Foto Jesus Mª Arzuaga
Verjaardagskalender 14 mei: Marino Lejarreta (1957)
Marino Lejarreta is het levende bewijs dat kwaliteit en kwantiteit wel degelijk hand in hand kunnen gaan. De Spanjaard is een echte kilometervreter. Taaier dan een stuk schoenzool en uitgerust met een dieselmotor, die eindeloos door blijkt te kunnen ratelen. Af en toe een beetje nieuwe brandstof er in en weer door. Ogenschijnlijk onvermoeibaar trapt Lejarreta jarenlang de etappes in alle drie grote ronden achter elkaar weg. Alsof het niets is. Vuelta afgelopen, hup door naar de Giro. Om er vervolgens enkele weken later ook doodleuk weer een volgende Tour de France aan vast te plakken.
In de jaren dat Lejarreta deel uitmaakt van het peloton wordt de Spaanse ronde nog in het voorjaar verreden, waardoor de onuitputtelijk lijkende coureur in slechts drie maanden tijd even zoveel drieweekse etappekoersen afwerkt. Rekenwonders becijferen eens dat Lejaretta in al zijn deelnames aan Vuelta, Giro en Tour een totale afstand heeft afgelegd waarmee hij een slordige tien keer de aardbol rond had gekund. Even een paar statistieken om de prestatie van de Bask nog net wat meer luister bij te zetten. Tussen 1979 en 1992 treedt Lejarretta liefst zesentwintig maal aan in een grote ronde. Vijftien keer eindigt hij in de top 10 en slechts driemaal keert hij voortijdig huiswaarts. Gedurende vier seizoenen (1987, 1989, 1990 en 1991) rijdt de Spanjaard ze bovendien alle drie achter elkaar. Het liefst had hij ook in 1988 de Giro gereden, ware het niet dat zijn Caja Rural-ploeg de ronde besluit over te slaan, waardoor Lejarreta dus niet naar Italië hoeft af te reizen. Tot grote teleurstelling van de renner zelf.
In interviews met de, over het algemeen als zwijgzaam bekend staande, Spanjaard is het vanzelfsprekend een ‘hot topic’. Waarom altijd maar die kilometers wegtrappen? Diens antwoord is even simpel als logisch. Lejarreta koerst liever dan dat hij traint en waar andere renners in voorbereiding op de Tour vaak meerdere kortere etappekoersen afwerken om hun benen in vorm te trappen voor La Grande Boucle, rijdt hij veel liever de twee grote ronden. Scheelt een hoop gereis, is het argument waarmee Lejarreta zijn keuze kracht bij zet, en daarmee – let wel, we hebben het over een tijd dat alles nog niet online met een paar simpele muisklikken of swipes valt te regelen – veel gedoe.
Die Spanjaard, die door sommige collega’s wel degelijk voor gek wordt versleten, is in feite helemaal zo gek nog niet. Bovendien houdt Lejarreta immer vast aan een, aan zichzelf opgelegd, uitgangspunt. In hoogstens twee van de drie ronden strijdt hij mee voor een zo hoog mogelijke eindklassering en voor etappezeges, in de derde houdt hij zich immers koest. Dan helpt hij zijn ploeggenoten en zoekt, zelfs in zijn geliefde zware bergritten, op voorhand een plaatsje in de bus.
Vooruit, nog een statistisch feitje. Want hoe veel van die zesentwintig grote ronden waarin Lejarreta aan het vertrek stond heeft de Spanjaard er dan eigenlijk gewonnen? Nou, precies één. De Vuelta van 1982. Al staat ‘de rietstengel van Biarritz’, zoals de Bask in het peloton ook wel bekend staat omwille van zijn taaie karakter en buigzaamheid, nimmer als eindwinnaar op het erepodium in Madrid. De huldiging van de Spaanse ronde is al vier etmalen voltooid verleden tijd als Lejarreta, inmiddels al lang weer thuis in het Baskenland, telefonisch wordt ingelicht dat hij de rechtmatige winnaar is. Liefst vier renners uit de top van het eindklassement blijken achteraf uit de dopingpot te hebben gesnoept. Pedro Muñoz, Vicente Belda, Alberto Fernández en Vueltawinnaar Ángel Arroyo plassen na de zeventiende etappe, een bergrit naar Navacerrada, stuk voor stuk resten van methylfenidaat uit. Ritalin, in goed Nederlands. Een middel dat vooral ADHD-patiënten krijgen voorgeschreven, maar dat kan worden gebruikt om beter te focussen en op die manier een prestatie verhogende werking heeft. Foute boel, dus.
Al is het wedstrijdreglement, dat aan het begin van de jaren ’80 van kracht is, nog duizendmaal milder voor dopingzondaars dan vandaag de dag. Niets schorsing en ontslag op staande voet, maar slechts tien minuten straftijd is het lot van de vier overtreders. Arroyo duikelt daardoor van de eerste naar de dertiende plek in het eindklassement en de drie anderen komen vanzelfsprekend nog wat lager in de Vuelta-uitslag terecht. Het betekent dat Marino Lejarreta, vier dagen na het einde van de ronde, plotsklaps opschuift naar de eerste plek en zich, zonder leiderstrui of huldiging, ineens de winnaar van de Spaanse ronde van 1982 mag noemen. Een volgende ronde winnen zal Lejarreta in de jaren nadien nimmer lukken, maar van de tweeëntwintig die hij er na zijn Vuelta-zege nog rijdt, finisht hij er liefst tien bij de eerste vijf. Kwaliteit en kwantiteit gaan prima samen.
