Foto Maurice Terryn (van Commons-Wiki)
Verjaardagskalender 11 februari: Eric Vanderaerden (1962)
Voor iemand die het imago had een losbol te zijn, of zoals ze in het Vlaams zo mooi zeggen, een ‘speelvogel’, heeft Eric Vanderaerden een buitengewoon fraai palmares. Al spreekt het voor zich dat de Belg veel meer had kunnen winnen, als hij soms net iets meer voor zijn sport had geleefd en minder gekkigheid had uitgehaald. Spijt heeft hij echter allerminst. Niet van bijvoorbeeld die merkwaardige weddenschap met Panasonic-ploeggenoot Phil Anderson wie van hen vanaf het hotelbalkon op de eerste verdieping het zwembad in durfde te springen – Vanderaerden dook al omlaag voordat het wedje goed en wel gelegd was. Ook niet van de grijze haren die hij ploegleider Peter Post elke winter bezorgde door tegen diens uitdrukkelijke verbod toch op zijn crossmotor rond te gaan scheuren. Zelfs niet van de rottigheid die hij eens uithaalde tijdens de Tour de Limousin – een gefrustreerde Vanderaerden stapte zonder overleg met de ploegleiding uit koers en verbouwde vervolgens in een bui van frustratie, als ware hij een rockster, samen met twee jonge ploeggenoten een Franse hotelkamer. Word Perfect-ploegleider Jan Raas kon niet anders dan de drie dissidenten op staande voet ontslaan. Een ding betreurt Vanderaerden juist wel. Zijn zege in Gent-Wevelgem in 1985. Terwijl hij er in de slotmeters alles aan deed die niet te boeken. Hij hield in. Keek opzichtig naar links of ploeggenoot Anderson hem al passeerde. Hield nog maar eens de benen stil. Wierp een volgende blik. Maar die Australiër kwam hem verdorie niet voorbij.
‘Woensdag is het voor jou!’ De huldiging van de Ronde van Vlaanderen van 1985 is nog niet achter de rug of Peter Post deelt, op een bewust luide toon, alvast de lakens uit voor de volgende klassieker op de kalender. Drie dagen na Vlaanderens Mooiste, die op indrukwekkende wijze door Vanderaerden is gewonnen, staat Gent-Wevelgem op de kalender. Over het algemeen wijst de ploegleider van Panasonic vooraf geen uitgesproken kopman aan, maar laat hij het wedstrijdverloop bepalen welke kant het kwartje op valt. Vanderaerden, Anderson en medekopman Eddy Planckaert beschikken alle drie over de capaciteiten grote klassiekers te winnen en in de gelederen achter hen hebben renners als Steven Rooks, Johan Lammerts en Ludo De Keulenaer bewezen tot mooie dingen in staat te zijn. ‘Waarom wedden op een paard als je over een stal met volbloeden beschikt?’, redeneert Post. Die tactiek zorgt ervoor dat het kan gebeuren dat een van de kleppers uit de Panasonic-ploeg in de finale soms plotseling zijn eigen ambities over boord dient te kieperen, om de belangen van een kansrijkere ploeggenoot te behartigen. In een erbarmelijke en bovenal kletsnatte editie van de Ronde van Vlaanderen heeft Phil Anderson dat uitstekend gedaan.
De Australiër had niets liever gewild dan zelf zegevieren in Meerbeke, maar in de slotfase was Vanderaerden net even frisser en uitgekiender dan hij. Bovendien had de Belg als enige geanticipeerd op de mogelijkheid dat de meteorologen er, pal voor de start, wel eens faliekant naast zouden kunnen zitten met hun voorspelling dat er slechts een enkel buitje zou vallen op de eerste zondag van april in 1985. Het peloton had startplaats Sint-Niklaas nog niet verlaten of de Ronde van Vlaanderen draaide uit op een waar waterballet. Terwijl het peloton binnen de kortste keren veranderde in een groep verzopen katten – slechts vierentwintig renners zouden de ronde dat jaar uitrijden – had Vanderaerden het minste last van de ijskoude regen. Pal voor de start had hij zijn verzorger opdracht gegeven zijn benen met ossenvet in te smeren en onderweg liet hij familie, vrienden en fans op meerdere plaatsen hete thee en droge handschoenen aanreiken om, al was het voor een minuutje, even warmte te kunnen voelen. Dat, en het numerieke overtal van Panasonic in de finale, zorgde ervoor dat Vanderaerden op de Muur van Geraardsbergen met gemak weg kon rijden uit de voorste groep om de overwinning te grijpen. Anderson zat genadeloos in de tang, maar gaf geen krimp en werd zelf fraai tweede. Drie dagen later zouden de rollen omgedraaid zijn, sprak Peter Post direct na de huldigingsceremonie uit, bewust duidelijk hoorbaar voor beide renners. Die belofte leverde een van de meest merkwaardige sprints uit de wielergeschiedenis op. In de laatste hectometers van Gent-Wevelgem lijkt Vanderaerden als lead-out voor Anderson te fungeren. De Belg stuurt naar de rechterkant van de weg, zodat zijn ploeggenoot links onderdoor kan komen. Achter hen hebben Rudy Dhaenens, Sean Kelly en alle anderen geen schijn van kans de twee Panasonic-renners te bedreigen. Vanderaerden houdt ruim voor de finish zijn benen stil, kijkt naar Anderson links van hem, houdt nog eens in. Kijkt opnieuw. Maar zijn ploegmaat komt niet langszij. De Belg behoudt op de licht aflopende weg zoveel snelheid dat hij, tot zijn eigen verrassing, opnieuw wint. De ontzetting bij de Australiër is groot. Na afloop verklaart Vanderaerden dat hij ook weer niet te veel durfde in te houden uit angst dat Dhaenens of een ander hem in extremis nog voorbij zou schieten, maar Anderson voelt zich geflikt. Pas later geeft Vanderaerden toe dat zijn aanpak om een ploegmaat aan een zege te helpen, toch niet helemaal de juiste was en dat de twee alles beter hadden moeten afstemmen. Als er iets is in zijn carrière waarvan Eric Vanderaerden spijt heeft, is het wel die merkwaardige overwinning in Gent-Wevelgem.