Foto PR-kaart Reynolds-ploeg (1989)
Verjaardagskalender 15 april: Pedro Delgado (1960)
Een brede grijns openbaart zich op het gezicht van Pedro Delgado. Heel even was de Spanjaard geschrokken, maar al snel realiseert hij zich wie zijn gesprekspartner is. Thierry Marie staat in het peloton niet alleen bekend als hardrijder en proloogspecialist, maar ook als spraakwaterval en geinponem. Als er op de slotdag van de Tour tijd is om wat lolletjes uit te halen is Marie dikwijls de gangmaker, die met een collega van shirt wisselt, een clownsneus uit z’n achterzak tovert of plotseling achterop een volgmotor langs het peloton komt stuiven. Diezelfde grapjas probeert nu Delgado beet te nemen door hem wijs te maken dat hij al lang op het startpodium zou moeten staan om de Tour van 1989 aan te vangen. Ha! Daar trapt de Spanjaard mooi niet in, ook al schrok hij in eerste instantie voor een fractie van een seconde van de opmerking van Marie.
Kort daarvoor waren de twee elkaar tegen gekomen. De Fransman had zijn proloog zojuist afgerond met een – voorlopige – vijfde plaats als resultaat. Tien tellen moest de specialist, drie jaar eerder nog de winnaar van de Tourouverture, prijs geven op Erik Breukink. Die had het ruim zeven kilometer lange rondje door groothertogdom Luxemburg pijlsnel afgeraffeld. Terwijl Marie, nahijgend van zijn tien minuten durende krachtsexplosie, na de finish uitbolde was Delgado aan het warm rijden voor zijn eigen optreden en besloot Marie aan te spreken om nog wat informatie over het parcours in te winnen.
Enkele seconden later was aan niets meer te merken dat de Fransman zo-even een forse inspanning had geleverd. Als een oud omaatje, dat bij de plaatselijke bakker haar ziel en zaligheid er uit gooit, was Marie op de praatstoel gaan zitten. Tot hij in de gaten kreeg dat Delgado misschien al lang op het startpodium had moeten zijn. In de seconden die volgen stapelen de emoties in sneltreinvaart op, net als de gebeurtenissen. Had de Spaanse gele truidrager – als Tourwinnaar van het vorige jaar mag Delgado in 1989 in het geel aan zijn proloog beginnen – eerst nog een opgeluchte grijns om zijn mond, ineens wordt zijn gezicht asgrauw en maakt een panieksituatie zich meester van zijn lijf. Marie maakte ditmaal geen grap, maar is bloedserieus. Delgado had inderdaad al lang aan de start van de proloog moeten staan. Tot overmaat van ramp heeft de kopman van de Reynolds-ploeg zich verkeken op de afstand naar het podium. Al keuvelend met Marie was hij een paar honderd meter van het vertrekpunt weggefietst en die moet hij nu eerst nog overbruggen. Inmiddels loopt de klok al.
Twee minuten en veertig seconden zijn verstreken als Pedro Delgado alsnog aan zijn proloog begint. Die tijd wordt vanzelfsprekend meegeteld, dus nog voordat de titelverdediger de eerste officiële meter heeft gereden, kijkt hij al tegen een achterstand van honderdzestig tellen aan. Daar komen er in de dik zeven kilometer door Luxemburg nog veertien extra bij. Normaal gesproken had Delgado dus een keurige proloog gereden en het tijdverlies op winnaar Breukink en alle Tourfavorieten tot het minimum beperkt, maar door zijn pijnlijke blunder is de praktijk geheel anders. Op de eerste dag is de Spanjaard al nagenoeg kansloos voor een tweede opeenvolgende eindzege in de Franse ronde. Het is een fikse streep door de rekening.
Delgado verkeerde in de periode voor de Tour in een bloedvorm. In het voorjaar had hij voor de tweede keer in zijn carrière de Vuelta gewonnen en vervolgens zijn zinnen gezet op een dubbelslag. Op de een of andere manier lijkt er een vloek te rusten op de Touroptredens van Delgado. Een jaar eerder had hij het geel weliswaar naar zijn woonplaats Segovia, ten noorden van Madrid, mogen meenemen, maar niet zonder slag of stoot. De Spanjaard was tegen de dopinglamp gelopen, maar omdat het gebruikte middel niet op de dopinglijst van de UCI stond, ging hij vrijuit.
In 1986 was de Franse ronde voor Delgado ook al anders verlopen dan gepland. Hij moest toen halsoverkop naar huis, nadat zijn moeder plotseling overleed. En nu dit in Luxemburg. De onfortuinlijke Spanjaard kan er die nacht niet van slapen. Het onderhoud met Marie, het kostbare tijdverlies; alles maalt tijdens de urenlange plafonddienst ononderbroken door het hoofd van Delgado. Terwijl hij zijn nachtrust goed kan gebruiken.
De volgende dag staat er na een 135 kilometer lange ochtendetappe ’s middags een ploegentijdrit op het menu. Een discipline waar de Spanjaard enkele jaren eerder nog huizenhoog tegenop zag, tot hij in Nederland vertrouwen kwam tanken. Het was drie jaar eerder een van de redenen geweest om naar PDM te verkassen. Een merkwaardige overstap, die in Spanje niet werd begrepen, maar Delgado koos heel doelbewust voor een Nederlands team. Die komen in ploegentijdritten altijd goed voor de dag, had hij geconstateerd, en precies daar viel voor hem nog winst te behalen. Toen hij na twee jaar weer terug naar Spanje ging, zou Delgado zeggen dat hij in zijn PDM-tijd vooral had gezien dat de Nederlanders net zo kapot gingen in chronoraces als hijzelf. Juist dat had zijn zelfvertrouwen een welkome boost gegeven.
De 46 kilometer lange ploegentijdrit, die, net als de proloog, in Luxemburg wordt verreden, breekt die overtuiging net zo hard weer af. Delgado is door zijn gedeukte ego en slaapgebrek niet vooruit te branden. Reynolds-ploegleider José Miguel Echávarri moet zelfs meermaals hard op de rem trappen om niet met de voorbumper van zijn volgauto per ongeluk het achterwiel van zijn kopman aan te tikken. Het Reynolds-team finisht als laatste, vier en een halve minuut achter het winnende Super U van Laurent Fignon. De Tour van 1989 is twee dagen op pad en Delgado staat voorlaatste in het algemeen klassement, op tien minuten van het geel. Zijn achterstand op de uiteindelijke Tourwinnaar Greg Lemond is dan zes minuten en 31 seconden.
In Parijs is dat nog maar iets meer dan drie en een halve minuut. Delgado loopt na het dramatisch verlopen openingsweekeinde dus drie minuten in op de besten van de Tour, Lemond en Fignon. Vooruit, dat was vele malen lastiger geweest zonder het kostbare tijdverlies in de proloog en de ploegentijdrit. Hij zou dan nooit zo makkelijk de ruimte hebben gekregen om in de bergen minuten terug te winnen. Maar toch… In Parijs laat Delgado op het podium weer even kort die grijns zien, die Thierry Marie drie weken eerder in Luxemburg zag. Hij lacht als een boer met kiespijn. Zonder het geblunder op de eerste twee dagen was hij misschien, net als een jaar eerder, opnieuw de beste in de Tour geweest.