concurrentie en solo op weg lijkt naar een klinkende zege, stuit ze plotseling toch nog op een metgezel. Zlatana, heet ze. Met gemak snelt ze voor de zichtbaar en terecht geschrokken Vollering uit. Die houdt haar benen stil. Zlatana is er niet een om zomaar te passeren. Op de smalle Toscaanse gravelweg, het decor waartegen de scène zich afspeelt, is daar bovendien nauwelijks ruimte voor. Het is er te smal en bovendien is Zlatana, hoogstwaarschijnlijk vernoemd naar de al net zo eigenzinnige oud-topvoetballer Zlatan Ibrahimovič, te breed. Deze dame zit niet, zoals Vollering en haar collega’s, op een fiets, maar beweegt zich voort op vier ijzersterke en razendsnelle benen. Het touw dat sierlijk meedanst in het ritme waarin Zlatana zich voortbeweegt, nog altijd een tiental meters voor Vollering uit, verraadt dat er enkele seconden eerder een ontsnapping moet hebben plaatsgevonden. Een die niet in een koers thuis hoort, maar in het wilde westen. Zoals Jolly Jumper in de stripverhalen en de tekenfilms van zijn geestelijk vader Morris zich geregeld bevrijdt uit zijn tijdelijke standplaats om berijder Lucky Luke richting de net ontsnapte Daltons te vervoeren, zo had Zlatana zich, op vermoedelijk simpele wijze, ontdaan van het object waaraan het uiteinde van het nog altijd volop dansende touw kort daarvoor nog had vastgezeten. Mogelijk stond het hek gewoon open of had ze een bescheiden sprong over een strakgespannen stuk prikkel- of schrikdraad gewaagd, teneinde zich in de koers te begeven en nu voor de koploopster uit te galopperen. Het kortstondige optreden maakt de Strade Bianche niet de wedstrijd van Vollering of van Lotte Kopecky, die elkaar in aankomstplaats Siena tot in de laatste millimeter zullen betwisten om wie zich de winnares van de negende vrouweneditie van de klassieker mag noemen. Het is vooral de koers van Zlatana. Niet van een renster. Van een losgebroken paard.
Enkele kilometers eerder was op de onverharde strook van Monteaperti een elitegroep ontstaan. Onder impuls van Puck Pieterse was veel overtollige ballast overboord gekieperd en slechts een selectieve club rensters overgebleven. Nog niet helemaal vooraan, want twee minuten voor het gezelschap uit hield Kristen Faulkner knap stand. De Amerikaanse was eerder als enige naar koploopster Karlijn Swinkels gereden, om de renster van Team Jumbo-Visma niet veel later achter zich te laten en gestaag een voorsprong op te bouwen. Die alarmerende situatie was voor haar achtervolgsters het teken vaart te maken. Nadat eerst Pieterse ter hoogte van Monteaperti de gashendel eens flink had open gedraaid, waarop lang niet iedereen een passend antwoord paraat had, was het even later Vollering die besloot een poging te wagen solo de afstand tot Faulkner te overbruggen. Op de voorlaatste onverharde strook, de verraderlijk oplopende Colle Pinzuto, demarreerde de Nederlandse uit het favorietengroepje en begon als een knaagdier aan een stuk hout al snel brokken van de voorsprong van de koploopster af te knabbelen. Menig toekomstvoorspeller dacht op dat moment in een denkbeeldige glazen bol te zien dat Vollering Faulkner met gemak zou overvleugelen en op het punt stond naar Siena te soleren om in het prille voorseizoen een klinkende zege te boeken. Met haar vier krachtige benen gooide Zlatana echter een flinke partij roet in het eten.
De afstand tot de aankomst is nog maar iets minder dan zestien kilometer en de bonus die Faulkner heeft ten opzichte van Vollering nog altijd een ruime minuut, als de wereld onverwacht kennis maakt met Zlatana. Het zichtbaar geschrokken paard is in volle galop het parcours op gesneld en precies enkele meters voor Vollering terecht gekomen. De Nederlandse schrikt vanzelfsprekend eveneens, twijfelt een kort moment of ze een poging moet wagen het dier te passeren, maar besluit al snel eieren voor haar geld te kiezen en te temporiseren. Na afloop van die spraakmakende Strade Bianche licht ze toe een eventuele trap van Zlatana, met alle mogelijke gevolgen van dien, logischerwijs niet te hebben willen riskeren. Als een Formule 1-auto die moet inhouden achter de safety-car, waardoor een rondenlang opgebouwde riante voorsprong als sneeuw voor de zon verdwijnt, rijdt Vollering enkele hectometers achter Zlatana aan. Een moedige toeschouwer langs de kant van de weg doet nog een verwoede poging met een armgebaar het paard de berm in te jagen, maar zonder succes. Pas een kleine kilometer verder lost het probleem zich vanzelf op.
Een haakse bocht naar links, op een zanderige ondergrond, dwingt Zlatana op de knieën. Of beter, op haar linkerflank. Het angstige paard maakt door haar hoge snelheid een inschattingsfout en glijdt onderuit. De volgende Formule 1-metafoor, met een coureur die zich verremt en de grintbak in stuitert, ligt voor de hand. Feit is dat Zlatana, die in een reflex binnen twee tellen al weer op alle vier haar benen zal staan, tegen de grond gaat en de berm in schuift, waardoor Vollering de kans krijgt alsnog te passeren. Die inhaalactie is het laatste dat de wereld dan van Zlatana verneemt. Hoe onder anderen Kopecky en Cecilie Uttrup Ludwig, die Vollering even later zullen bijhalen, het dier voorbij rijden komt nooit in beeld. Pas een paar dagen later wordt wereldkundig dat Zlatana er met wat schaafwonden en een antibioticakuur vanaf is gekomen. Dierenarts Chiara Pascucci Pepi post op Facebook een status-update en de eigenaresse van het paard biedt haar excuses aan. Het incident met Zlatana is door de afloop van de Strade Bianche dan al naar de achtergrond verdwenen. Vollering en Kopecky slagen er, als de weg vrij is, tijdig in Faulkner bij te halen, waarna de ploeggenotes bij SD Worx getweeën de slotmeters van de steile muur in Siena oprijden. Van een onderlinge afspraak lijkt geen sprake. Aanvankelijk lijkt Kopecky het te gaan halen, maar ondanks dat de Belgische in koppositie de laatste bocht in gaat, komt Vollering haar op de aflopende weg naar het Piazza del Campo voorbij. Nipt. Meer dan een paar millimeter scheelt het niet en pas na uitgebreide bestudering van de finishfoto durft de wedstrijdleiding te concluderen dat Vollering tot winnares moet worden uitgeroepen. Zodra de Nederlandse de bevestiging krijgt slaakt ze een vreugdekreet, die tegen de muren van de gebouwen rond het plein weerkaatst en daardoor vele malen harder klinkt dan bedoeld. Al komt die wat betreft volume en intensiteit lang niet in de buurt van de gil die Demi Vollering liet horen toen ze een half uurtje eerder, in volle koers, plotseling op Zlatana stuitte.
