Jongetjes die na het criterium in Kortenhoef achter de gele trui aan rennen, twintigers in Zoetemelk-shirt in de bus naar Parijs en fotografen die hun lenzen richten op de Nederlandse renner die dan aan de start staat van Parijs-Roubaix.

In het boek ‘Joop Zoetemelk Ongezien’ valt mijn blik op foto’s waarop anderen zich op de een of andere manier focussen op de Tourwinnaar van 1980. Zulk gedrag heeft niet per se met Zoetemelk te maken maar ook weer een beetje wel.

De vriendelijke, niet al te uitgesproken renner met grote beroepsernst had en heeft een hoge aaibaarheidsfactor. Vooral in Nederland en in zijn tweede vaderland Frankrijk. Bij de Belgen ligt het wat anders. In de jaren zeventig verafschuwden vele van onze zuiderburen het rijgedrag van de ‘wieltjeszuiger’.

Aan de galg
Zoetemelk was niet per se een aanvallende renner maar was wel een van de weinigen die soms Eddy Merckx kon volgen. ‘De Belgen’ zagen dat als zuigen of plakken. Bij sommigen zat dat heel hoog, getuige een foto in het boek waarop ‘wielerfans’ een galg tonen waaraan een pop hangt die Zoetemelk moet voorstellen.

‘Ongezien’ is niet het eerste boek over de beste Nederlandse (mannelijke) wielrenner. Eerder vertelden Wim Amels, Henny Rückert & Han de Gruiter en Fred van Slogteren al in woord en beeld over de carrière van Zoetemelk.

Erna deden Peter Ouwerkerk, Joop Holthausen en Jacob Bergsma dat in 2011 met hun ‘Joop Zoetemelk – Een Open Boek’ nog eens uitgebreid over. In die uitgave ook voor het eerst aandacht voor de invloed die Zoetemelks slechte huwelijk, met zijn dan inmiddels overleden echtgenote, had op zijn leven en carrière.

De genoemde drie auteurs waren in 2011 nog niet klaar, vonden ze. En daarom besloten ze, 40 jaar na Zoetemelks Tourzege, tot het uitbrengen van ‘Ongezien’.

Vanzelfsprekend is er ruime aandacht voor de Tour van 1980 maar die informatie was mij denk ik al te bekend; bij het doorlezen cq –bladeren heb ik het grotendeels overgeslagen.

Interessanter in deze zeg maar beeldbijlage bij ‘Open Boek’ zijn enkele anekdotes en bovenal het niet eerder gepubliceerde beeldmateriaal. In eerdere boeken was Zoetemelk bijvoorbeeld nooit in het geel te zien van zijn in 1979 gewonnen Vuelta. Nu wel.

Je moet er wel 5 tientjes voor neerleggen maar ‘Joop Zoetemelk Ongezien’ is een mooi boek.

Jos van Nierop
Laatste berichten van Jos van Nierop (alles zien)