Foto UAETeamEmirates

Wielercultuur

Verjaardagskalender 16 maart: Mauro Gianetti (1964)

Telkens als Tadej Pogačar een koers winnend afsluit, en dat is vaker wel dan niet het geval, staat een tengere, kale man in zijn directe nabijheid. Als een wesp die op een stuk appeltaart is afgekomen en van geen wijken wil weten, volgt hij Pogačar op diens weg naar het podium. De man is daar niet zonder reden. Hij is een van de drijvende krachten achter het succes van de Sloveen. Het is de oud-renner die sinds acht jaar de scepter zwaait over UAE Team Emirates, Pogačars werkgever. Die man, mager ogend, holle blik in de ogen, – een uitstraling die blijk geeft van dat hij het eerder normaal vindt dan bijzonder dat zijn pupil weer een nieuwe overwinning heeft geboekt – is Mauro Gianetti. Een bepaald niet onbeschreven blad in de wielerhistorie. Eind jaren ’80 en begin jaren ’90 is hij, dan een stuk minder tenger en ook nog niet kaal, liefst negen seizoenen lang niet veel meer dan een modale renner. De Zwitser, afkomstig uit Isone, helemaal in de zuidelijke punt van het land, tegen de Italiaanse grens aan, verricht vooral veel knechtenwerk, glipt af en toe eens mee in een kopgroep en levert op een uitzonderlijk goede dag sporadisch een prestatie waarover je naar huis kunt schrijven.

Bijna een half decennium lang zijn zeges in Milaan-Turijn en de Coppa Placci, beide in 1990, de hoogtepunten in de verder bepaald niet buitengewone carrière van Mauro Gianetti. Bescheidener kan een palmares haast niet zijn. Vooruit, slecht is het niet, maar het zijn prestaties die nauwelijks beklijven. Een miniem krantenartikeltje zijn ze wellicht waard. Hoogstens. Gianetti lijkt lange tijd op weg naar een plekje in de vergetelheid. Tot het voorjaar van 1995 aanbreekt. In precies zes dagen tijd verandert de Zwitser van een anonieme meefietser in een ware klassiekerkoning. Alsof hij het winkeltje van Henny Huismans Miniplaybackshow is ingegaan als sukkelig brugklassertje en er uitkomt als Bruce Springsteen of Mick Jagger. Eerst profiteert Gianetti op een kletsnatte en gure Eerste Paasdag handig van de rivaliteit tussen Laurent Jalabert en Gianni Bugno. De twee kemphanen peinzen er in de finale van Luik-Bastenaken-Luik niet over de kolen voor elkaar uit het vuur te halen. Een eerste demarrage van de Zwitser wordt nog door Michele Bartoli onschadelijk gemaakt, maar als die weigert zijn counterwerk te herhalen zodra Gianetti een tweede poging waagt, valt de beslissing. Uitgerekend de renner die twee jaar eerder nog serieus overwoog te stoppen met fietsen na aanhoudende maagklachten en financiële wantoestanden bij zijn toenmalige ploeg Lotus-Festina – zijn vrouw Morena en een goede vriend haalden Gianetti over toch te blijven koersen – wint tot de verrassing van velen een Monument. De renner van Team Polti is zo onervaren als winnaar dat hij na de huldigingsplechtigheden eerst uitgebreid gaat douchen en met het thuisfront belt, alvorens pas de aanwezige pers te woord te staan.

Nog geen week later is het opnieuw raak. Gesterkt door de succesvolle afloop van Luik-Bastenaken-Luik is Gianetti in de finale van de Amstel Gold Race een van de twee overgebleven renners van een zeven man sterke kopgroep. Met Davide Cassani in zijn wiel beukt de Zwitser uit alle macht naar de aankomst in Maastricht. Tot zijn grote woede vertikt zijn Italiaanse medevluchter kopwerk te doen, maar Gianetti laat zich niet kisten. Een achtervolgende groep met rappe mannen als Olaf Ludwig en Johan Museeuw komt amper dichterbij en in het eindsprintje blijkt dat Cassani zijn tegenstander totaal onderschat heeft. Of zichzelf overschat. Gianetti wint opnieuw. Ineens is de voormalige knecht getransformeerd in een eendagsrenner, die, of het nou op het WK is of in de heuvelklassiekers, tot diep in de finale meestrijdt om de overwinning. Tot Gianetti in 1998 ineens op raadselachtige wijze uit de Ronde van Romandië verdwijnt. Hij blijkt geknoeid te hebben met Perfluorocarbon. PFC, om de uitspraak wat te vergemakkelijken. Het is een alternatief voor EPO, dat in een experimentele fase zit en alleen in ziekenhuizen mag worden gebruikt. Drie dagen lang ligt Gianetti in coma en vecht voor zijn leven. Het schijnt dat zijn bloed door het middel zo dik was geworden dat het als schenkstroop uit een fles door zijn aderen drupte. Wonderwel herstelt de Zwitser. In de jaren die volgen zal hij zelfs nog enkele seizoenen deel uitmaken van het profpeloton. Het zet zijn twee klassieke zeges in 1995, de periode waarin het EPO-tijdperk op haar hoogtepunt is, met terugwerkende kracht echter wel in een daglicht bewerkstelligd door een nogal verdacht zonnetje. Veel renners uit Gianetti’s Polti-ploeg blijken later in nauw contact te hebben gestaan met de omstreden dopingdokter Michele Ferrari. Het is vurig te hopen dat Gianetti zijn leven thans gebeterd heeft en dat de eindeloos lijkende zegereeks van zijn huidige protegé Tadej Pogačar voor altijd gevrijwaard blijft van ‘ander daglicht’.

Ook jarig vandaag

  • Susanne Ljungskog (1976)
  • Pascal Richard (1964)
  • Arnaud de Lie (2002)
  • Andrey Mizurov (1973)
  • Alf Segersall (1956)
  • Ueli Sutter (1947)

Bekijk ook van Vincent de Lijser

Verjaardagskalender 16 maart: Mauro Gianetti (1964)

Wielercultuur

Verjaardagskalender 15 maart: Casper Pedersen (1996)