“Tu connais Vdb?”
In het passeren van de etalage van een boekhandel in Tarbes viel mijn oog op een boekcover. Vdb die een oude Gitane in de lucht steekt. Zoiets mis je niet, al staat het boek wat weggestoken tussen honderd andere. “Le versant féroce de la joie” was de boektitel, letterlijk vertaald “De scherpe helling van de vreugde.” Roman, stond onder de titel, geschreven door Olivier Haralambon. Ik kon niet anders dan het boekje in huis halen.
Olivier Haralambon is jarenlang renner geweest in de Franse catégorie 1, net een trapje onder de continentale ploegen, en is nu journalist bij Topvélo. Na zijn wielerjaren ging hij, komende uit die sport waar iemand die al eens een boek leest bijna automatisch de geuzennaam Professor meekrijgt, filosofie studeren. Merleau-Ponty werd zijn afstudeerproject, de filosoof die de lichamelijkheid poneerde als primaire manier om in de wereld te staan. Goede filosoof voor iemand die jarenlang hoofdzakelijk met het aansterken van dat lichaam in de weer was.
Wat heeft Haralambon bezield om een werkstuk toe te voegen aan de uit zijn voegen barstende bibliotheek die over Vdb is bijeen geschreven? Geen hond die het weet. Wel is duidelijk dat het boekje van Haralambon een waardevolle aanvulling is, al was het maar door de meer dan gewaagde opzet. De auteur kruipt in de huid van l’Enfant Dieu en doet een meer dan lovenswaardige poging om binnen te dringen in de diepste krochten van de psyche waar zelfs Vdb zelf in zijn “Ik ben God niet” het licht niet aandoet.
Haralambon vindt in de ziel van Vdb zowel bezieling als zieligheid, in de extreme mate die eigen was aan de allerkleinste allergrootste wielrenner aller tijden. Hij plaatst Vdb op het hellend vlak dat zijn leven was, met veel aandacht voor de passen richting en ver voorbij de afgrond. Door deze manier van werken en de keuze voor de romanvorm komt Haralambon misschien wel dichter dan ooit bij wie Vdb geweest is. De vrijheid van interpretatie die hij zichzelf toestaat, door gedachten en conversaties achter gesloten deuren te reconstrueren, brengt aspecten van Vdb boven die mogelijks volstrekt fictief zijn maar tegelijk onontbeerlijk om bepaalde aspecten van diens leven te begrijpen.
Haralambon is niet mals voor Vdb maar tegelijk loopt hij over van begrip, bewondering zelfs. En hij slaagt er in even voor het einde, mijmerend over de natourcriteria van 2009, Vdb en zijn hele Vdb-zijn samen te vatten in enkele welgemikte volzinnen:
([…] en voor hem klonk het applaus het luidst. De meest geliefde. Geen Tour de France, geen overwinningen meer, vierendertig jaar, niet langer een proflicentie, niet langer een salaris. Maar Vdb.) Om maar te zeggen: Olivier Haralambon heeft een uitzonderlijk goed boekje geschreven voor elke wielerzot en voor de Vdb-liefhebber in het bijzonder. De uitgave van het boekje is matig, met hier en daar een storende taalfout. Het is bovendien duidelijk dat de bevoegde redacteur geen wielerkenner is geweest. Wie anders laat Boogerd een boek lang Bogeerd heten, nochtans een belangrijke bijfiguur aangezien de Nederlander toen, op Die Dag in april 1999 op Saint-Nicolas in Luik het langste in het wiel van het verschrikkelijk tekeergaande Enfant Terrible bleef tegenstribbelen. In een vertaling van het boek – want laat daar geen twijfel over bestaan, dit boek moét vertaald worden naar het Nederlands, taal van de wieler- en Vdbpassie – moeten die onvolmaaktheden eruit. (Uitgeverij van sportboeken, contacteer mij!) Op 6 november zou Vdb veertig geworden zijn. Ooit was hij er zeker van dat hij op zijn veertigste nog zou koersen maar Vdb is vijf jaar dood hoewel in de wielermemorie nog steeds springlevend. Deze roman is een voortreffelijke manier om precies dat uit te drukken: Vdb is vandaag springlevend.
Tijd voor crowdfunding Herman. Voor een redelijke prijs kun je mij vast opschrijven voor 1 exemplaar
Laat die Vdb toch, waarom toch die aandacht voor en het romantiseren van een dopingzondaar die nooit volwassen werd? Hij (en anderen uit zijn periode ook natuurlijk) heeft de sport vooral schade toegebracht…..
Omdat interessante karakters interessante verhalen opleveren, daarom. Mbt ‘die periode’, er wordt nog steeds gewoon gebruikt hoor, al is men wel een stuk voorzichtiger tegenwoordig.