Foto Sirotti
Een unieke top 10 dankzij Dumoulin? Het overkam Sam Oomen die vandaag, 15/8 jarig, is
Pittige vraag voor een toekomstig NK Wielerquiz: hoeveel Nederlandse renners haalden ooit de top 10 van het eindklassement van de Giro d’Italia? En als logische vervolgvraag, noem hun namen. Een ieder die met Jan Janssen en Joop Zoetemelk aankomt gaat onmiddellijk de bietenbrug op en ook Hennie Kuiper staat niet in deze kleine eregalerij. Steven Rooks, Gert-Jan Theunisse en Michael Boogerd stegen eveneens nimmer tot grote hoogten in de Italiaanse ronde. Vooruit, statistiekliefhebbers opgelet, daar gaan we. Het elftal – want dat is het juiste antwoord op de eerste vraag – namen van degenen om wie het gaat. Gerrit Voorting had in 1954 met zijn zevende plek de Nederlandse primeur. Daarna volgden Wout Wagtmans (#9 in zowel 1955 als 1957), Johan van der Velde (#5 in 1984 en #9 in 1987), Erik Breukink (#3 in 1987, #2 in 1988 en #4 in 1989), Peter Winnen (#8 in zowel 1987 als 1988), Steven Kruijswijk (#8 in 2011, #7 in 2015 en #4 in 2016), Wilco Kelderman (#7 in 2014 en #3 in 2020), Tom Dumoulin (#1 in 2017 en #2 in 2018) en Bauke Mollema (#7 in 2017 en #5 in 2019). Voordat Thymen Arensman de Giro van zowel 2023 als 2024 als zesde voltooide en met die prestatie het voorlopige elftal Nederlanders dat dit unieke rijtje vormt, completeerde, ging nog een andere renner hem voor. Vermoedelijk de ‘dark horse’, die menig hersenpan op een quizavond flink zal doen kraken. In dit geval is het een weggevertje. Degene die we zoeken staat immers pontificaal in de titel van dit verhaal. Sam Oomen plaatst zijn naam in 2018 achter de negende plek in het eindklassement van de Giro. De renner van Team Sunweb presteert dat bovendien in de hoedanigheid van helper. Oomen cijfert zich drie weken lang weg in dienst van Dumoulin, die zijn tweede Italiaanse eindzege op rij probeert te boeken.
De opdracht die de Giro-debutant in startplaats Jeruzalem heeft gekregen is even kort als helder: blijf in de bergetappes zo lang mogelijk bij Dumoulin. Punt. Na het klaren van die klus staat het Oomen vrij om eventueel voor zijn eigen klassementspositie te strijden. Het zorgt ervoor dat de Brabander in de luwte langzaam, maar zeker steeds hoger komt te staan in de algemene rangschikking. Oomen rijdt de gehele Giro attent van voren en finisht, op een keer na, nimmer buiten de top 30 van de etappe-uitslagen. Alleen in de zevende rit, een vlakke nota bene, staat zijn naam net iets lager. Op de 32ste plek, om precies te zijn. Het is een bewonderenswaardige prestatie voor een 22-jarige renner, die zijn eerste volledige grote ronde rijdt. In de Vuelta van 2017 was Oomen weliswaar ook van start gegaan, als helper van kopman Wilco Kelderman, maar maagklachten hadden hem toen tot voortijdig afstappen gedwongen. Acht maanden later is het in de Giro vooral de slotfase van de drieweekse expeditie door Italië, waar Oomen een ijzersterke indruk achterlaat en waarmee hij zichzelf de top 10 van het algemeen klassement in fietst. Terwijl Dumoulin in de bergetappe naar Monte Jafferau, die de Giro, als was de Alpenreus een attractie in een pretpark, volledig op z’n kop zet en door elkaar schudt – roze truidrager Simon Yates zakt er finaal door het ijs, terwijl Chris Froome de macht grijpt – naast een tweede eindzege vist, komt Oomen als achtste boven op de col van buiten categorie en rukt daarmee op naar de tiende plaats in de rangschikking.
Dat Oomen een dag later uitzicht heeft op een hogere klassering, is mede te danken aan zijn kopman. De achterstand van Dumoulin op Froome is voor de start van de laatste bergetappe weliswaar niet meer dan veertig seconden en de Nederlander doet verwoede pogingen de eindzege alsnog naar zich toe te trekken, maar als hij zich in de slotfase realiseert dat hij het roze niet zal kunnen bemachtigen, besluit Dumoulin de rollen om te draaien. Voor even is hij de luxe-knecht, die de klassementsbelangen van zijn helper behartigt. Zodra de beide Nederlanders in de gaten krijgen dat de twee renners die direct voor Oomen geklasseerd staan, Patrick Konrad en George Bennett, de grootst mogelijke moeite hebben om de favorietengroep te volgen, zet de uittredend Girowinnaar zich op kop, zoals hij dat enkele jaren eerder deed om de eindsprint van Marcel Kittel voor te bereiden. Inmiddels is dan al duidelijk dat Oomen sowieso een plek zal gaan stijgen, doordat Thibaut Pinot een typische ‘jour sans’ heeft, liefst tientallen minuten verspeelt en zo wegvalt uit de top van het klassement. Dumoulin geeft nog een keer alles, in dienst van zijn landgenoot. Konrad en Bennett verliezen kostbare tijd maar, helaas voor het Nederlandse kamp, net niet zoveel dat Oomen hen nog voorbij kan steken. Het zou voor dit verhaal vanzelfsprekend mooier zijn geweest als dat wel gelukt was, maar de realiteit is nu eenmaal vaak anders dan hetgeen gehoopt of gewenst. Desondanks voegt Sam Oomen zich met zijn negende plek in de Giro van 2018 in een uniek rijtje Nederlandse wielergrootheden. Niemand die hem dat ooit afpakt.
