Hij is jarig vandaag: Peter Luttenberger en de zomer van 1996 toen hij even een Tourwinnaar leek

Van de klassementsrenners die korte tijd rijden in de tenues van de opvolgers van hoofdsponsor Kwantum Hallen, achtereenvolgens zijn dat Superconfex, Buckler, WordPerfect en Novell, kan hetzelfde worden gezegd. Er waren tijden dat Peter Winnen, Steven Rooks en Raúl Alcalá in de Tour mede de dienst uitmaakten, maar die liggen al onder een aardige laag stof als de gewezen tenoren de belangen van Raas behartigen. Niet dat de Zeeuwse ploegleider helemaal geen interesse heeft in een kopman die een sterk klassement kan rijden. Begin jaren ’90 is Raas bijvoorbeeld een tijd in onderhandeling met Tony Rominger over een transfer, maar die ketst af zodra de salariseisen van de Zwitser ter sprake komen. Gevolg is dat de focus van de ploeg opnieuw ligt op etappezeges en klassieke successen. Dat verandert pas als in 1996 Rabobank haar entree maakt in het peloton. De boerenleenbank heeft duidelijk grotere ambities en dus moet de ploeg ook in de Tour kunnen meestrijden om de podiumplekken. Dat zal jaren later met renners als Levi Leipheimer, Denis Mensjov en Michael Rasmussen ook volop gebeuren – de manier waarop en de daaruit voortvloeiende afloop mogen bekend zijn – maar de eerste klassementskopman die namens Rabobank wordt uitgespeeld is een Oostenrijker. Een typisch voorbeeld van een vergeten renner, wiens naam hoogstwaarschijnlijk toch aan aantal flinke alarmbellen zal doen rinkelen. Hij reed de Tour van 1997 namens de Rabobank-ploeg. Inderdaad, Peter Luttenberger.

Jong talent

Als het nog maar 23 jaar jonge talent in de zomer van 1996 aankondigt over enkele maanden de overstap te maken van Carrera naar Rabobank, verkeert de Nederlandse ploeg in de veronderstelling een kip met gouden eieren te hebben binnen gehaald. Luttenberger ontwikkelt zich in de maanden juni en juli in rap tempo van anonieme pelotonvulling tot potentiële rondewinnaar. De tweedejaarsprof heeft in kleinere etappekoersen als de Giro del Trentino en Euskal Bizikleta laten zien aardig een berg op te kunnen fietsen, maar twee weken voor de Tourstart in Den Bosch ontpopt de rups zich in de Ronde van Zwitserland plots tot een sierlijke vlinder. In de etappe naar Grindelwald rijdt de Oostenrijker voormalig Girowinnaars Gianni Bugno en Jevgeni Berzin op bijna twee minuten. Dankzij de coup strijkt hij verrassenderwijs meteen de eindoverwinning op. Een maand later bewijst Luttenberger in de Tour dat zijn sterke optreden in Zwitserland geen toevalstreffer was. Gaat hij aanvankelijk van start als luitenant van Claudio Chiappucci, wanneer de Italiaanse publiekslieveling in de eerste bergetappe naar Arc 1800 meer dan een half uur verliest op de klassementsfavorieten, terwijl Luttenberger zelf als derde finisht, blijken de rollen omgedraaid. Niet dat Carrera-ploegleider Davide Boifava dat dan inziet. Hij draagt zijn knechten op hun aandacht te verdelen tussen Chiappucci en Luttenberger. Een onzinnig bevel natuurlijk, gezien de volledig kansloze positie van die eerste. Volgens de Oostenrijker is het achteraf een van de redenen dat hij in Parijs vijfde staat in het eindklassement en niet het podium haalt. Voor de nieuwbakken vedette heeft zijn ploeg niet eens een speciale tijdritfiets meegenomen naar Frankrijk, zodat hij op de voorlaatste Tourdag op die van zijn al afgestapte teamgenoot Enrico Zaina moet rijden om niet op een gewone wegfiets te hoeven stappen. Zodra de ronde is afgelopen weet Luttenberger genoeg. Wil hij zijn vijfde plek overtreffen, dan zal hij moeten verhuizen naar een ploeg waar hij het ultieme kopmanschap kan dragen en niet door Italiaanse gevoelens van chauvinisme op het tweede plan staat.

Verklaring

Het is de even logische als begrijpelijke verklaring voor het feit dat Luttenberger gretig toehapt als Raas hem in de zomer van 1996 benadert voor een overstap naar Rabobank. De ambities van de ploeg en de doorbraak van de Oostenrijker als klassementsrenner lijken een gouden combinatie. Succes verzekerd, voor meerdere jaren. Schijn bedriegt. Als excuus voor zijn tegenvallende presteren in het oranje-witte tricot van zijn Nederlandse werkgever kan Luttenberger weliswaar eerst nog een valpartij in de Ronde van de Middellandse Zee aanvoeren, waardoor hij wekenlang met een pijnlijk linker dijbeen kampt, maar de gevleugelde klimmer van een jaar eerder moet in de Tour telkens in een te vroeg stadium afhaken. Een evenaring van zijn vijfde plek zit er al snel niet meer in voor de Rabo-kopman. Laat staan een verbetering. Luttenberger eindigt zijn tweede Tour teleurstellend als dertiende. Het is niet bepaald de klassering waar de bankdirecteuren op zaten te wachten. Het huwelijk tussen Luttenberger en Rabobank blijkt geen lang leven beschoren. Als de prestaties van de Oostenrijker tegen blijven vallen wordt hij zelfs buiten de Tourploeg van 1998 gehouden, zodat Michael Boogerd zijn eigen kans kan gaan in Frankrijk. De Nederlander zal in de veelbesproken ronde, boordevol dopingschandalen, vijfde worden. Het volgende seizoen verkast de gewezen Rabo-kopman naar ONCE, maar weet ook daar geen potten te breken. Zijn opmerkelijk succesvolle zomer van 1996 zal Peter Luttenberger nooit meer benaderen.