Vandaag veertig jaar geleden – in de Tour van Joop – won de Raleigh-ploeg voor de zoveelste keer de ploegentijdrit. Zevende rit, 65 kilometer van Compiègne naar Beauvais, en de Post-ploeg rijdt het Peugeot van Hennie Kuiper op 37 seconden, IJsboerke op 43 seconden en Renault (Bernard Hinault) op 51 seconden.

In sommige jaren tellen de gereden tijd van de vierde of vijfde renner van de ploeg maar in 1980 niet. De renners uit de snelste ploegen krijgen flinke bonificaties: 3 minuut en 15 seconden voor het winnende Raleigh en bijvoorbeeld slechts 1.25 voor de ploeg van Hinault, de nummer vier; Zoetemelk wint zomaar bijna twee minuten terug op zijn Franse rivaal!

Raleigh rijdt tussen 1976 en 1983 in totaal elf Tour-ploegentijdritten. Negen worden er gewonnen. In 1977 is het FIAT van Eddy Merckx beter, in 1983 moet er zo’n beetje gewacht worden op klassementsman-uit-vorm Peter Winnen en gaat de overwinning naar Coop-Mercier.

Het is ‘een prove van menselijk lijden’ zegt Gerrie Knetemann in Het Geheim van Raleigh over het ploegentijdrijden. Een kwestie ook van langer op kop blijven als je sterk bent en een beurt overslaan als dat niet het geval is.

En een systeem waarbij niet de tweede renner versnelt en over de eerste man gaat – zodat je constant met een dubbele waaier rijdt, en elkaar kapot rijdt.

‘We hebben toen’, vertelt Knetemann over het advies van oudgediende Gerben Karstens, ‘Een systeem geïntroduceerd waarbij de voorste renner net zo lang op kop blijft als hij kan. Dan maakt hij een pompende beweging met zijn elleboog, opdat de nummer twee weet dat de eerste man spoedig van kop af gaat. De tweede man fungeert vanaf dat moment als locomotief van de trein.’

Het tempo blijft op die manier gelijkmatig en de afgeloste man ‘kan achter de rug van de laatste renner in het treintje kruipen’.

De eerder genoemde ploegentijdrit van 1977 is net als die in 1976 een hele korte, resp. 4,5 en 4,3 kilometer. In 1976 (zie krantenfoto) wordt die rit verreden in Leuven, rond de brouwerij van Stella Artois. Het is de eerste Tour de France voor TI Raleigh en Hennie Kuiper heeft de dag ervoor al een rit gewonnen.

Met onder andere Knetemann, Gerben Karstens en de broers Piet en Jan van Katwijk snelt hij naar de zege in de 4 kilometer. 5 minuten en 21,9 seconden doen ze er over, ietsje sneller dan het Velda-Flandria van klassementsleider Freddy Maertens.

Ook nu gelden niet de werkelijke tijden maar krijgen de winnaars bonificatieseconden: 10 seconden voor Kuiper en z’n ploegmaten, 6 voor Maertens en cs. en 3 voor de mannen van Peugeot.

Jos van Nierop
Laatste berichten van Jos van Nierop (alles zien)