Vergeten wielrenner: de jarige Jens Lehmann vs de machine
Niet een mens, maar een machine zet op brute wijze een streep door de Olympische droom van Jens Lehmann. Als regerend wereldkampioen op de vier kilometer achtervolging is de Duitser als een van de favorieten voor goud naar het Velòdrom d’Horta gekomen. In Barcelona stuit hij in de zomer van 1992 echter op een haast onmenselijke tegenstander. De combinatie van supersonische Lotus-fiets en de bestuurder, een ijzersterke Brit, doet wat snelheid en kracht betreft denken aan een futuristische verschijning, die, wanneer het een hoofdfiguur in een speelfilm was geweest, vermoedelijk zou worden gespeeld door Arnold Schwarzenegger.
Chris Boardman beschikt echter over veel meer souplesse dan de Oostenrijkse acteur annex krachtpatser. De Brit laat nog net geen rubber bandenstrepen achter op de wielerbaan van Barcelona, zo hard scheert hij in de rondte, maar veel scheelt het niet. Meermaals verpulvert hij het officieuze wereldrecord op de 4000 meter en in de finale, een man-tegen-man duel tussen Boardman en Lehmann, delft die laatste het onderspit. Een eerlijke strijd lijkt het allerminst. De eenvoudig ogende fiets waarop de Duitse wereldkampioen zit, legt het op alle fronten af tegen de Lotus van zijn opponent. De benaming man-tegen-man doet dan ook weinig recht. Het is man versus machine, daar in Barcelona. Lehmann heeft geen schijn van kans ook maar een fractie van een seconde aanspraak te maken op het goud. Tot overmaat van ramp moet de Duitser lijdzaam de ergste vernedering ondergaan die een renner kan overkomen tijdens een achtervolging op de baan. Op twee ronden voor het einde haalt Boardman hem bij en passeert Lehmann alsof die stilstaat. Nooit eerder werd de verliezend finalist van een Olympische achtervolging onderweg ingehaald. Het is een primeur die Lehmann vanzelfsprekend liever bespaard was gebleven. Hadden ze hem vooraf maar gewoon alvast dat zilver omgehangen.
Lotus Cars
De ingenieurs van Lotus Cars, de Britse autofabrikant, laten in aanloop naar de Spelen in Barcelona niets aan het toeval over. Dezelfde techneuten die normaal gesproken aan de Formule 1-bolides van coureurs Mika Häkkinen en Johnny Herbert sleutelen, hebben zich maandenlang bezig gehouden met een ultralichte fiets, die Boardman aan Olympisch goud moet helpen. Geheel conform de wetten der aerodynamica – er wordt vooraf veelvuldig in windtunnels getest – is een titanium frame gemaakt. Uit één stuk, versterkt met carbonfiber. Zadel, pedalen en ketting zijn zo ontworpen en in het rijwiel geïntegreerd dat ze nauwelijks luchtweerstand veroorzaken. Daarnaast is veel aandacht besteed aan de positie van het stuur en de houding die Boardman tijdens zijn inspanning aanneemt. Met behulp van wiskundige formules is een onverslaanbare combinatie van renner en fiets op de wereld gezet. Vergeleken met het staaltje innovatie, dat naar schatting omgerekend een slordige twintigduizend gulden schijnt te kosten, voelt Lehmann zich jaren ouder dan hij in werkelijkheid is. De renner uit de voormalige DDR moet het op zijn veel eenvoudiger en bescheidener rijwiel met name van zijn eigen spierkracht hebben, maar is in de knock-out fase, op weg naar de Olympische achtervolgingsfinale, telkens al meerdere seconden langzamer dan zijn Britse uitdager. Nog voordat de eindstrijd begint weet Lehmann maar al te goed dat hij weinig kans op goud maakt.
Terug thuis
Als de Duitser na afloop van de Zomerspelen weer thuis in Stolberg is, een klein plaatsje van amper duizend inwoners in de deelstaat Saksen-Anhalt, blinkt hem wel degelijk een gouden medaille tegemoet zodra hij zijn koffer open ritst. Twee dagen na zijn vernedering tegen Boardman kan de wereldkampioen zich op de ploegenachtervolging revancheren. Het is een uitgelezen kans, aangezien de Britten niet voor alle vier hun rijders een supersonische Lotus mee hebben gebracht naar Barcelona. Het betekent dat ook Boardman zelf een relatief ‘normale’ fiets berijdt, als hij in gezelschap van landgenoten Paul Jennings, Bryan Steel en Glen Sword nog maar eens vierduizend meter op het Velòdrom d’Horta aflegt. In de kwalificatie blijken zij ruim vier seconden trager dan Lehmann, die samen met Michael Glöckner, Stefan Steinweg en Guido Fulst naar de toptijd raast. In de kwartfinale leggen de Britten het zelfs af tegen Denemarken, terwijl de Duitsers met gemak Nieuw-Zeeland verslaan. Tot een nieuwe confrontatie tussen Boardman en Lehmann komt het dus niet meer in Barcelona. Als de finale op punt van beginnen staat, zijn de Britten al op weg naar hun hotel. Dat de Duitsers Australië (met onder anderen Stuart O’Grady) duidelijk de baas zijn, kan Boardman en zijn landgenoten niet veel schelen. Jens Lehmann vanzelfsprekend wel. De renner, die je niet moet verwarren met zijn naamgenoot die in de jaren ’90 en ’00 bij onder meer Schalke ‘04, Borussia Dortmund, Arsenal en het Duitse nationale elftal het doel verdedigt, wint weliswaar niet de gouden plak die hij op de Olympische Spelen het liefste wilde winnen, dankzij zijn revanche op de ploegenachtervolging gaat hij alsnog met opgeheven hoofd terug naar huis. Voor hem geldt op dat moment dat hij zo goed is als zijn laatste prestatie.